Co miesiąc 1000 złotych wpada na konto – bez podatku, bez składek, bez kryterium dochodowego. Można mieć milion na koncie lub zero – i tak dostajesz całą kwotę. To świadczenie rodzicielskie, zwane popularnie „kosiniakowym”. Sprawdź, kto może je otrzymać.

Fot. Warszawa w Pigułce
1000 złotych netto dla rodziców bez zasiłku macierzyńskiego
Świadczenie rodzicielskie to comiesięczna wypłata 1000 złotych netto dla osób sprawujących opiekę nad dzieckiem, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Kwota trafia na konto w pełnej wysokości – państwo nie ściąga z niej ani podatku, ani składek ZUS.
To odpowiedź na sytuację tysięcy rodzin, w których rodzice – mimo iż opiekują się małym dzieckiem – nie dostają zasiłku macierzyńskiego. Grupa beneficjentów jest szeroka: studenci, osoby bezrobotne, pracujące na umowach o dzieło lub zlecenia bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Według Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 złotych miesięcznie nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. To oznacza, iż prawo do niego zależy wyłącznie od spełnienia warunków ustawowych, a nie od wysokości zarobków rodziny.
Kto może otrzymać kosiniakowe
Prawo do świadczenia rodzicielskiego ma szeroki krąg osób. W pierwszej kolejności to matka lub ojciec dziecka. Ojciec może przejąć świadczenie, jeżeli matka pobierała je przez co najmniej 14 tygodni i zdecydowała się skrócić okres jego pobierania, albo w sytuacji śmierci matki lub porzucenia dziecka.
Kosiniakowe mogą również dostać opiekunowie faktyczni dziecka – jeżeli złożyli wniosek do sądu o przysposobienie. Przysługuje też rodzinom zastępczym niezawodowym oraz osobom, które przysposobiły dziecko.
Istotne ograniczenie dotyczy wieku dziecka. zwykle świadczenie przysługuje do ukończenia przez dziecko 14 lat, a w przypadku rodzin zastępczych do 7 lat (lub 10 lat, jeżeli odroczono obowiązek szkolny).
Ile można dostać i przez jaki czas
Okres wypłacania świadczenia rodzicielskiego zależy od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Przy jednym dziecku to 52 tygodnie, czyli rok. Przy bliźniakach – 65 tygodni, przy trojaczkach 67 tygodni, przy czwórce 69 tygodni, a przy pięciorgu i więcej dzieci – 71 tygodni.
W praktyce oznacza to, iż rodzice jednego dziecka mogą przez rok co miesiąc otrzymywać 1000 złotych, czyli łącznie 12 tysięcy złotych. Rodzice bliźniaków dostają wsparcie przez 65 tygodni – to ponad 15 tysięcy złotych łącznego wsparcia.
Od 19 marca 2025 roku obowiązują nowe, korzystniejsze zasady dla rodziców wcześniaków. Okres pobierania świadczenia został wydłużony w zależności od tygodnia ciąży i masy urodzeniowej dziecka oraz okresu hospitalizacji. jeżeli dziecko urodziło się przed 28 tygodniem ciąży lub z masą do 1000 gramów, rodzice mogą liczyć na wydłużenie okresu świadczenia.
Co to oznacza dla młodych rodziców
Pani Karolina, 24-letnia studentka z Warszawy, urodziła córkę w lipcu. Jest na piątym roku medycyny, więc nie pracuje i nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego. Złożyła wniosek o kosiniakowe i od sierpnia co miesiąc dostaje 1000 złotych.
- Te pieniądze to dla mnie ratowanie życia – mówi Karolina na forum studenckimi. – Kupuję za nie pieluszki, mleko, ubranka. Rodzice pomagają z wynajmem pokoju, ale bez tych 1000 złotych nie dałabym rady kontynuować studiów. Dzięki temu mogę skupić się na opiece nad dzieckiem i nauce, nie martwić się o każdą złotówkę.
Pan Michał pracuje jako grafik na umowie o dzieło. Nie odprowadza składek na ubezpieczenie chorobowe, więc gdy urodził się jego syn, nie miał prawa do żadnego świadczenia macierzyńskiego. Jego partnerka również pracuje na zleceniu. Kosiniakowe to dla nich jedyne stałe źródło dochodu w pierwszym roku życia dziecka.
Kiedy nie dostaniesz świadczenia
Świadczenie rodzicielskie nie łączy się z innymi formami wsparcia tego samego rodzaju. Nie przysługuje, jeżeli którykolwiek z rodziców lub opiekunów pobiera zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres urlopów związanych z narodzinami dziecka.
Świadczenia nie dostaniesz też, jeżeli zaprzestaniesz osobistej opieki nad dzieckiem – na przykład z powodu zatrudnienia w wymiarze uniemożliwiającym faktyczną opiekę. jeżeli dziecko trafiło do pieczy zastępczej, rodzice biologiczni i przysposabiający również tracą prawo do kosiniakowego.
Ważne, iż na to samo dziecko może być pobierane tylko jedno świadczenie rodzicielskie. Nie mogą go jednocześnie pobierać matka i ojciec.
Kosiniakowe a zasiłek dla bezrobotnych – jak to działa
Jeśli matka pobiera zasiłek dla bezrobotnych w okresie okołoporodowym, świadczenie rodzicielskie jest wypłacane jako różnica między 1000 złotych a kwotą zasiłku po opodatkowaniu.
Przykład: jeżeli zasiłek dla bezrobotnych wynosi 700 złotych netto, gmina dopłaci 300 złotych, aby łączna kwota wyniosła równe 1000 złotych. jeżeli zasiłek netto jest równy lub wyższy niż 1000 złotych, świadczenie rodzicielskie w ogóle nie przysługuje.
To rozwiązanie ma sens – państwo nie chce podwójnie wspierać tej samej osoby za ten sam okres. Jednocześnie gwarantuje, iż matka nie dostanie mniej niż 1000 złotych miesięcznie.
Kosiniakowe a 800 plus – możesz dostać oba
Dobra wiadomość dla rodziców – świadczenie rodzicielskie nie wyklucza prawa do pobierania 800 plus. To dwa niezależne świadczenia i można je łączyć bez żadnych ograniczeń.
W praktyce oznacza to, iż rodzic może dostawać 1000 złotych kosiniakowego plus 800 złotych z programu 800 plus – łącznie 1800 złotych miesięcznie na dziecko. Przez rok daje to 21 600 złotych wsparcia.
Uwaga na pomoc społeczną
Jednak jest jedno „ale”. Kwota 1000 złotych może być wliczana do dochodu przy ocenie prawa do innych form pomocy społecznej. Warto to sprawdzić w lokalnym ośrodku pomocy społecznej, aby uniknąć problemów z przekroczeniem progu dochodowego przy ubieganiu się o dodatkowe wsparcie.
Kosiniakowe wlicza się również do dochodu przy rozliczeniach stypendiów socjalnych. To oznacza, iż młode matki studiujące mogą nie otrzymać pomocy od szkoły wyższej, jeżeli pobierają świadczenie rodzicielskie. Warto to uwzględnić przy planowaniu budżetu.
Jak i gdzie złożyć wniosek
Wniosek o świadczenie rodzicielskie składa się we adekwatnym urzędzie gminy lub miejskim ośrodku pomocy społecznej. Można go złożyć osobiście, pocztą lub – co najwygodniejsze – elektronicznie przez portal Emp@tia lub ePUAP.
Wzór wniosku o świadczenie rodzicielskie jest dostępny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Formularz oznaczony jest symbolem SR-7.
Do wniosku należy dołączyć akt urodzenia dziecka (lub inny dokument potwierdzający objęcie opieką) oraz oświadczenie o niepobieraniu zasiłku macierzyńskiego.
Kluczowy termin – 3 miesiące od narodzin
Jeśli złożysz wniosek w ciągu 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka (lub objęcia opieką), świadczenie będzie wypłacone z wyrównaniem od dnia narodzin. To oznacza, iż dostaniesz jednorazowo kilka tysięcy złotych za minione miesiące.
Przykład: dziecko urodziło się 1 sierpnia, a wniosek złożyłaś 15 października. Dostaniesz wyrównanie za sierpień, wrzesień i październik – łącznie 3000 złotych – plus regularną wypłatę 1000 złotych miesięcznie od listopada.
Jeśli złożysz wniosek po upływie 3 miesięcy, świadczenie będzie przysługiwało dopiero od miesiąca złożenia wniosku – bez wyrównania za wcześniejsze okresy. Dlatego warto działać gwałtownie po narodzinach dziecka.
Kiedy pieniądze trafiają na konto
Świadczenie rodzicielskie jest wypłacane co miesiąc przez urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej. Pieniądze trafiają na wskazane przez wnioskodawcę konto bankowe. jeżeli ktoś złoży taką dyspozycję, świadczenie może być również wypłacane w formie gotówkowej.
Najbliższa wypłata świadczenia rodzicielskiego dla osób już pobierających to świadczenie odbędzie się 1 lutego 2025 roku. Dla nowych wnioskodawców termin zależy od momentu złożenia wniosku i czasu jego rozpatrzenia przez urząd.
Praktyczne porady – jak nie stracić świadczenia
Osoby pobierające świadczenie rodzicielskie muszą pamiętać o obowiązku informowania urzędu o wszelkich zmianach w swojej sytuacji życiowej. To między innymi: podjęcie pracy w wymiarze uniemożliwiającym opiekę nad dzieckiem, uzyskanie prawa do zasiłku macierzyńskiego, umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej.
Jeśli rodzic podejmie pracę w niepełnym wymiarze, która nie uniemożliwia sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, świadczenie jest obniżane o połowę – do 500 złotych miesięcznie. To przez cały czas lepsze niż całkowita utrata prawa do wsparcia.
Warto prowadzić dokumentację potwierdzającą opiekę nad dzieckiem i regularnie sprawdzać, czy nie zmieniły się przepisy. Choć wysokość świadczenia jest weryfikowana co 3 lata, inne elementy systemu mogą się zmieniać częściej.
Dla kogo te 1000 złotych to ratunek
Świadczenie rodzicielskie to często jedyne stałe źródło dochodu dla młodych rodziców w trudnej sytuacji życiowej. Dla studentów, bezrobotnych, osób pracujących na umowach o dzieło – to wsparcie, które pozwala spokojnie zająć się dzieckiem w pierwszym, najważniejszym roku jego życia.
Fakt, iż nie ma kryterium dochodowego, oznacza prostsze procedury i szybszy dostęp do pieniędzy. Nie trzeba zbierać zaświadczeń o dochodach całej rodziny, wystarczy udowodnić, iż nie pobiera się zasiłku macierzyńskiego.
Jeśli spodziewasz się dziecka lub właśnie je urodziłaś i nie masz prawa do zasiłku macierzyńskiego – sprawdź, czy możesz ubiegać się o kosiniakowe. To 1000 złotych miesięcznie, które mogą realnie pomóc w pierwszym, najtrudniejszym roku rodzicielstwa.