17 lipca – Dzień Tabaki: Historia i Tradycje opowiedziane przez Józefa Roszmana

Zdjęcie: 17 lipca – Dzień Tabaki: Historia i Tradycje opowiedziane przez Józefa Roszmana

Tabaka to produkt znany na świecie od wieków, a jego historia jest niezwykle bogata i fascynująca. Indianie już na długo przed przybyciem Europejczyków zażywali tabakę, którą przyjęli z wielkim entuzjazmem. W Polsce moda na sproszkowany tytoń przywędrowała na początku XVII wieku, głównie za sprawą francuskich wpływów.

Święto 17 lipca, obchodzone jako Ogólnopolski Dzień Tabaki, upamiętnia powstanie pierwszej fabryki tabaki w Polsce. Ta pierwsza fabryka została założona w 1704 roku w Sandomierzu. Choć dziś tabaka jest często kojarzona z Kaszubami, to właśnie Sandomierz jest miejscem, gdzie zaczęła się polska historia produkcji tego wyrobu.

Tabaka, czyli sproszkowany tytoń, może być wzbogacony różnorodnymi aromatami i jest wchłaniany przez śluzówkę nosa. Tradycyjnie zażywa się ją posypując na nadgarstek lub używając małej rurki. Rodzaje tabaki są liczne, m.in. błyskawiczna czy paryska. Początkowo popularna wśród Indian, tabaka została później rozpowszechniona przez hiszpańskich i portugalskich handlarzy.

Na Kaszubach, poczęstowanie tabaką było wyrazem szacunku i symbolizowało tzw. fajkę pokoju. Pan Młody otrzymujący tabakierę z rogu po ślubie, symbolizował swoją dojrzałość i odpowiedzialność. Tabaka znalazła również swoje miejsce w literaturze, m.in. w dziele „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza:

„Robak wsparty na stole wpółgłośno rozprawiał,
Tłum szlachty go otaczał i uszy nadstawiał,
I nosy ku księdzowskiej chylił tabakierze;
Brano z niej, i kichała szlachta jak moździerze.”

Między latami 1996 a 2000 w Polsce obowiązywał zakaz produkcji i sprzedaży tabaki. w tej chwili w Polsce działają trzy firmy produkujące tabakę: „Cygara i Tytoń”, „Paul Gotard” i „Synchro”.

Mistrzostwa Polski w Zażywaniu Tabaki realizowane są w Chmielnie podczas Festiwalu Tradycji Kaszubskich, co podkreśla znaczenie tabaki w regionalnej kulturze Kaszub.

Zachęcamy również do obejrzenia materiału wideo z Józefem Roszmanem, który opowiada o tabace i jej znaczeniu w kulturze Kaszub.