Dziś, 9 września 2025 roku, obchodzimy Światowy Dzień FASD (Fetal Alcohol Spectrum Disorders) — dzień poświęcony zwiększaniu świadomości społecznej na temat zaburzeń wywołanych prenatalną ekspozycją na alkohol.
Czym jest FASD?
FASD to zbiorcze określenie dla wielu zaburzeń powstałych w wyniku działania alkoholu na płód w czasie ciąży. Alkohol, jako silna neurotoksyna, przenika przez łożysko do rozwijającego się organizmu dziecka, prowadząc do trwałych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, a także zaburzeń wzrostu, wad wrodzonych i problemów behawioralnych.
W skład FASD wchodzą m.in.:
- FAS (Fetal Alcohol Syndrome) – pełnoobjawowy zespół alkoholowy płodu,
- pFAS (partial FAS) – częściowy zespół FAS,
- ARND – zaburzenia neurobehawioralne związane z alkoholem,
- ARBD – wady rozwojowe narządów związane z alkoholem.
Objawy FASD
FASD to zaburzenie „niewidzialne” — wiele dzieci z tym spektrum nie ma widocznych deformacji twarzy, ale cierpi z powodu:
objawów neurologicznych:
- trudności z uczeniem się,
- zaburzeń pamięci krótkotrwałej,
- deficytów uwagi (często diagnozowanych jako ADHD),
- problemów z logicznym myśleniem i planowaniem,
- trudności społecznych i emocjonalnych.
objawów fizycznych:
- opóźniony rozwój fizyczny,
- wady serca, nerek lub układu kostnego,
- specyficzne rysy twarzy (w przypadku FAS).
Dlaczego kobiety przez cały czas piją w ciąży?
Pomimo licznych kampanii edukacyjnych, wiele kobiet przez cały czas uważa, iż niewielkie ilości alkoholu w ciąży nie szkodzą. Badania z ostatnich lat pokazują, że:
- nawet jednorazowe spożycie alkoholu w kluczowych momentach rozwoju płodu może powodować nieodwracalne zmiany,
- nie istnieje żadna bezpieczna dawka alkoholu w ciąży – ani wina, ani piwa, ani tym bardziej mocniejszych trunków.
FASD to nie wyrok, ale ogromne wyzwanie – zarówno dla dziecka, jak i jego rodziny. Dzisiejszy dzień, 9 września 2025, przypomina nam o tym, jak ważna jest profilaktyka, edukacja i wsparcie. Każde dziecko zasługuje na zdrowy start – a my, jako społeczeństwo, mamy wpływ na to, by mu go zapewnić.
Jeśli jesteś w ciąży — nie pij alkoholu.
Jeśli znasz kobietę w ciąży — wesprzyj ją w abstynencji.
Jeśli jesteś specjalistą — edukuj i reaguj.

