A4 w Krakowie do przebudowy. Trzy warianty poszerzenia autostrady i nowy most na Wiśle

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad szykuje wniosek o decyzję środowiskową dla poszerzenia autostrady A4 między Balicami a ul. Kąpielową, czyli węzłem Kraków Południe. W grę wchodzą trzy warianty – wszystkie zakładają budowę trzeciego pasa, a dwa z nich przewidują postawienie nowego mostu na Wiśle obok stopnia wodnego Kościuszko.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przygotowuje się do jednego z najważniejszych przedsięwzięć drogowych w rejonie Krakowa. Chodzi o rozbudowę autostrady A4 na odcinku od węzła Balice I do ul. Kąpielowej, czyli do węzła Kraków Południe. To 17-kilometrowy fragment zachodniej części obwodnicy miasta, który każdego dnia obsługuje choćby 82 tysiące pojazdów. W ramach prac poszerzona ma być także droga ekspresowa S52 między Balicami a Modlniczką oraz fragment obwodnicy między Modlniczką a Modlnicą w ciągu DK94.

Największym problemem tego odcinka jest przejazd przez Wisłę pomiędzy węzłami Bielany i Tyniec. Autostrada przebiega tam nie po zwykłym moście, ale po obiekcie opartym na podporach stopnia wodnego Kościuszko, który reguluje przepływ wody w rzece. Z przeprawy korzystają zarówno kierowcy jadący tranzytem, jak i mieszkańcy zachodniego Krakowa oraz okolicznych miejscowości, dla których jest to jedyne stałe połączenie drogowe na ponad 30-kilometrowym odcinku między mostem Zwierzynieckim a Łączanami. To właśnie w tym miejscu najczęściej tworzą się korki, a analiza wskazuje, iż jakakolwiek rozbudowa wiąże się z ingerencją w urządzenia hydrotechniczne stopnia.

Prace projektowe rozpoczęły się w 2022 roku i od początku zakładały poszerzenie autostrady o trzeci pas ruchu. W minionych latach GDDKiA przedstawiła mieszkańcom sześć możliwych wariantów inwestycji. Trzy z nich odrzucono. Rezygnacja z wariantu W1 wynikała z planu likwidacji węzła Bielany i skumulowania ruchu na węźle Tyniec, co wiązałoby się z większą ingerencją w otoczenie. Odrzucony został również wariant W5, przesuwający autostradę na wschód, ponieważ powodowałby kolizję z torem kajakowym Kolna i wymagał licznych wyburzeń. Najbardziej ambitny, wariant W6, zakładał budowę niemal trzykilometrowego tunelu pod Wisłą, starorzeczem i rzeką Sanką. Rozwiązanie to uznano za technicznie i finansowo niewykonalne.

Do dalszych analiz skierowano trzy propozycje. Wariant W2 przewiduje budowę nowego mostu na zachód od stopnia wodnego Kościuszko, z pozostawieniem możliwości wjazdu na autostradę tylko przez węzeł Bielany. Przeprawa na stopniu miałaby wówczas obsługiwać wyłącznie ruch lokalny. Drugi z zachowanych wariantów, W3, również zakłada budowę nowego mostu na Wiśle, ale z zachowaniem obu obecnych węzłów – Bielany i Tyniec. Dzięki temu ruch lokalny i tranzytowy mogłyby zostać od siebie oddzielone. Trzecim rozwiązaniem jest wariant W4, czyli rozbudowa autostrady w obecnym śladzie z wykorzystaniem istniejącej konstrukcji na stopniu Kościuszko oraz budową dodatkowych jezdni zbierająco-rozprowadzających.

Każdy z wariantów przewiduje poważne zmiany w układzie węzłów. Węzeł Balice I ma zyskać trzypoziomową konstrukcję i zostać połączony z przesuniętym na południe węzłem Kraków Balice, prowadzącym do drogi wojewódzkiej 774 i lotniska. Między węzłami Kraków Tyniec i Kraków Skawina planowane są dodatkowe jezdnie równoległe do autostrady, które mają przejąć ruch lokalny. Z kolei węzeł Kraków Skawina zostanie przesunięty na północ, co umożliwi bezkolizyjne rozwiązania dla ruchu z drogi krajowej 44. Niezależnie od tego toczy się proces rozbudowy węzła Kraków Południe, dla którego decyzja środowiskowa została wydana w 2023 roku, a wniosek o pozwolenie na budowę ma być złożony jeszcze w tym roku.

Rozbudowa dotyczy również północno-zachodniego odcinka obwodnicy. Droga ekspresowa S52 między węzłami Balice I i Modlniczka zostanie poszerzona o trzeci pas, a wniosek o decyzję środowiskową w tej sprawie planowany jest na drugą połowę 2026 roku. Poszerzona zostanie także DK94 między Modlniczką a Modlnicą, a droga dostosowana do parametrów ekspresówki.

W listopadzie zakończy się całoroczna inwentaryzacja przyrodnicza, która pozwoli określić niezbędne zabezpieczenia dla mieszkańców i środowiska. Chodzi o lokalizację ekranów akustycznych, przejścia dla zwierząt czy zbiorniki dla płazów. W drugiej połowie 2026 roku GDDKiA planuje złożenie wniosku o wydanie decyzji środowiskowej dla całego przedsięwzięcia. Rok później możliwe będzie uzyskanie decyzji, co otworzy drogę do przygotowania projektu budowlanego i pozwolenia na budowę.