Amerykański sąd federalny unieważnia globalne cła Trumpa

Federalny Sąd Handlu Międzynarodowego uznał, iż Donald Trump przekroczył swoje konstytucyjne uprawnienia, nakładając dwa miesiące temu globalne cła. Zdaniem sądu prezydent nie miał podstaw prawnych do wprowadzenia tak szeroko zakrojonych taryf – to poważny cios w jego politykę gospodarczą i prezydenckie ego.

Trzyosobowy skład sędziowski w Nowym Jorku stwierdził, iż prawo, na które powołał się Biały Dom – ustawa o międzynarodowych nadzwyczajnych uprawnieniach gospodarczych (IEEPA) z 1977 roku – nie daje prezydentowi prawa do jednostronnego nakładania ceł na niemal wszystkie kraje świata. Zgodnie z konstytucją USA, uprawnienia w zakresie polityki handlowej należą wyłącznie do Kongresu.

„Rozporządzenia prezydenckie dotyczące ceł i tzw. Retaliatory Tariff Orders wykraczają poza wszelkie uprawnienia nadane głowie państwa przez IEEPA. Cła globalne nie rozwiązują zagrożeń, które miały być ich uzasadnieniem” – napisali sędziowie w uzasadnieniu orzeczenia.

Sądowa decyzja jest odpowiedzią na pozew złożony przez organizację Liberty Justice Center, reprezentującą pięć małych firm importujących towary z państw objętych taryfami. Było to pierwsze poważne wyzwanie prawne wobec tzw. „ceł Dnia Wyzwolenia” wprowadzonych przez Trumpa 2 kwietnia. Cła te wywołały chaos na globalnych rynkach i zostały częściowo cofnięte w wyniku międzynarodowych negocjacji.

Administracja Trumpa natychmiast odwołała się od wyroku. „To nie sędziowie powinni decydować o reakcjach na sytuacje nadzwyczajne” – powiedział zastępca rzecznika Białego Domu Kush Desai. – „Prezydent Trump postawił na pierwszym miejscu Amerykę i wykorzysta wszelkie możliwe środki władzy wykonawczej, by poradzić sobie z kryzysem”.

Orzeczenie nie dotyczy innych ceł – m.in. 25-procentowych taryf na samochody, stal i aluminium – które zostały nałożone w oparciu o inny akt prawny, tzw. art. 232 ustawy o ekspansji handlu.

Sprawa ta jest jedną z siedmiu toczących się w tej chwili batalii sądowych przeciwko handlowej polityce Trumpa. Oprócz niej, zaskarżenie złożyło 13 stanów USA i szereg organizacji reprezentujących mały biznes.