Samochody autonomiczne, które nie potrzebują kierowcy, to wciąż melodia przyszłości, chociaż w niektórych krajach już powoli wdrażane są do ruchu. Jaworzno od lat uchodzi za polskie centrum elektromobilności w transporcie publicznym i jest otwarte na nowoczesne technologie. Dlatego to właśnie tutaj przeprowadzone zostały pierwsze w kraju testy pojazdu autonomicznego na drodze publicznej w prawdziwym ruchu ulicznym.
Jaworzno odważnie stawia na rozwój branży motoryzacyjnej i elektromobilność. Władze miasta są bardzo otwarte na nowoczesne technologie i regularnie zapraszają innowatorów, szczególnie związanych z branżą elektromobilną. Miasto podjęło współpracę z Łukasiewicz – Przemysłowym Instytutem Motoryzacji, który jest krajową jednostką techniczną do badań homologacyjnych pojazdów (WVTA – Whole Vehicle Type Approval). Zaowocowało to uruchomieniem procesu badawczego systemów automatyzujących jazdę na drogach publicznych w ruchu drogowym.
Prace nad wprowadzeniem pojazdów autonomicznych na ulice naszego miasta realizowane są już od kilku lat. Przedstawiciele miasta na przełomie 2017/18 pracowali nad projektem Ustawy o elektromobilności, w której to znalazły się zapisy dotyczące możliwości testowania pojazdów autonomicznych na drogach publicznych.
Testy na ulicach
Pierwsze takie testy przeprowadzono w Jaworznie 28 i 29 listopada. Oczywiście całość zabezpieczały odpowiednie służby, a także osoby, które w każdej chwili mogły przejąć kontrolę nad pojazdem. Zadbano o każdy szczegół, tak by proces badawczy był maksymalnie bezpieczny dla wszystkich uczestników ruchu. Ich wyniki zaprezentowano w piątek – 1 grudnia podczas spotkania Prezydenta Miasta Jaworzna Pawła Silberta z dr hab. inż. Witoldem Luty – Dyrektorem Łukasiewicz – Przemysłowego Instytutu Motoryzacji oraz dr inż. Karolem Zielonką – Zastępcą Dyrektora ds. Badawczych i Komercjalizacji w Łukasiewicz – Przemysłowego Instytutu Motoryzacji.
Jednym z największych wyzwań stawianych systemom automatyzującym jazdę („pojazd zautomatyzowany” i „pojazd w pełni zautomatyzowany”) jest działanie w ruchu drogowym, który charakteryzuje się dużą liczbą elementów otaczającej infrastruktury drogowej oraz użytkowników drogi. Dlatego na całym świecie prowadzi się testowanie pojazdów w ruchu na drogach publicznych i ulicach miast.
Celem jaworznickich testów była weryfikacja działania algorytmów odpowiedzialnych za sterowanie systemami wykonawczymi pojazdu zautomatyzowanego (odpowiedzialnymi za skręt, hamowanie, przyspieszanie), mapowanie terenu, planowanie toru jazdy pojazdu oraz rozpoznawanie i identyfikację otaczających obiektów. Przejazdy zrealizowano w różnych warunkach, w tym w dzień, po zmroku oraz podczas opadów śniegu. Zebrane dane będą wykorzystane w celu dalszej rozbudowy autorskich rozwiązań oraz dla budowania unikalnej wiedzy i doświadczenia, które są niezbędne przy wsparciu przemysłu motoryzacyjnego. – Jesteśmy przekonani, iż te doświadczenia pozwolą również sfinalizować działania związane z nowelizacją Ustawy Prawo o ruchu drogowym, lepiej dostosowując jej zapisy do dynamicznie rozwijanych przez producentów technologii automatyzujących jazdę oraz potrzeb firm poprzez umożliwienie efektywnego dostępu do dróg publicznych w Jaworznie oraz całej Polsce – mówi dr inż. Karol Zielonka.
Doświadczenia te należy wykorzystać także m.in. w aspekcie zapewnienia należytego bezpieczeństwa podczas testów tj. przygotowywania jednolitych procedur bezpieczeństwa, które będą mogły być wykorzystane podczas dalszych badań pojazdów w ruchu miejskim.
Paweł Silbert, prezydent Jaworzna
– W 2018 roku na wybranych i zabezpieczonych odcinkach dróg skanowaliśmy miasto na potrzeby utworzenia mapy HD dla pojazdów autonomicznych. Wprowadzenie tego typu rozwiązań to nie temat na kilka lat – to temat przyszłości nad którym trzeba pracować, by wypracować jak najlepsze, a przede wszystkim bezpieczne dla mieszkańców rozwiązanie. W 2021 roku w Przedsiębiorstwie Komunikacji Miejskiej w Jaworznie testowano autonomiczny autobus, który poruszał się tylko po terenie zajezdni. Teraz autonomiczny samochód osobowy wyjechał na ulice Jaworzna dzięki współpracy z Siecią Badawczą Łukasiewicz – Przemysłowym Instytutem Motoryzacji, który jest pierwszą jednostką badawczą w Polsce rozpoczynającą badania technologii autonomizujących jazdę na drogach publicznych. To dla nas niezwykłe doświadczenie i wyróżnienie, iż takie instytucje wybierają na swoje badania właśnie Jaworzno. Tego typu rozwiązania to kolejny krok ku przyszłości.
Dr inż. Karol Zielonka, Zastępca Dyrektora ds. Badawczych i Komercjalizacji w Łukasiewicz – Przemysłowym Instytucie Motoryzacji:
– W Polsce m.in. w województwie śląskim, nad systemami automatyzującymi jazdę pracuje wielu dużych – o zasięgu międzynarodowym – producentów kompletnych systemów oraz firmy rozwijające oprogramowanie, a także wiele start upów. To powoduje potrzebę budowania krajowych kompetencji w obszarze testowania systemów ADAS (Advanced Driver Assistance Systems), algorytmów sterujących, poszczególnych komponentów jak i kompletnych pojazdów zautomatyzowanych, a w konsekwencji prowadzenia badań homologacyjnych dopuszczających te pojazdy do ruchu. – Dzięki zespołom badawczym oraz inwestycjom w najnowocześniejszą infrastrukturę badawczą możemy zapewnić branży wsparcie w zakresie m.in. realizacji projektów badawczych oraz badań homologacyjnych pojazdów. Takie kompetencje od wielu lat rozwija Łukasiewicz – PIMOT.
