1 dzień temu
W czasie kampanii wyborczej banery kandydatów pojawiają się w całym Krakowie – zawieszane na ogrodzeniach, płotach i tablicach informacyjnych. Ale czy to legalne? Radny Miasta Krakowa Rafał Zawiślak wystąpił do władz miasta z interpelacją w tej sprawie. W odpowiedzi Stanisław Mazur, Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa, przywołał przepisy uchwały krajobrazowej i jasno określił granice prawa. Konkluzja? Reklamy wyborcze na ogrodzeniach są nielegalne – i to niezależnie od tego, czy stoją na gruncie prywatnym, czy publicznym.
Zawiślak: chaos w przestrzeni, brak rozporządzenia, naruszenia prawa
Radny Rafał Zawiślak zwrócił uwagę, iż w obecnej kampanii wyborczej miasto nie wydało rozporządzenia, które wskazywałoby dozwolone miejsca na reklamy wyborcze. Przypomniał, iż w poprzednich wyborach samorządowych takie rozporządzenie obowiązywało i umożliwiało legalne rozwieszanie materiałów promocyjnych przez komitety.
Zdaniem Zawiślaka brak takiego aktu oznacza, iż w obecnej kampanii wszystkie banery i plakaty rozwieszane w przestrzeni publicznej – w tym na ogrodzeniach – naruszają uchwałę krajobrazową.
Radny wskazał konkretne przypadki banerów zawieszonych na płotach, m.in. przy ul. Mała Góra 12 oraz na os. Złotego Wieku 75A. Postuluje ich natychmiastowe usunięcie, wszczęcie postępowań administracyjnych wobec komitetów i właścicieli posesji oraz zdecydowaną reakcję miasta.
fot. Rafał ZawiślakPodnosi również kwestię plakatów rozwieszanych na tablicach ogłoszeniowych Rad Dzielnic, które – jak podkreśla – również nie są do tego przeznaczone. – Brak rozporządzenia powoduje, iż obowiązująca uchwała krajobrazowa musi być w pełni respektowana. W praktyce oznacza to konieczność egzekwowania surowych sankcji wobec osób łamiących przepisy – zaznacza Zawiślak.
Mazur: to reklama, a reklamy na płotach są zakazane
Do zarzutów odniósł się Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa Stanisław Mazur. Potwierdził, iż banery wyborcze – niezależnie od treści – są traktowane jak reklamy zewnętrzne i muszą spełniać wymagania uchwały krajobrazowej.
– Banery wyborcze stanowią reklamę w rozumieniu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wobec czego ich forma i lokalizacja winna spełniać zasady określone w uchwale krajobrazowej – podkreśla Mazur.
Uchwała ta zabrania umieszczania reklam na ogrodzeniach. Nie ma tu znaczenia, czy płot należy do osoby prywatnej, czy stoi przy przestrzeni publicznej. W świetle obowiązującego prawa każdy taki baner jest umieszczony nielegalnie. Dopuszczalne są jedynie ściśle określone wyjątki – np. umieszczanie banerów na rusztowaniach lub podczas wydarzeń plenerowych, zgodnie z konkretnymi warunkami uchwały.
Tablice dzielnic też nie są od kampanii
W odpowiedzi na pytania dotyczące plakatów zawieszanych na tablicach Rad Dzielnic, Stanisław Mazur przywołał stanowisko miasta: takie tablice służą wyłącznie do komunikacji samorządowej, a każda inna forma przekazu – w tym wyborcza – wymaga zgody danej Rady Dzielnicy.
– Tablice informacyjne Rad Dzielnic służą wyłącznie do przekazywania informacji z zakresu działania samorządu lokalnego. Umieszczanie na nich materiałów reklamowych, w tym wyborczych, bez zgody adekwatnej Rady Dzielnicy, narusza przepisy uchwały krajobrazowej i może podlegać sankcjom – przypomina wiceprezydent.
Miasto już wcześniej – jeszcze przed rozpoczęciem kampanii – skierowało do przewodniczących Rad Dzielnic pismo, w którym przypomniało te zasady i ostrzegło przed samowolnym umieszczaniem reklam. Urzędnicy zachęcają też, by w razie wątpliwości dzielnice kontaktowały się z Wydziałem Architektury i Urbanistyki.
Komitety były informowane, kontrole trwają
Jak zapewnia miasto, wszystkie komitety wyborcze zostały przed wyborami poinformowane o obowiązujących przepisach. Szczegółowe wytyczne dostępne są na stronie Zarządu Dróg Miasta Krakowa oraz w Biuletynie Informacji Publicznej UMK.
– Zarząd Dróg Miasta Krakowa każdorazowo przed zarządzonymi wyborami pisemnie informuje zgłoszone komitety wyborcze o warunkach i możliwościach umieszczania materiałów wyborczych na terenie Miasta Krakowa – zaznacza Mazur. Dodaje, iż jednoastki miejskie przeprowadzają kontrole wskazanych lokalizacji. W przypadku stwierdzenia naruszeń – także na podstawie zgłoszeń mieszkańców – „możliwe jest wszczęcie postępowania administracyjnego, nałożenie kary pieniężnej i nakazanie usunięcia materiałów”.
Uchwała krajobrazowa obowiązuje na terenie Krakowa od 1 lipca 2020 roku i została wprowadzona, by uporządkować sposób umieszczania reklam w przestrzeni publicznej. Jej celem było ograniczenie chaosu wizualnego, ochrona krajobrazu miejskiego oraz poprawa estetyki – szczególnie w historycznych częściach miasta i w rejonach o spójnym układzie urbanistycznym. Dokument ten dzieli Kraków na kilka stref krajobrazowych, w których obowiązują różne zasady dotyczące wyglądu i lokalizacji reklam, w tym także materiałów wyborczych, które zgodnie z przepisami są traktowane jako forma reklamy zewnętrznej.
Uchwała nie tylko zakazuje umieszczania nośników reklamowych w określonych miejscach, ale też precyzuje, jakie formaty, kolory, wysokości czy sposoby montażu są dopuszczalne. W szczególności całkowicie zabrania umieszczania reklam – a więc również banerów wyborczych – na ogrodzeniach. Nie ma przy tym znaczenia, czy ogrodzenie znajduje się na gruncie prywatnym, czy publicznym, ani czy właściciel wyraził zgodę na jego wykorzystanie. Sam fakt zawieszenia baneru na płocie, w świetle przepisów krajobrazowych, stanowi naruszenie prawa miejscowego.
W przypadku terenów należących do miasta lub zarządzanych przez jednostki miejskie, takich jak pasy drogowe czy skwery, dodatkowo konieczne jest uzyskanie odpowiedniego zezwolenia od adekwatnego zarządcy – na przykład Zarządu Dróg Miasta Krakowa. choćby jeżeli baner spełniałby techniczne wymagania, bez formalnej zgody na zajęcie przestrzeni publicznej nie może zostać tam legalnie umieszczony.
Jarek Strzeboński
