Białystok. Muzeum Pamięci Sybiru uruchomiło portal ze wspomnieniami Sybiraków i ich rodzin

Wspomnienia Sybiraków, a także ich rodzin – dzieci i wnuków – można obejrzeć i wysłuchać na nowym portalu uruchomionym przez Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Dostępnych jest ponad 60 nagrań z Polski, Kazachstanu, Nowej Zelandii, Meksyku i Argentyny.

Muzeum Pamięci Sybiru jest ogólnopolską instytucją zajmującą się m.in. tematyką deportacji Polaków na Wschód. Instytucja znajduje się w powojskowych magazynach przy ul. Węglowej, działa tam od 2021 roku.

Jednym z najnowszych działań muzeum jest portal internetowy „Relacje z Sybiru”, który w poniedziałek został uruchomiony i zaprezentowany Sybirakom i dziennikarzom.

Jak mówił dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński, portal został uruchomiony na zakończenie muzealnych obchodów 85. rocznicy Zbrodni Katyńskiej i rozpoczęcia drugiej masowej deportacji Polaków na Sybir.

Podkreślił, iż ideą muzeum a także nowego portalu jest „oddanie głosu samym bohaterom Sybirakom”. „Co jest niezwykle ważne i na tym polega, iż wśród Sybiraków są także wspomnienia drugiego i trzeciego pokolenia, to, co w nauce nazywamy postpamięć” – podkreślił. Śleszyński powiedział, iż relacje są z całego świata, od Sybiraków i ich rodzin zamieszkałych nie tylko w Polsce, ale też Kazachstanie, Nowej Zelandii, Meksyku i Argentyny. Dyrektor podkreślił, iż zebranie tych wspomnień było możliwe dzięki muzealnemu zespołowi.

„Nie przypadkowo otwieramy ten portal, dlatego iż – to jest już chyba oczywiste – Białystok a także Muzeum Pamięci Sybiru to jest takie miejsce, które opieką ma objąć Sybiraków i potomków Sybiraków rozrzuconych po całym świecie. Pamięć o Sybirze, pamięć o doświadczeniu Sybiru w naturalny sposób zaczyna być tożsamością naszego miasta” – zaznaczył Śleszyński.

Zwrócił uwagę, iż relacje Sybiraków są dostępne na innych portalach, ale siłą portalu Muzeum pamięci Sybiru są właśnie wspomnienia kolejnym pokoleń. „Niestety, czas jest nieubłagany i z każdym dniem nasi Sybiracy od nas odchodzą” – dodał. Dlatego tak ważne jest zbieranie tych wspomnień.

Na portalu – który dostępny jest poda adresem www.relacjezsybiru.pl – udostępnionych jest w tej chwili ponad 60 relacji (mają pojawiać się kolejne), większość to wideo, kilkanaście z nich – audio. Wszystkie wspomnienia, bez względu, w jakim języku zostały nagrane – można przetłumaczyć, dzięki nowym technologiem, praktycznie na każdy język świata. Wspomnienia można wyszukiwać po imieniu i nazwisku, a także wpisywać słowa klucze związane z tym tematem jak np. druga deportacja na Sybir, transport, Armia Andersa, czy poszczególne nazwy miejscowości.

„Wierzymy, iż będzie on portalem otwierającym świat na historię i doświadczenie Sybiraków, jak również będzie portalem pokazującym, czym jest postpamięć i jak ona funkcjonuje w społeczeństwie” – mówiła redaktor portalu dr Sylwia Szarejko.

Szarejko podziękowała też wszystkim osobom, które zechciały podzielić się wspomnieniami. „Dzięki temu państwa przekaz ma szansę i my w to wierzymy głęboko – trafić do jak najszerszego grona odbiorców. To też jest nasza praca i misja. Dziękujemy przede wszystkim państwu za to, iż powierzyliście nam swoje historie” – podkreśliła.

Jednym z Sybiraków, który podzielił się swoimi wspomnieniami jest Michał Siewruk, który został zesłany na Sybir z rodzicami i siostrą jako 11-letni chłopiec. Mówił dziennikarzom, iż te wspomnienia nie zostaną dla Sybiraków, a dla młodzieży. Podkreślił, iż młodzież trzeba przekonywać. „Jak niektórym powiesz, iż coś takiego jak Syberia (było), to takie +eee+ nas bardzo nie pokoi” – dodał. Zaznaczył, iż trzeba starać się zebrać wspomnienia od wszystkich Sybiraków, bo – jak mówił – „mało nas zostało”.

Muzeum Pamięci Sybiru powołane zostało w 2017 r. Jego siedzibę w starych wojskowych magazynach przy ul. Węglowej otwarto w 2021 r. Wystawa stała jest główną częścią muzeum. Na ok. 2 tys. mkw. przedstawia historię polskiej obecności na Syberii – od carskich zsyłek w głąb Rosji po represje i zbrodnie sowieckie, w tym deportacje na wschód. Muzeum ma charakter narracyjny, oparte jest przede wszystkim na zebranych przez instytucje relacjach i wspomnieniach zesłańców, a także zgromadzonych i wyeksponowanych pamiątkach Sybiraków.(PAP)