Podkarpacki Zarząd Dróg Wojewódzkich w Rzeszowie, działający w imieniu Zarządu Województwa Podkarpackiego, od lat realizuje szeroki pakiet inwestycji na terenie Bieszczadów i pogranicza polsko-słowackiego. Jak podkreślił marszałek Piotr Pilch, miejsce spotkania – teren Jeziora Solińskiego – ma charakter symboliczny. To właśnie tam widać, jak ściśle rozwój regionalny łączy się z jakością infrastruktury drogowej. Według władz województwa, to właśnie inwestycje drogowe stanowią bazę dla rozwoju gospodarczego, dostępności komunikacyjnej i możliwości turystycznych. W Bieszczadach, gdzie całość ruchu odbywa się po drogach wojewódzkich, znaczenie modernizacji infrastruktury jest szczególnie widoczne. Jak wyjaśnia Piotr Miąso, dyrektor Podkarpackiego Zarządu Dróg Wojewódzkich, po oddaniu do użytkowania trasy Via Carpatia to właśnie sieć dróg wojewódzkich będzie przejmować i rozprowadzać ruch generowany przez tę krajową inwestycję.
Fot. Kamil Mielnikiewicz
Polsko-słowacka współpraca
Jednym z kluczowych filarów działań Podkarpackiego Zarządu Dróg Wojewódzkich jest kooperacja transgraniczna, realizowana w ramach programu Interreg Polska–Słowacja. Projekt „Od Beskidu Niskiego po Solinę” to wspólne przedsięwzięcie PZDW oraz słowackiego Zarządu Dróg Kraju Preszowskiego. Obejmuje dwa zadania infrastrukturalne po obu stronach granicy. W Chrewcie po stronie polskiej zmodernizowano infrastrukturę zabezpieczającą skarpę, z kolei po stronie słowackiej, za miejscowością Palota, ustabilizowano osuwisko na drodze II/575. Wartość projektu to 1 307 775,51 euro, z czego 637 461,36 euro pochodzi z dofinansowania Interreg. Jak wskazują przedstawiciele PZDW, oba zadania odpowiadają na problemy wynikające z naturalnej degradacji terenu i zmieniających się warunków klimatycznych. Projekty wpisują się w założenia dotyczące adaptacji do zmian klimatu i ograniczania ryzyka katastrof.
Fot. PZDW Rzeszów
PZDW wraz z partnerem słowackim realizuje również dwa inne projekty z zakresu poprawy komunikacji transgranicznej: „Łączymy pogranicze Karpat Wschodnich”,a w tym modernizacja drogi wojewódzkiej nr 892 na odcinku od granicy państwa do Radoszyc (5,2 km) oraz remont słowackiego odcinka drogi II/57 Havaj – Malá Poľana (2,6 km). Wartość projektu: około 23,4 mln zł, z czego 18,5 mln zł to środki unijne. „Łączymy pogranicze przez Duklę”: rozbudowa skrzyżowania dróg wojewódzkich nr 993 i 992 w Nowym Żmigrodzie do formy ronda oraz przebudowa słowackich dróg III/3541 i III/3586.
Wartość projektu: 21,7 mln zł, z dofinansowaniem UE na poziomie 17,3 mln zł.
Marszałek Piotr Pilch podkreśla, iż projekty te wzmacniają nie tylko infrastrukturę, ale również więzi pomiędzy regionami Preszowskim i Podkarpackim. Dodaje, iż poprawa dostępności drogowej tworzy warunki do wzrostu ruchu turystycznego i rozwoju gospodarczego pogranicza.
Bieszczady potrzebują nowoczesnych dróg
Na konferencji w Polańczyku szczegółowo zaprezentowano trasy, które znajdują się w zarządzie Podkarpackiego Zarządu Dróg Wojewódzkich. Obejmują one większość kluczowych połączeń komunikacyjnych regionu:
- DW 892 Zagórz – Komańcza – Radoszyce – granica państwa,
- DW 893 Hoczew – Baligród – Cisna,
- DW 894 Lesko – Polańczyk – Czarna Górna,
- DW 895 Uherce Mineralne – Solina – Myczków,
- DW 896 Ustrzyki Dolne – Lutowiska – Ustrzyki Górne,
- DW 897 Tylawa – Cisna – Ustrzyki Górne – Wołosate.
Dyrektor Piotr Miąso zwrócił uwagę, iż drogi nr 897 i 896 nie były kompleksowo modernizowane od lat 60., a jednocześnie nie odpowiadają współczesnym standardom ani dzisiejszemu profilowi turystyki. Bieszczady nie opierają się już wyłącznie na ruchu pieszym. Rozwój obejmuje kolej gondolową, drezyny rowerowe, jachty elektryczne, rowery i hulajnogi.
Fot. Kamil Mielnikiewicz
Nowe projekty dla Bieszczadów
PZDW zapowiedziało generalną przebudowę dwóch kluczowych dróg wojewódzkich: DW 897 Radoszyce – Cisna – Wetlina – Ustrzyki Górne (ok. 64 km) i DW 896 Ustrzyki Dolne – Ustrzyki Górne (około 45 km). Dla całej 109-kilometrowej trasy opracowywana jest dokumentacja projektowa uwzględniająca między innymi infrastrukturę dla pieszych i rowerzystów. Najbliżej realizacji jest odcinek Czarna Górna – Smolnik, dla którego oczekuje się na decyzję Zezwolenia na Realizację Inwestycji Drogowej. Największym wyzwaniem pozostaje fragment Wetlina – Ustrzyki Górne, przebiegający przez Bieszczadzki Park Narodowy. Zgodę na tę część inwestycji musi wydać Minister Klimatu i Środowiska. Jednocześnie PZDW zabiega o środki na projekty rowerowe, w tym budowę 2,5 km ścieżki rowerowej przy DW 890 z Liskowatego do Krościenka (Interreg Next Polska–Ukraina). W przygotowaniu znajduje się również koncepcja nowej drogi wojewódzkiej: 6,1 km trasy Hermanowice – Aksmanice, w ramach studium „Połączenie Przemyśla z Bieszczadami”.
Fot. PZDW Rzeszów
W ostatnich latach na terenie Bieszczadów i powiatów sąsiednich wykonano szereg znaczących inwestycji. Należą do nich przebudowy finansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego, a w tym odcinek z Soliny do Myczkowa (52,1 mln zł) oraz z Hoczwi do Polańczyka (68,7 mln zł). Ponadto program poprawy funkcjonalności dróg (15 zadań, 12,5 mln zł) obejmował między innymi modernizację skrzyżowań, zatok parkingowych, chodników, w tym budowę ronda w Cisnej. Warto też wspomnieć o inwestycjach z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Wśród tych zadań znalazły się: zabezpieczenie dwóch osuwisk: DW 895 w Solinie oraz DW 894 w Wołkowyi (12,3 mln zł), przebudowa odcinków w gminie Czarna (12,09 km – 11,3 mln zł), przebudowy na DW 897 w gminie Cisna (6,45 km – 6,3 mln zł) oraz modernizacje w gminie Komańcza (14,76 km – 18,3 mln zł). Systematycznie realizowane są również prace z gminami oraz modernizacje mostów we współpracy z Lasami Państwowymi.
Fot. PZDW Rzeszów
Obwodnica Leska i Wielka Pętla Bieszczadzka, czyli projekty budzące emocje
Dyrektor Piotr Miąso odniósł się także do planowanej obwodnicy Leska. Jak podkreślił, choć projekt budzi kontrowersje, jest konieczny dla poprawy komunikacji regionu. Jego zdaniem wybrany wariant jest najbardziej racjonalny — inne prowadziłyby przez obszary mocno zurbanizowane. Trudnym zadaniem pozostaje również przebudowa fragmentu Wielkiej Pętli Bieszczadzkiej między Wetliną a Ustrzykami Górnymi. Choć samorządowcy i rada Bieszczadzkiego Parku Narodowego wspierają inwestycję, przez cały czas brakuje formalnej zgody dyrektora Bieszczadzkiego Parku Narodowego.
Zmiany klimatyczne i ryzyko środowiskowe
Jedną z części konferencji była prezentacja doktor Agaty Ćwik z Uniwersytetu Rzeszowskiego. Podkreśliła ona, iż jednym z największych problemów infrastrukturalnych Bieszczadów są osuwiska. Wynikają nie tyle ze wzrostu sumy opadów, ile z ich niekorzystnego rozkładu – gwałtowne, intensywne deszcze przeplatane są okresami suszy. Przedstawione dane potwierdzają, iż Bieszczady należą do regionów o najwyższych opadach w województwie. Doktor Agata Ćwik przypomniała rekordowe wyniki pomiarowe: 130,6 mm/dobę – Baligród (rekord od 1993 rok), 127,3 mm/6 h – Szczawne (1957 rok), intensywne opady w dorzeczu górnego Sanu (2005 rok).
Fot. Kamil Mielnikiewicz
Zwróciła również uwagę, iż lokalizacja zabudowy nierzadko odbywa się wbrew uwarunkowaniom środowiskowym, co zwiększa ryzyko występowania szkód.
Dyskusja o klimacie i infrastrukturze
Podczas konferencji odbył się również panel dyskusyjny prowadzony przez Joannę Szaratę, rzecznika prasowego Podkarpackiego Zarządu Dróg Wojewódzkich. Wzięli w nim udział: Piotr Miąso, dyrektor PZDW; Daniel Wojtas, właściciel hotelu Skalny w Polańczyku, Andrzej Kulig, dyrektor Departamentu ds. Środowiska RPO WP oraz Adam Piątkowski, wójt gminy Solina. Omówiono działania, jakie województwo i samorządy podejmują w celu łagodzenia skutków zmian klimatu oraz dostosowania infrastruktury do nowych realiów. Wskazywano, iż rozwój turystyki musi iść w parze z troską o środowisko oraz zapewnieniem bezpieczeństwa komunikacyjnego.
Fot. Kamil Mielnikiewicz
Przedstawiony zakres inwestycji wyraźnie pokazuje, iż Bieszczady stoją u progu dużych zmian infrastrukturalnych. Projekty realizowane przez PZDW, zarówno te dotyczące modernizacji dróg, jak i zabezpieczenia osuwisk, współpracy międzynarodowej czy rozwoju tras rowerowych, wskazują, iż region przygotowuje się na rosnącą presję turystyczną i komunikacyjną.
Choć wyzwań nie brakuje – od formalnych zgód środowiskowych po problemy wynikające ze zmian klimatu – kierunek działań jest jednoznaczny. Bieszczady mają stać się regionem nie tylko atrakcyjnym turystycznie, ale także bezpiecznym i dobrze skomunikowanym, a efektywna kooperacja lokalnych i zagranicznych partnerów odgrywa w tym procesie kluczową rolę.
Do tematu inwestycji drogowych będziemy wracać!
![Kolizja na autostradzie A4 w kierunku Wrocławia. Droga zablokowana [AKTUALIZACJA]](https://www.wroclaw.pl/cdn-cgi/image/w=1200,h=630,fit=crop,f=jpeg/beta2/files/news/921101/main/wypadek-a4-pietrzykowice-wroclaw-droga-zablokowana.jpg)
