W kolejnej części naszego przeglądu osiedlowego przyglądamy się temu, co działo się w samym sercu miasta. Śródmieście, a także okoliczne osiedla – Podwale, Pechnik, Pańska Góra, Skałka czy Warpie są mocnym trzonem miejskiej tożsamości Jaworzna.

Szeroko rozumiane centrum miasta to też jego najlepsza wizytówka. Korzystają z niego mieszkańcy choćby najdalszych osiedli, tutaj też docierają często przyjezdni, którzy od razu mogą poczuć jaworznicki klimat. W ciągu ostatnich 20 lat centrum zmieniło się nie do poznania i nabrało nowego charakteru, tak by lepiej służyć mieszkańcom.

Hala nagrodzona

Jednym z największych projektów realizowanych w ostatnich latach w centrum Jaworzna była modernizacja Hali Widowiskowo-Sportowej, która jest jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów w mieście.

Prace poprawiły znacząco energooszczędność budynku i zmieniły wygląd całego otoczenia. Elewacja została wykonana w formie ściany kurtynowej z emaliowanymi blaszanymi łuskami, dach zyskał z kolei liczne świetliki. Zwiększona została liczba miejsc na trybunach, a przestrzeń pełniącą funkcję magazynową znajdującą się pod nimi przekształcono w wielofunkcyjną salę, w której można przeprowadzić zarówno treningi, jak i konferencję czy wystawy. Nie zapomniano też o nowej wentylacji i instalacji nagłośnieniowej. Również teren wokół przeszedł metamorfozę i stał się miejscem zachęcającym do spacerów. Komunikację z okolicą usprawnił też parking oraz kładka łącząca teren hali z ulicą Grunwaldzką. Poszerzono główne wejście do hali, powstały przy nim także nowe schody i balustrady wraz z podjazdem dla osób z niepełnosprawnością. Łączny koszt prowadzonych prac to niemal 18,9 mln zł. Wykonane prace docenione zostały także poza miastem. Modernizacja hali otrzymała wyróżnienie w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Województwa Śląskiego.

Biblioteka po nowemu

Kolejnym ważnym dla mieszkańców obiektem, który przeszedł gruntowną modernizację, była siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej.

W ciągu pół roku wymieniono m.in. instalacje elektryczne, oświetlenie, przeprowadzono prace budowlane. Dodatkowo, utworzono nowe przestrzenie dedykowane seniorom, młodzieży i dzieciom. Zakupiono również nowoczesne urządzenia, takie jak książkomat, totem, skaner planetarny, hologram, sprzęt do transmisji/streamingu, oraz komputery dla niewidomych. Całkowity koszt inwestycji to ponad 4 mln zł, przy czym książnicy udało się pozyskać blisko 2 mln zł ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ponad 2 mln z jaworznickiego budżetu.

Zintegrowany transport

Projektem, który zmienił definitywnie centrum miasta było stworzenie Miejskiego Centrum Integracji Transportu. Zadaniem projektu o łącznej wartości niemal 40 milionów złotych była kontynuacją procesu, zmierzającego do zwiększenia udziału podróży komunikacją publiczną, rowerami i pieszo.

W jego ramach powstało zintegrowane centrum przesiadkowe, przebudowane zostały wiaty przystankowe wraz z zatokami, wybudowany został parking z zapleczem sanitarnym. Do użytku oddano również 11 km dróg dla rowerów, w tym z pierwszą w kraju bezkolizyjną velostradę – dwupasmową drogę o długości 3 km dla rowerów z kładkami i tunelem łączącym z MCIT największe osiedla. W ramach projektu wdrożony został też system roweru miejskiego – Javelo. Na placu Górników powstała charakterystyczna płaszczka, która okazała się świetnym miejscem do organizowania różnych wydarzeń miejskich, koncertów, jarmarków, zimą zaś zamieniająca się w miejskie lodowisko.

Przy Hali Widowiskowo-Sportowej został zbudowany zadaszony żelbetonowy parking dla 92 samochodów z zatoką dla taksówek. Strop parkingu został zagospodarowany jako przestrzeń publiczna oraz ciąg komunikacyjny dla pieszych i rowerzystów, umożliwiający podróże między dolnym a górnym tarasem miasta.

Zielone płuca

Jedną z zalet Jaworzna są tereny zielone, których – w przeciwieństwie do wielu okolicznych miejscowości – nie brakuje choćby w ścisłym centrum. Rozległe Planty, które powstały na poprzemysłowych terenach, gdzie niegdyś działała kopalnia, przez cały rok przyciągają tłumy spragnione wypoczynku na świeżym powietrzu w otoczeniu roślinności.

Park Zielona czy też jeden z najnowszych parków – Kieszonka dają chwilę wytchnienia w miejskiej tkance. To jednak nie koniec stawiania na zieleń. Na program zazieleń śródmiejskich polegających na zwiększeniu powierzchni terenów zieleni miejskiej oraz stref odpoczynku, w latach 2022-2024 miasto przeznaczyło środki w wysokości 4 mln zł.

Najbardziej widocznym efektem już przeprowadzonych prac jest nowy skwer na Pechniku. Na terenie o powierzchni ponad 2 tys. metrów kwadratowych pojawiły się na nim nowe alejki, latarnie parkowe, pergole, ławki, stół do gry w szachy z siedziskami, kosze, w tym na psie odchody. Cały teren jest monitorowany i ogrodzony. Zasadzonych zostało czternaście drzew, rośliny pnące, dwa rodzaje krzewów: róże białe i grab pospolity, a także blisko 2 tys. bylin, m.in. goździk piaskowy, turzyca wiosenna, krwawnica pospolita, szałwia omszona, przetacznik kłosowy i ostróżka. Na terenie skweru powstała również łąka kwietna, trawniki i rabaty.

Dodatkowo przy Velostradzie nasadzonych zostało blisko 100 drzew, m.in. śliwy wiśniowe i klony pospolite. Ponadto jedenaście drzew posadzono na skwerze w okolicy drogi rowerowej na odcinku pomiędzy Skałką a ul. Preglera – tam pojawiły m.in. grusze drobnoowocowe. Pomiędzy ulicami Mieszka I a Kolejową powstaje strefa wypoczynku. Podobne strefy wypoczynku w otoczeniu zieleni powstaną na na Gigancie a także na terenie skweru „Pod Arkadami”.

Dla lepszej komunikacji

Sporo działo się także na drogach w okolicach centrum. Przede wszystkim zrealizowano kolejny etap przebudowy ulicy Grunwaldzkiej. Na początku prace prowadzone były na ulicy Piekarskiej. Zakres robót obejmował wymianę nawierzchni asfaltowej odcinka od ul. Działkowej do ul. Wiejskiej. Dodatkowo powstało również 10 nowych miejsc postojowych dla samochodów osobowych w rejonie ul. Bogusławskiego oraz zatoka manewrowa dla autobusów. Potem prace przeniosły się na odcinek od skrzyżowania z ul. 11 Listopada do ul. Kolejowej. Przebudowana została kanalizacja ogólnospławna. Odtworzono nawierzchnię jezdni, zbudowano nowe chodniki, i jednostronne ciągi rowerowe w obydwu kierunkach ulicy. Przebudowano przejścia dla pieszych, zatoki i przystanki autobusowe oraz poprawiono geometrię skrzyżowania ul. Grunwaldzkiej z ul. Kolejową.

Sporo pracy miał Miejski Zarząd Dróg i Mostów, który poprawiał i modernizował lokalną infrastrukturę. Jednym z największych zadań oczekiwanych przez mieszkańców była kompleksowa przebudowa ul. Tuwima z wykonaniem miejsc postojowych, odwodnienia i przebudową oświetlenia. Wartość prac przekroczyła 2,8 mln złotych, ale ulica zupełnie zmieniła swoje oblicze i stała się przyjazna zarówno dla kierowców, jak i pieszych.

Prace przy wymianie nawierzchni toczyły się m.in. na ulicach Matejki, Insurekcji Kościuszkowskiej, Jana Pawła II, Cmentarnej czy Paderewskiego. Wybudowano i wyremontowano także sporo chodników, m.in. przy ulicach Insurekcji Kościuszkowskiej, Szymanowskiego, Kołłątaja, Matejki, Bulgi. Przy ulicy Śląskiej utwardzono ciąg pieszy, który jest – łącznikiem z ul. Grunwaldzką. W rejonie ul. św. Wojciecha wybudowano drogę dojazdową do terenów mieszkaniowych. Dzięki programowi „Czas na Gruntówki” zmodernizowana została ulica Bażantów. W ramach zwiększania bezpieczeństwa na drogach doświetlono kilka przejść dla pieszych – na ulicach Matejki, Rzemieślniczej, Szymanowskiego, Olszewskiego. Zadbano również o parkingi – wymieniono ich nawierzchnię przy ul. Farnej, Szymanowskiego i stworzono lepsze miejsca parkingowe przy ul. Matejki, Rzemieślniczej, Domsa, Insurekcji Kościuszkowskiej. Oświetlenie powstało też m.in. na ulicy Drabika, Wachlowskiego, Krasickiego. W kilku miejscach wyremontowano także schody.

Sympatycznym akcentem było zagospodarowanie terenu przy ul. Sienkiewicza gdzie powstał „Koci Zaułek”. Zakupiono też nowe świąteczne iluminacje na miejski rynek. Łączna wartość prac przeprowadzonych przez MZDiM w latach 2019-2023 w Śródmieściu, Podwalu, Pechniku, Warpiach i na Skałce wyniosła niemal 6 100 000 zł.

Dla dzieci i dorosłych

W centrum i okolicach bardzo dużo działań prowadził Miejski Zarząd Nieruchomości Komunalnych. Od 2019 roku wykonał tutaj zadania o wartości ponad 3,6 miliona złotych, część w ramach zadań własnych a część dzięki głosom mieszkańców w ramach Jaworznickiego Budżetu Obywatelskiego. MZNK przygotował i doposażył wiele placów zabaw i stref aktywności dla dzieci i seniorów – m.in. przy ulicach Matejki, Wandy, Cyprysowej, Broniewskiego. Na Plantach za niemal milion złotych powstał nowoczesny plac zabaw, z urządzeniami zapewniającymi większą trwałość i bezpieczeństwo najmłodszym. Także dorośli mieszkańcy zyskali miejsca do aktywnego wypoczynku. Nowe siłownie zewnętrzne powstały przy ulicach Szymanowskiego, Broniewskiego, a także na Warpiach. Z kolei na Podwalu zamontowano nowe ławki i kosze.

MZNK remontował też gminne lokale – zarówno mieszkalne, jak i użytkowe, w tym m.in. pomieszczenia służące Związkowi Niewidomych przy ul. Dwornickiego 7. Przeprowadzono remont kanalizacji w Jadłodajni Miejskiej na Zaciszu.

Nowe mieszkania

Tereny wokół centrum są bardzo atrakcyjne pod zabudowę mieszkaniową. W ostatnich latach powstało sporo nowych bloków, jak i domów jednorodzinnych. Szczególnie w rejonie Skałki i na Warpiach budowali i wciąż budują zarówno prywatni inwestorzy, jak i Jaworznickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego. Sztandarowym przykładem takich inwestycji jest Osiedle Sfera oraz Sfera Południe, gdzie powstały dosłownie setki nowych mieszkań. JTBS zachęcony sukcesem ruszył z kolejnym zadaniem. Za niespełna 36 milionów złotych budowane jest nowe Osiedle Skałka. W atrakcyjnej okolicy niedaleko centrum miasta powstają nowe mieszkania – zarówno kawalerki, jak i lokale dwu oraz trzypokojowe. Wszystkie będą wykonane „pod klucz” i przeznaczone na wynajem, a najemca będzie mógł wybrać elementy wykończeniowe, takie jak np. płytki ścienne i podłogowe oraz panele. W pierwszym etapie powstaje 100 mieszkań na wynajem, które jeszcze końcem tego roku zostaną oddane nowym lokatorom.

Polecamy pozostałe odcinki przeglądu osiedli:
Na południe od centrum
Byczyna się rozwija
Ciężkowice – tu się dobrze żyje
Osiedle Stałe z perspektywami
Rozwój dla Podłęża
W Jeleniu inwestycje za miliony złotych