Co to jest biznesplan?
Biznesplan to dokument zawierający wszystkie najważniejsze aspekty planowanej działalności gospodarczej. Znajdują się w nim takie informacje jak dokładny opis produktów lub usług, jakie będzie oferować firma, analiza konkurencji, prognozy finansowe czy plan marketingowy.
To zwykle obszerny, bardzo rozbudowany plik, który gromadzi wszelkie dane niezbędne zarówno do rozpoczęcia firmy, jak i pomagające w jej prowadzeniu na kolejnych etapach rozwoju.
Biznesplan ma także pomagać przedsiębiorcy czy potencjalnym inwestorom w zrozumieniu, do jakich celów dąży biznes i kiedy pragnie się je osiągać. Dzięki temu dokumentowi znacznie łatwiej śledzić postępy i monitorować własną strategię czy rentowność całego projektu. Taki plik powinien stworzyć każdy przedsiębiorca niezależnie od tego, jak dużą firmę zamierza prowadzić. To klucz do uporządkowanych działań i pomoc w podejmowaniu kolejnych decyzji.
Co zawiera biznesplan?
Idealny biznesplan jest obszerny i kompleksowy, ale też zrozumiały i skonstruowany w jasny, przejrzysty sposób. Powinien zaczynać się od streszczenia. Warto uwzględnić w nim krótki przegląd całego dokumentu i opisać, co znajduje się w kolejnych częściach. Można wspomnieć o misji przedsiębiorstwa, jego celach czy oferowanych produktach lub usługach. Ta część ma zachęcać do dalszej lektury np. potencjalnych partnerów biznesowych czy inwestorów.
Przed stworzeniem własnego dokumentu warto przejrzeć przykładowy biznesplan. W tych odpowiednio skonstruowanych zawsze znajduje się dokładny opis firmy i jej wizji. Powinno się scharakteryzować główne wartości przedsiębiorstwa, strukturę organizacyjną czy wyróżniki, które pozwalają wyodrębnić markę na tle innych działających na rynku.
W biznesplanie musi znaleźć się rozdział poświęcony analizie konkurencji. Na tym etapie warto opisać swoją grupę docelową, czyli stworzyć tzw. buyer personę. Powinno się przeanalizować potrzeby klientów, sprawdzić różnego rodzaju wskaźniki rynkowe i prognozy dotyczące rozwoju danego sektora. Trzeba zidentyfikować firmy konkurencyjne i sprawdzić, jak działają. Najlepiej wyodrębnić ich mocne i słabe strony, by wiedzieć, jakie techniki działania skutkują pozytywnie, a które niekoniecznie. Analiza SWOT pozwoli także dostrzec potencjalne zagrożenia i szanse rynkowe.
Przedsiębiorca powinien dokładnie opisać produkty lub usługi, jakie chce oferować. Precyzyjna charakterystyka bazująca na analizie problemów i potrzeb klientów musi zawierać także opis korzyści, jakie dana oferta niesie potencjalnym odbiorcom. Na tym etapie warto przedstawić plan produkcji, rodzaj stosowanych technologii czy plan rozwoju towaru.
Jednym z kluczowych elementów biznesplanu, który mocno wpływa na późniejsze powodzenie biznesu, jest dobrze opracowana strategia marketingowa. Powinna ona obejmować takie kwestie jak:
- strategia cenowa – opis polityki cenowej firmy;
- kanały dystrybucji – w jaki sposób produkty lub usługi będą docierać do klientów;
- strategia promocyjna – jakie działania marketingowe planuje się podjąć w celu docierania do kolejnych odbiorców;
- pozycjonowanie marki – jakie działania SEO podejmie firma, a także jak chce być postrzegana na rynku.
Kolejny niezbędny element to solidna charakterystyka struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. W dokumencie musi znajdować się opis całej hierarchii: właściciele, kluczowi członkowie zespołu oraz ich kompetencje. Często w tym fragmencie dodaje się dokładne opisy ról, zakresy obowiązków i plan zatrudnienia na przyszłość. To istotne m.in. dla inwestorów, którzy chcą wiedzieć, jakie doświadczenie i umiejętności wnosi kadra początkowa zarządzająca.
Bardzo istotny jest plan operacyjny. Poświęcony mu rozdział powinien zawierać szczegółowy opis codziennego funkcjonowania – od zakupów i produkcji, aż po dostawy i obsługę klienta. To miejsce na przedstawienie lokalizacji siedziby firmy (np. w Poznaniu) czy zaplecza technicznego.
W dokumencie nie może zabraknąć również planu finansowego, który musi obejmować takie elementy jak:
- prognozy sprzedaży;
- koszty operacyjne;
- analizę rentowności;
- plan przepływów pieniężnych (cash flow).
To także idealne miejsce na zamieszczenie prognoz finansowych na najbliższe lata oraz informację o ewentualnych potrzebach finansowania zewnętrznego.
Po co tworzy się biznesplan?
Biznesplan to dokument, który ma wskazywać przedsiębiorcy kierunek prowadzenia działalności. Pomaga definiować cele i znajdować drogi do ich realizacji. Plik w razie potrzeby można aktualizować i zmieniać, dopasowując do nowych wyzwań rynkowych.
Dla wielu początkujących biznesmenów biznesplan to także narzędzie do pozyskiwania finansowania zewnętrznego np. w postaci dotacji. Pokazuje potencjalnym inwestorom potencjał projektu, przewidywane zyski i ryzyka rynkowe, co pomaga im w podjęciu decyzji o tym, czy chcą wspomóc inicjatywę swoimi środkami.
Tworzenie biznesplanu zmusza przedsiębiorcę do dokładnego przemyślenia swojej koncepcji. Pomaga to zidentyfikować potencjalne trudności i zaplanować zawczasu działania niwelujące wysoce możliwe problemy. Dzięki temu biznesmen jest gotowy na podjęcie wyzwań i wie, jak działać w momentach kryzysowych.
Jak stworzyć biznesplan?
Aby stworzyć wartościowy biznesplan, należałoby przeczytać co najmniej kilka innych, przykładowych dokumentów tego typu. Najlepiej sięgnąć po pomoc ekspertów w poszczególnych dziedzinach, czyli np. doświadczonych księgowych, by pomogli w kwestiach finansowych, czy specjalistów od marketingu, by podpowiedzieli, jak zaplanować działania promocyjne.
Biznesplan to dokument, który powinien stworzyć każdy początkujący przedsiębiorca. Warto go wydrukować i zawsze mieć pod ręką, by móc kontrolować własne postępy, a także szukać inspiracji do dalszego działania.