Boże Narodzenie. Dlaczego w Polsce ubieramy choinkę? Skąd wziął się ten zwyczaj?

Choinka to dziś jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Bożego Narodzenia. Trudno wyobrazić sobie Wigilię bez zielonego drzewka, migoczących światełek i kolorowych ozdób. Choć zwyczaj ten wydaje się „odwieczny”, jego historia jest znacznie bardziej złożona – i zaskakująco młoda.

Pogańskie korzenie zielonego drzewka

Zanim choinka stała się symbolem chrześcijańskich świąt, zielone gałęzie iglaków miały znaczenie w wierzeniach pogańskich. W starożytnej Europie uważano je za znak życia, odradzania się natury i ochrony przed złymi mocami. W czasie zimowego przesilenia wieszano je w domach, by zapewnić sobie szczęście i zdrowie na nadchodzący rok.

Chrześcijańska symbolika choinki

Z czasem zielone drzewko zaczęło nabierać znaczenia religijnego. Wiecznie zielona choinka symbolizowała życie wieczne i nadzieję, a jej trójkątny kształt interpretowano jako nawiązanie do Trójcy Świętej. Wieszane na niej ozdoby również miały swoje znaczenie – jabłka przypominały o raju i grzechu pierworodnym, świece o Chrystusie jako „Światłości świata”, a gwiazda na czubku o Gwieździe Betlejemskiej.

Skąd choinka wzięła się w Polsce?

Do Polski zwyczaj ubierania choinki dotarł stosunkowo późno – dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku, głównie z terenów Niemiec. Początkowo był popularny w domach mieszczańskich i arystokratycznych, zwłaszcza w miastach. Na wsiach przez długi czas dominowały inne formy dekoracji, takie jak podłaźniczki – zawieszane pod sufitem czubki jodeł lub świerków, zdobione jabłkami, opłatkami i papierowymi ozdobami.

Dopiero w XX wieku choinka na dobre zadomowiła się w niemal każdym polskim domu, stając się nieodłącznym elementem Wigilii.

Ozdoby z duszą i rodzinne rytuały

Tradycyjnie choinkę ubiera się wspólnie – często w Wigilię lub dzień wcześniej. Dawniej dominowały ozdoby wykonywane własnoręcznie: łańcuchy z papieru, orzechy, pierniki, jabłka czy słomiane gwiazdki. Dziś obok nowoczesnych bombek i lampek w wielu domach wciąż przechowuje się stare, rodzinne dekoracje, przekazywane z pokolenia na pokolenie.

Symbol, który łączy

Choinka w polskiej tradycji to coś więcej niż dekoracja. To symbol rodzinnego ciepła, wspólnoty i oczekiwania na narodziny Chrystusa. Niezależnie od tego, czy wybieramy naturalne drzewko, czy jego sztuczny odpowiednik, moment zapalania choinkowych światełek co roku tworzy tę samą, wyjątkową atmosferę – zapowiadającą jedne z najważniejszych świąt w polskim kalendarzu.

A jak w tym roku wygląda Wasza choinka? Żywa i pachnąca? Gęsta i sztuczna? Podzielicie się zdjęciami pod postem na naszym Facebooku.

PZA