Artretyzm jest to stan zapalny, który występuje wokół stawów i obejmuje otaczające je mięśnie, ścięgna oraz więzadła.
Artretyzm wywołuje ból oraz obrzęk, a stawy mogą ulec usztywnieniu. Istnieje około stu pięćdziesięciu form artretyzmu. Wśród nich najbardziej charakterystyczny jest osteoartretyzm, reumatoidalne zapalenie stawów, czy dna moczanowa.
Ilustracja przedstawia stopniowy proces zużywania się tkanki chrzęstnej w stawie kolanowym. Staje się ona coraz cieńsza, a w późnej fazie ulega niemal całkowitemu wytarciu (faza 3-ta). W fazie 1 i 2-giej fizjoterapia może pomóc. W 3-ciej jedynie leczenie chirurgiczne jest skuteczne, ponieważ powstają duże narośla kostne ograniczające ruch oraz ponad 60% chrząstki jest zniszczone, co powoduje stały ból kolana.
Osteoartretyzm (eng. osteoarthritis)
to zmiany dotyczące zużywania się tkanki chrzęstnej i są najczęstszym cywilizacyjnym problemem związanym ze starzeniem się. Zużywanie się chrząstki stawowej jest naturalnym procesem i najprostszym jego wytłumaczeniem jest nieustające obciążenie naszych stawów. Dlatego ludzie po 50. roku życia są najczęściej dotykani przez osteoartretyzm. Dodatkowo czynniki takie jak: otyłość, ciągłe przeciążanie stawów, związane z uprawianiem sportu lub zawodu wymagającego siły fizycznej, mogą mieć również decydujące znaczenie przy pojawieniu się osteroartretyzmu. Stawy kolanowe i biodrowe są szczególnie podatne na artretyzm stawowej tkanki chrzęstnej. Zdolność absorbowania wstrząsów i tarcia zmniejsza się, tak jak w zużytym zawiasie, w którym brakuje smaru.
Natomiast w stawach zaczyna brakować dostatecznej ilości płynu lubrykacyjnego. Kości zaczynają o siebie trzeć na końcach, co powoduje miejscowy ból i stany zapalne, które mogą się różnić w zależności od zaawansowania i odporności na ból. Osteoartretyzm ogranicza prawidłowe funkcjonowanie i może zacząć się w młodym wieku. Dlatego ważne jest, aby pierwsze symptomy, takie jak: ból w trakcie ruchu, puchnięcie i napięcie mięśni, traktować poważnie i zgłosić się na konsultację do fizjoterapeuty oraz wspomagać chrząstki wczesnym i regularnym przyjmowaniem suplementów takich jak glukozamina.
Czy uprawianie sportu szkodzi chorym na osteoartretyzm?
Nieprawda. Zdaniem fizjoterapeutów wiele osób cierpiących na to schorzenie automatycznie unika ćwiczeń fizycznych w obawie przed bólem. Tymczasem odpowiednia dawka ruchu ma zdecydowanie lepszy wpływ na poprawę samopoczucia u osób dotkniętych artretyzmem, niż takich, którzy bezczynnie leżą w łóżku. U chorych rezygnujących z aktywności fizycznej mięśnie tracą siłę, masę i elastyczność, a zakres ruchów stawów staje się bardziej ograniczony, kości stają się cieńsze, tkanka chrzęstna zanika i staje się coraz mniej wytrzymała. W efekcie choroba postępuje znacznie szybciej. Tymczasem ruch zwiększa przepływ płynu stawowego, który odżywia tkankę chrzęstną, powstrzymując rozwój choroby. Wzmacnia też struktury wspomagające stawy i zmniejsza odporność na urazy.
Jaka jest rola dla fizjoterapeutów w zwalczaniu osteoartretyzm?
Głównym zadaniem rehabilitacji jest zniwelowanie bólu w stawie, przywrócenie możliwie maksymalnego zakresu ruchomości oraz wzmocnienie mięśni. Terapeuta powinien również nauczyć pacjentów profilaktyki, która umożliwi długie i sprawne funkcjonowanie naszych stawów. Dlatego pacjent powinien wiedzieć czynniki ryzyka tej choroby.
Najważniejsze to:
1. Otyłość – udowodniono, iż utrzymywanie prawidłowej masy ciała znacząco wpływa na odciążenie stawów i zapobiega ich niszczeniu. Badania naukowe wykazały 50% redukcję bólu po przywróceniu normalnej wagi ciała. jeżeli mamy bóle kolan najlepszy okazuje się rower, pływanie lub gimnastyka w wodzie (aquafit). Ćwiczenia te powodują odciążenie obolałych stawów i jednocześnie pomagają na zmniejszenie wagi ciała.
2. Zaburzenia metaboliczne, jak np. cukrzyca, – dlatego warto kontrolować poziom cukru.
3. Zbyt intensywna aktywność fizyczna, która nadmiernie obciąża stawy np. sport wyczynowy.
4. Praca zawodowa – posadzkarz, który nieustannie musi klęczeć.
5. Urazy stawów np. doznane w wypadkach samochodowych czy podczas jazdy na nartach.
Tomasz Góralski RMT
Terapeuta masażu, Kanada.
(był lekarzem w Polsce)
Pomagamy pacjentom po 50-tce prowadzić aktywne życie i pozbyć się sztywności i bólu stawów, środków przeciwbólowych i częstych wizyt u lekarza. jeżeli odniosłeś obrażenia w wypadku samochodowym skontaktuj się z nami.
BEZPŁATNA konsultacja: 905-270-5553, lub email: [email protected]
EUROPEAN MASSAGE & PHYSIOTHERAPY CENTER 1140 Burnhamthorpe Rd. W. Unit 123, Mississauga (przy Erindale Station Rd., na zachód od Mavis Rd.)
www.medmassage.com
Nasza klinika otrzymała Top Choice Awards w 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2024.
