1 godzina temu
Ponad 80 barwnych szklanych tafli zostanie pokazanych na najnowszej wystawie w Muzeum Dialogi Kultur – oddziale Muzeum Narodowego w Kielcach. Ekspozycja nosi tytuł „Na szkle malowane. Cuda z Podhala”.
Urszula Kinder, rzecznik muzeum zapowiada, iż będzie to wyjątkowe wydarzenie.
– Przeniesie państwa w barwny świat podhalańskiej sztuki ludowej. To pierwsza ekspozycja w Kielcach, pokazująca tak unikatową i historycznie istotną dziedzinę twórczości. Celem wystawy jest ukazanie fenomenu malarstwa na szkle. Jest to technika, która od drugiej połowy XVIII wieku aż do połowy XIX stulecia była niezwykle popularna na południu Polski – wyjaśnia.
Obrazy te pełniły funkcje religijne, dekoracyjne, a także ochronne. Z czasem jednak musiały ustąpić miejsca masowo produkowanym i tańszym oleodrukom oraz barwnym litografiom.
– Po przeszło pół wieku doszło jednak do wielkiego odrodzenia tej sztuki, a dziś Podhale skupia największą liczbę artystów tworzących w tej technice w całej Europie – podkreśla rzecznik.
Urszula Kinder zwraca uwagę na technikę, w jakiej było malowane szkło. To było tak zwane malarstwo odwrotne.
– Jest to metoda wymagająca od artysty wyjątkowej precyzji: dzieło malowane jest na odwrocie szklanej płyty, co oznacza, iż twórca musi nakładać kolejne warstwy koloru i detali w odwrotnej kolejności. Każdy błąd jest nieodwracalny – jeżeli artysta zapomni o jakimś elemencie, nie ma możliwości dodania go w późniejszym etapie – zaznacza.
Zgromadzone na wystawie eksponaty, pozwolą prześledzić, jakie tematy zaprzątały twórców ludowych. Zdecydowana większość szklanych tafli skupia się na tematyce religijnej, jednak obok nich zostaną zaprezentowane równie fascynujące sceny świeckie i rodzajowe. Odnajdziemy wśród nich popularne motywy związane z postacią legendarnego Janosika i zbójników, sceny ukazujące codzienne zajęcia górali, a także chwile zabawy i świąteczne obrzędy.
Ekspozycja łączy prace anonimowych artystów z XIX wieku z obrazami czołowych twórców żyjących i tworzących w XX i XXI wieku.
– To niepowtarzalna okazja, by zobaczyć historyczne dzieła oraz współczesną kontynuację tej unikatowej, „szklanej” tradycji – mówi Urszula Kinder.
Wśród prezentowanych artystów znaleźli się: Anna Pęksa, Helena Roj-Kozłowska, Stanisława Czech-Walczak, Zofia Gąsienica-Roy, Ewelina Pęksowa, Zdzisław Walczak, Zofia Fortecka, Władysław Walczak-Baniecki, Jolanta Pęksa, Janina Walczak-Budzicz, Magdalena Fortecka, Marta Walczak-Stasiowska, Barbara Baniecka-Dziadzio, Anna Pitoń.
Na ekspozycji dostępne będą filmy użyczone przez zakopiańskie Centrum Kultury Rodzimej w willi Czerwony Dwór, przybliżające sylwetki wybranych twórców. Dodatkowo zaprezentowany zostanie film, udostępniony przez Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, ukazujący proces powstawania obrazu malowanego na szkle.
Obiekty pochodzą ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem oraz z kolekcji prywatnej Zofii i Magdaleny Forteckich.
Wernisaż zaplanowano na 16 grudnia.
