Cukierek albo psikus! Skąd wzięło się Halloween?

Jednym z najpopularniejszych symboli Halloween jest dynia (Fot. Pixabay)

Halloween ma swoje korzenie w starożytnych celtyckich obrzędach, związanych z końcem lata i początkiem zimy. Święto przypada 31 października, a wywodzi się głównie z pogańskiego festiwalu Samhain, obchodzonego przez Celtów w Irlandii, Szkocji oraz na terenie dzisiejszej Wielkiej Brytanii około 2000 lat temu.

Celtowie wierzyli, iż tej nocy granica między światem żywych i umarłych staje się cienka, co umożliwia duchom swobodne poruszanie się po ziemi.

Samhain – początek Halloween

Samhain, które oznacza „koniec lata”, było festiwalem żegnającym ciepłe miesiące i witającym zimę, okres związany z ciemnością i chłodem. Celtyccy kapłani, druidzi, rozpalali wielkie ogniska, składali ofiary ze zwierząt i upraw, aby zapewnić ochronę przed złymi duchami oraz przychylność bogów na nadchodzące miesiące. Nosili maski i przebierali się w kostiumy, by odpędzać złe duchy, a także, aby zmylić duchy, które mogłyby próbować ich prześladować.

Chrystianizacja Samhain

W VIII wieku Kościół katolicki próbował zastąpić pogańskie tradycje. Papież Grzegorz III ustanowił dzień 1 listopada jako Dzień Wszystkich Świętych, zwany również All Hallows. Wieczór przed tym dniem zaczęto nazywać All Hallows’ Eve, a później Halloween. W ten sposób próbowano chrystianizować pogańskie rytuały i odciągać ludzi od ich dawnych wierzeń.

Halloween w Ameryce

Halloween przywędrowało do Ameryki Północnej wraz z imigrantami z Irlandii w XIX wieku. Szczególnie w czasie Wielkiego Głodu Ziemniaczanego Irlandczycy przynosili ze sobą tradycje, takie jak przebieranie się w kostiumy, wróżenie i tworzenie latarni z wydrążonych warzyw – najczęściej z rzepy.

Fot. Pixabay

W Ameryce rzepę gwałtownie zastąpiła dynia, łatwiej dostępna i bardziej efektowna, co stało się jednym z najpopularniejszych symboli Halloween.

Nowoczesne Halloween

W XX wieku Halloween zyskało na popularności jako święto świeckie, a w latach 50. XX wieku jego charakter stał się bardziej dziecięcy.

Fot. Pixabay

Narodziła się tradycja „trick-or-treat” – dzieci zaczęły chodzić od domu do domu, prosząc o cukierki lub psikus, co przyniosło Halloween bardziej rozrywkowy charakter.

Obecnie dzień ten obchodzony jest w wielu krajach na świecie, gdzie ludzie przebierają się, dekorują domy i biorą udział w różnorodnych wydarzeniach.

Święto Halloween w Polsce pojawiło się w latach 90. XX w, jednak jest ono zdecydowanie mniej popularne, niż chociażby w USA.

Halloween dotarło także do Rzeszowa o czym świadczy grafika, zamieszczona profilu rzeszowskiego Ratusza, okraszona takim podpisem:

Tak wygląda wizualizacja naszej miejskiej stylizacji na Halloween Wykonawca już wybrany, w ciągu najbliższych godzin rozpocznie się montaż elementów.

Tak wygląda wizualizacja naszej miejskiej stylizacji na Halloween Wykonawca już wybrany, w ciągu najbliższych godzin rozpocznie się montaż elementów – informuje z przymrużeniem oka rzeszowski Ratusz.

Symbolika i Tradycje Halloween

• Dynie i latarnie Jack-o’-lantern – pochodzą z irlandzkiej legendy o chytrym Jacku, który oszukał diabła i został skazany na wieczną wędrówkę z wydrążoną rzepą. W Ameryce symbolem tym stała się dynia.
• Przebrania – nawiązują do dawnych wierzeń o duchach wędrujących po ziemi. Ludzie przebierają się, aby zmylić złe moce.
• Cukierek albo psikus – związek z dawaniem ofiar duchom, aby zapewnić sobie ich przychylność.

Halloween, choć różni się od pierwotnych obrzędów, wciąż nosi echa dawnych wierzeń. Jest świętem, które nieustannie się rozwija, łącząc różnorodne tradycje, historię oraz elementy popkultury.