Do-powiedzenia – Hilma af Klint

Bohaterką odcinka jest Hilma af Klint (ur. 1862, zm. 1944), wcześniej mało znana szwedzka malarka, o której stało się głośno w 2018 roku, kiedy w nowojorskim Muzeum Guggenheima zorganizowano wielką retrospektywę jej dorobku. Wystawa „Obrazy dla Przyszłości” pobiła wszelkie rekordy popularności przyciągając ponad 600 tysięcy gości i zmuszając muzeum do wydłużenia godzin otwarcia. Tytuł ekspozycji zaczerpnięty został z jednego z setek notatników af Klint, która słusznie uważała, iż jej współcześni nie byli gotowi na sztukę, jaką tworzyła.

Jej tajemnicze, niefiguratywne płótna wielkich rozmiarów wyprzedziły o co najmniej kilka lat prace takich pionierów wczesnomodernistycznej abstrakcji jak Kandinsky, Mondrian, Kupka czy Malewicz. Dlaczego świat nie poznał się na Hilmie af Klint i tak długo jej nie dostrzegał? Czy da się – i czy należy – post factum dopisać jej twórczość do historii sztuki nowoczesnej, czy też może lepiej zastanowić się, jak i dlaczego af Klint się tej historii wciąż wymyka? Wreszcie, dlaczego dopiero dziś – 80 lat po śmierci Hilmy af Klint – jesteśmy gotowi na to, co stworzyła?

Z dr Edytą Frelik rozmawia Grażyna Lutosławska.

Fot. RL