Dworzec kolejowy w Lwówku Śląskim znalazł się na liście Programu Inwestycji Dworcowych realizowanym przez PKP SA. Jest jednak jedno „ale”.

Historia dworca kolejowego w Lwówku Śląskim

Dworzec kolejowy w Lwówku Śląskim to jeden z ciekawszych obiektów regionu. Jego historia nierozerwalnie wiąże się z rozwojem kolei na Dolnym Śląsku. Stacja została uruchomiona 15 października 1885 roku, wraz z oddaniem do użytku linii kolejowej łączącej Gryfów Śląski – Lubomierz i Lwówek Śląski. Początkowo pełniła rolę stacji końcowej, ale w kolejnych latach jej znaczenie gwałtownie rosło. Już 1 grudnia 1895 roku przedłużono linię do Nowej Wsi Grodziskiej, a 20 lipca 1904 roku otwarto połączenie z Zebrzydową. Ostatnią z wybudowanych tras było połączenie z Jelenią Górą przez Wleń, które uruchomiono w lipcu 1909 roku. Dzięki temu Lwówek stał się ważnym węzłem kolejowym, z którego linie odchodziły w czterech kierunkach. Rozwój kolei sprzyjał lokalnej gospodarce, wspierał przemysł i turystykę.

Upadek linii kolejowych

Wraz z nowymi trasami w siłę rosła także sama stacja. Powstały wiaty nad peronami, przejście podziemne, wydłużono tory oraz zbudowano dwie nastawnie. Po 1945 roku, gdy całość przejęło PKP, rozpoczął się jednak stopniowy regres. Choć połączenie z Jelenią Górą przywrócono już w 1946 roku, to w następnych dekadach zaczęto ograniczać liczbę kursów. Likwidowano kolejne linie: w 1950 połączenie do Świeradowa- Zdroju, w 1983 ruch pasażerski do Gryfowa, w 1991 trasę do Nowej Wsi Grodziskiej, a w 1996 połączenie do Zebrzydowej. Dotychczasowe próby reaktywacji m.in. Kolei Doliny Bobru kończyły się na kolejnych obietnicach.

Dworzec w Lwówku Śląskim

Sam budynek dworca, położony powstał wraz ze stacją w 1885 roku. To dwukondygnacyjny, murowany obiekt, który w latach świetności mieścił poczekalnię, kasy, bufet, biura oraz mieszkania dla pracowników kolei. Obok życiem tętnił magazyn z rampą.

… na starej pocztówce

Dziś po latach świetności stacji kolejowej w Lwówku Śląskim pozostały jedynie pocztówki. Dworzec już dawno przestał być wizytówką miasta. Poza częścią mieszkalną to przygnębiający obraz zaniedbania – niszczejące wnętrza, odpadający tynk, powybijane szyby i wulgarne grafitti na murach. Po terenie stacji, zamiast podróżnych przemieszczają się śmieci. Murki oblegają amatorzy tanich trunków i różnego rodzaju używek. Dawna brama miasta, niegdyś pełna gwaru, dziś jawi się jako melina.

Program Inwestycji Dworcowych

Pojawiło się jednak światełko w tunelu. Tym jest Program Inwestycji Dworcowych, który stanowi największy w historii Polski program przebudowy dworców kolejowych realizowany przez Polskie Koleje Państwowe SA. W ramach pierwszej edycji programu realizowanego w latach 2016-2023 zakładano zmodernizowanie oraz wybudowanie od nowa prawie 200 obiektów dworcowych w całym kraju. Wartości nakładów inwestycyjnych szacowana była na ponad 3,1 mld zł brutto.

Zarząd PKP SA dumny ze zrealizowanych w pierwszych latach funkcjonowania programu inwestycji, zakładał jego kontynuację.

W ramach kontynuacji programu w perspektywie do 2030 roku PKP S.A. zakładało realizację 150 projektów inwestycyjnych w całej Polsce, a analizami objęto ponad 300 lokalizacji, dla których łączna szacowana wartość nakładów inwestycyjnych to ok. 4,4 mld zł brutto. Kryteria, jakie były brane pod uwagę przy wyborze konkretnych obiektów ujętych w nowej edycji programu, to między innymi: wymiana pasażerska, stan techniczny obiektu i komplementarność z inwestycjami infrastrukturalnymi. Wśród obiektów poddanych analizie, w ramach przygotowania kolejnej edycji programu, ponad 130 stanowią obiekty zabytkowe.

Dworzec w Lwówku Śląskim do modernizacji?

Spółka w 2023 roku opublikowała dwie listy rankingowe, na których zostały wymienione wszystkie dworce, które miały zostać poddane modernizacji. Pierwsza z list, to tak zwana lista podstawowa. Na tej znalazło się 150 lokalizacji w całej Polsce. Druga to lista rezerwowa. Na tej opublikowano kolejnych 151 lokalizacji.

Wśród lokalizacji z listy podstawowej uwagę naszą przykuwają wskazane do rewitalizacji dworce: Janowice Wielkie, Jelenia Góra, ale też Jelenia Góra- Cieplice, Jelenia Góra- Sobieszów, jak również Jerzmanice-Zdrój i Lubań Śląsk.

Jednak najbardziej rozgrzewa lista rezerwowa, na której pojawił się Lwówek Śląski, obok którego znalazła się Zebrzydowa i Złotoryja.

Rewitalizacja stacji w Lwówku Śląskim

Bez wątpienia modernizacja dworca w Lwówku Śląskim byłaby nie tylko ratunkiem dla pięknego budynku, ale i impulsem do ożywienia tego miejsca. Odnowiony obiekt mógłby znów stać się wizytówką miasta. A w kontekście zapowiedzi rewitalizacji linii kolejowych Lwówek Śląski – Złotoryja oraz Lwówek Śląski – Jelenia Góra, miejscem tętniącym życiem, gdzie rację bytu miałaby poczekalnia, czy restauracja.

Nowy program PKP rewitalizacji dworców

I w tym miejscu pojawia się niemałe rozczarowanie, bowiem jak wskazuje Justyna Gawron z Biura Komunikacji Polskich Kolei Państwowych S.A. Program Inwestycji Dworcowych na lata 2024-2030 został uchylony. Nie oznacza to jednak, iż PKP całkowicie zarzuciło pomysł modernizacji dworców, a jedynie w związku ze zmianami m.in. kosztów opracowało nową listę lokalizacji.

– Spółka PKP ma plany inwestycyjne dotyczące kolejnych dworców w różnych regionach kraju. – wyjaśnia w odpowiedzi na pytania redakcji Lwówecki.info Justyna Gawron.

Dworce Przyjazne Pasażerom

Zaledwie kilka dni temu PKP ogłosiły rozpoczęcie nowego nowego programu inwestycyjnego, który ma diametralnie poprawić komfort podróżnych na polskich stacjach. Pod nazwą „Dworce Przyjazne Pasażerom” kryje się projekt obejmujący aż 183 dworce w całym kraju. To jedna z największych inicjatyw modernizacyjnych w historii PKP, mająca na celu zarówno unowocześnienie dużych obiektów, jak i poprawę standardów na mniejszych stacjach.

Program przewiduje łącznie 183 inwestycje, z czego już teraz zapewniono finansowanie dla 106 zadań. Obejmują one modernizację istniejących budynków, budowę nowych dworców, a także szereg remontów i doposażeń, które mają bezpośrednio poprawić jakość obsługi pasażerów. Na ten cel przeznaczono 1,4 mld zł netto (1,722 mld zł brutto). Prace rozpoczną się jeszcze w tym roku, a w przypadku pozyskania dodatkowych środków możliwe będzie wdrożenie kolejnych 77 inwestycji.

Nowe lokalizacja dworców do remontu

Redakcja Lwówecki.info uzyskała pełną listę inwestycji planowanych do modernizacji w ramach programu „Dworce Przyjazne Pasażerom”. Ta znacząco różni się od poprzedniej. Na nowej liście podstawowej z naszego regionu znalazły się takie lokalizacje jak; Janowice Wielkie (komponent turystyczny), Jelenia Góra (komponent inwestycyjny), czy Lubań Śląski (komponent inwestycyjny).

Tu wyjaśniamy, iż w grupie o nazwie „komponent inwestycyjny” znalazły się dworce wymagające kompleksowej przebudowy, natomiast w grupie „komponent turystyczny” uwzględniono działania obejmujące unowocześnienie dworców mających duże znaczenie w obsłudze ruchu turystycznego.

Na krótszej liście rezerwowej spora niespodzianka. Wśród 76 lokalizacji mamy Jelenią Górę- Cieplice (komponent inwestycyjny), Zebrzysową (komponent inwestycyjny) i … Gryfów Śląski (komponent inwestycyjny). Natomiast stolica powiatu lwóweckiego wypadła z rankingu, podobnie jak Jerzmanice Zdrój.

Do dzieła!

To nie czas by załamywać ręce, a by podjąć działania. To czas dla samorządowców, polityków i tych twierdzących, iż są po stronie mieszkańców, by właśnie teraz wykazać się swoją skutecznością, patriotyzmem i znajomościami. To ostatnia chwila na lobbowanie i zabieganie, by dworce w Lwówku Śląskim, czy Jerzmanicach- Zdroju, znalazły się na liście rankingowej i to najlepiej na jej pierwszych miejscach. W przeciwnym razie na kolejną szansę przyjdzie czekać nam czekać dekadę a wówczas już może nie być co rewitalizować, bo lwówecki dworzec to obraz nędzy i rozpaczy.