Dzięki miastu zobaczysz słynną Księgę Henrykowską!

Zdjęcie: Księga Henrykowska to skarb Wrocławia

Miasto przekazało Muzeum Archidiecezjalnemu kopię Księgi Henrykowskiej - jednego z najcenniejszych zabytków piśmienniczych w Polsce! Replika uświetni zbiory tego wyjątkowego miejsca. Księgę Henrykowską z pierwszym zdaniem w języku polskim będzie można zobaczyć we Wrocławiu już w grudniu.

Przygotowanie kopii księgi było zarówno wyrazem troski o ochronę dziedzictwa, jak i możliwością udostępnienia księgi szerszej publiczności. – Mamy nadzieję, iż odnowione Muzeum Archidiecezjalne i faksymile Księgi Henrykowskiej staną się kolejnymi atrakcjami przyciągającymi turystów na Ostrów Tumski i do Wrocławia. Księga ta, obok rękopisu „Pana Tadeusza”, jest najcenniejszym reliktem piśmienniczym, jaki posiadamy w naszych zbiorach – mówi Radosław Michalski, dyrektor departamentu marki miasta w urzędzie.

Księga Henrykowska to bezcenna spuścizna historii Polski

Replikę wykonano w porozumieniu z archiwum archidiecezjalnym oraz Muzeum Archidiecezjalnym przez Janusza Cymanka z domu wydawniczego Orbis Pictus.

Mimo wagi historycznej, Księga Henrykowska wygląda niepozornie. Jest to niewielka książeczka pergaminowa w formacie 16,6 × 25,6 cm, licząca 100 stron, oprawiona w tekturę i skórę. Zapisana jest dość czytelnym pismem i podzielona na dwie „księgi” z dołączonym katalogiem biskupów wrocławskich. Egzemplarz ten zdobiony jest kilkoma inicjałami, a na marginesach umieszczono w latach późniejszych cenne uwagi i objaśnienia. Treścią księgi jest opis dziejów założenia i uposażenia cysterskiego klasztoru w Henrykowie.

Replika księgi będzie wielką atrakcją muzeum na Ostrowie Tumskim

– Pierwsza część Księgi Henrykowskiej została spisana w latach 1269-1270 przez opata Piotra, a druga, powstała w 1310 roku, jest uzupełnieniem autorstwa nieznanego zakonnika – wyjaśnia ks. Łukasz Piłat, z Fundacji dla Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu.

Oryginalny cytat z Księgi Henrykowskiej zawierający zdanie polskie, zapisany jest w języku łacińskim. Słynne zdanie znajduje się na stronie 24 księgi.

„Lecz trzeba wiedzieć, iż za owych dni były tu w okolicy młyny wodne ogromnie rzadkie, przeto żona tego Bogwała Czecha stała bardzo często przy żarnach mieląc. Litując się nad nią mąż jej Bogwał mówił: „Sine, ut ego etiam molam” – to jest po polsku: Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai („Daj niech ja pomielę, a ty odpocznij”).

– Replika powstała z materiałów maksymalnie zbliżonych do tych, które wykorzystano w XIII wieku. Wprowadziliśmy drobne zmiany techniczne, np. zabytkowe klamerki zastąpiły dawne zapięcia na sznureczki, które były charakterystyczne, ale niemożliwe do odtworzenia – wyjaśniał dr Janusz Cymanek, szef domu wydawniczego Orbis Pictus, odpowiedzialny za wykonanie repliki.

W muzeum nie zabraknie starodruków

Przekazanie repliki to także zapowiedź wielkiego powrotu Muzeum Archidiecezjalnego, które po latach znów otworzy się dla zwiedzających. Muzeum, którego początki sięgają 1898 roku, jest jednym z najstarszych muzeów kościelnych w Polsce. Jego oficjalne otwarcie nastąpi 12 grudnia. Muzeum mieści się na Ostrowie Tumskim przy placu Katedralnym 16 .

Wśród znaczących eksponatów muzeum znajduje się mumia chłopca z okresu ptolemejskiego (323–30 p.n.e.), tablice gliniane z pismem klinowym, przykłady najstarszej ceramiki pochodzącej z kultury Villanova (950–525 lat p.n.e), a perłą kolekcji jest renesansowy obraz Lucasa Cranacha Starszego Madonna pod jodłami z 1510 roku. W muzeum znajduje się w tej chwili ponad 6 tysięcy zabytków, w tym rzadki zbiór eksponatów starożytnych i gotyckich. — Mamy bardzo bogatą kolekcję z epoki greckiej i etruskiej. A także lapidarium, którego częścią jest najstarsza figura Jana Chrzciciela z katedry wrocławskiej, pochodząca z XIII wieku, zniszczona w czasie wojny i niedawno pięknie odrestaurowana — wymienia ksiądz Jakub Piłat.