Europejskie banki ostrzegają. Polacy pobiegli wypłacać gotówkę z bankomatów

Wzrost liczby cyberataków i ostrzeżenia europejskich instytucji finansowych wywołały w Europie falę wypłat z bankomatów. Polska również wpisuje się w ten trend. Narodowy Bank Polski odnotował 35-procentowy wzrost operacji gotówkowych w skali kraju, a w dużych miastach wskaźnik ten sięga choćby 40 procent.

Fot. Warszawa w Pigułce

Europejskie banki centralne rekomendują zapasy gotówki

Holenderski Bank Centralny oraz szwedzkie władze finansowe oficjalnie zalecają swoim obywatelom posiadanie zapasu gotówki na wypadek awarii systemów bankowych spowodowanych potencjalnymi cyberatakami. W Holandii rekomenduje się przechowywanie kwoty wystarczającej na pokrycie minimum kilku dni codziennych wydatków, natomiast władze szwedzkie podają konkretne sumy, które powinny wystarczyć na tydzień życia jednej osoby.

W Polsce nie wprowadzono podobnych rekomendacji, jednak obywatele reagują na doniesienia o rosnących zagrożeniach cyberbezpieczeństwa w sektorze finansowym. Niepewność gospodarcza, napiętą sytuacja geopolityczna oraz zwiększona liczba ataków hakerskich na najważniejsze sektory gospodarki skłaniają coraz więcej osób do wypłacania gotówki i przechowywania jej w domu.

Banki uspokajają

Banki w ostatnich latach konsekwentnie promowały płatności bezgotówkowe. Jeszcze w 2024 roku aż 95,3 procent transakcji kartowych w Polsce odbywało się w formie bezgotówkowej, a liczba bankomatów systematycznie malała.

NBP wielokrotnie powtarzał, iż dostęp do gotówki nie jest zagrożony i iż samej gotówki nie zabranie. Eksperci finansowi, choć odradzają przechowywanie dużych sum pieniędzy w domu ze względów bezpieczeństwa, podkreślają wartość posiadania pewnego zapasu gotówki na wypadek awarii systemów płatniczych. Standardowe rekomendacje w krajach europejskich oscylują wokół równowartości 200-500 euro na gospodarstwo domowe, co pozwala na pokrycie podstawowych wydatków przez kilka dni.

Specjaliści sugerują również dywersyfikację środków poprzez przechowywanie części kapitału w walutach obcych, takich jak euro czy dolar amerykański, a choćby inwestycje w złoto. Jest to rozwiązanie szczególnie polecane w obliczu możliwych wahań kursów walutowych spowodowanych niestabilną sytuacją międzynarodową.

Powrót znaczenia gotówki w czasach cyfrowych zagrożeń

Ostatnie lata charakteryzowały się stopniowym odchodzeniem od gotówki na rzecz transakcji bezgotówkowych, co było zgodne z polityką wielu rządów i instytucji finansowych. Komisja Europejska wprowadzała regulacje mające na celu ograniczenie transakcji gotówkowych, a w niektórych krajach Unii Europejskiej obowiązują już limity na płatności gotówkowe.

Obecna sytuacja może jednak spowolnić ten trend. Rosnąca liczba cyberataków i zwiększona świadomość zagrożeń związanych z systemami elektronicznymi skłaniają konsumentów do powrotu do tradycyjnych form przechowywania pieniędzy. Banki centralne, które w ostatnich latach dążyły do ograniczenia roli gotówki, mogą stanąć przed koniecznością ponownego przeanalizowania swojej strategii.

Pomimo dominacji płatności elektronicznych, obecne wydarzenia pokazują, iż tradycyjna gotówka przez cały czas odgrywa istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa finansowego obywateli. W czasach kryzysu lub zagrożeń cybernetycznych, fizyczne pieniądze stanowią zabezpieczenie umożliwiające funkcjonowanie choćby w przypadku awarii systemów elektronicznych.

Reakcja Polaków na rosnące zagrożenia cybernetyczne świadczy o dużej świadomości ryzyka i gotowości do podejmowania środków zapobiegawczych. Choć nie można mówić o całkowitym odwróceniu trendu odchodzenia od gotówki, obecna sytuacja podkreśla jej niesłabnące znaczenie jako środka płatniczego oraz formy zabezpieczenia finansowego.