Niedziela Palmowa – tradycja, wiara i kolorowe palmy

Niedziela Palmowa, obchodzona na pamiątkę triumfalnego wjazdu Chrystusa do Jerozolimy, otwiera Wielki Tydzień – czas duchowego przygotowania do Świąt Wielkanocnych. To dzień pełen symboliki, tradycji i barwnych zwyczajów, głęboko zakorzenionych w polskiej kulturze.

Pierwsze wzmianki o święcie pochodzą z IV wieku, a z Jerozolimy zwyczaj procesji rozprzestrzenił się na cały chrześcijański świat. W Polsce Niedziela Palmowa obecna jest od średniowiecza – wierni przynoszą wówczas do kościołów palemki, symbol odradzającego się życia.

Od 1986 roku dzień ten był także okazją do obchodów diecezjalnego Światowego Dnia Młodzieży, zainicjowanego przez Jana Pawła II. Od 2021 roku wydarzenie to przeniesiono na uroczystość Chrystusa Króla.

Bogata tradycja związana z wykonywaniem palm wielkanocnych sięga VII wieku. Szczególnie widowiskowe są palmy kurpiowskie czy te z Małopolski – osiągające nawet kilkanaście metrów wysokości. W wielu miejscowościach odbywają się konkursy na najpiękniejszą i najwyższą palmę.

Zwyczaje towarzyszące palmom mają często magiczne korzenie – wierzono, że połknięcie bazi chroni przed chorobami, a poświęconą palmą obijano zwierzęta na szczęście. Z gałązek robiono krzyżyki, które miały chronić pola przed klęskami.

Nieodłącznym elementem Niedzieli Palmowej są także procesje – od tradycyjnych w Jerozolimie po lokalne, jak np. z Jezusem na osiołku w Tokarni. W regionach południowej Polski zachowały się nawet konne procesje do pól.

Kolorytu dniu dodają Pucheroki – przebierańcy odwiedzający domy z oracjami. Ta niezwykła tradycja przetrwała w okolicach Krakowa i nadal wzbudza uśmiech i podziw.

Niedziela Palmowa to wyjątkowe połączenie duchowości i folkloru – świadectwo żywej wiary i bogactwa polskiej kultury ludowej.