Francja, Niemcy i Wielka Brytania gotowe przywrócić sankcje na Iran

Francja, Niemcy i Wielka Brytania przywrócą sankcje na Iran, jeżeli do końca sierpnia Teheran przez cały czas będzie naruszał warunki porozumienia nuklearnego JCPOA z 2015 r. – zapowiedział we wtorek w Brukseli szef francuskiego MSZ Jean-Nöel Barrot.

– Iran złamał zobowiązania podjęte dziesięć lat temu w ramach negocjacji nuklearnych. Francja i jej partnerzy mają więc prawo do ponownego zastosowania globalnego embargo – m.in. na broń, usługi finansowe i sprzęt jądrowy – które zostało zniesione w wyniku umowy. Bez wyraźnego, weryfikowalnego i trwałego zobowiązania ze strony Iranu uruchomimy ten proces najpóźniej do końca sierpnia – zapowiedział Barrot.

Francja, Niemcy i Wielka Brytania są sygnatariuszami tzw. Wspólnego Kompleksowego Planu Działania (JCPOA), który miał ograniczyć irański program wzbogacania uranu w zamian za zniesienie części międzynarodowych sankcji. Porozumienie podpisano również z udziałem Rosji, Chin i Stanów Zjednoczonych. USA wycofały się jednak z układu w 2018 r., za pierwszej prezydentury Donalda Trumpa.

Z powodu tej decyzji Waszyngton nie może samodzielnie uruchomić tzw. mechanizmu „snapback”, czyli przywrócenia sankcji w przypadku stwierdzenia naruszeń umowy przez Iran. Mechanizm ten jest jednak przez cały czas dostępny dla pozostałych stron JCPOA, a jego zastosowanie pozostaje możliwe do 18 października – daty formalnego wygaśnięcia kluczowych postanowień porozumienia.

Tymczasem według Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Iran znacząco przekroczył limity określone w umowie. Z raportu agencji z jesieni 2024 r. wynika, iż kraj ten zwiększył zapasy wzbogaconego uranu, w tym materiału o czystości 60 proc. – bliskiej poziomowi 90 proc., potrzebnemu do produkcji broni jądrowej.

Po czerwcowych atakach Izraela na irańskie instalacje nuklearne i wojskowe oraz uderzeniach USA na trzy obiekty irańskiego programu jądrowego Iran zawiesił współpracę z MAEA i wydalił jej inspektorów.

Szef irańskiej dyplomacji Abbas Aragczi oświadczył 12 lipca, iż Teheran jest gotów wznowić negocjacje nuklearne ze Stanami Zjednoczonymi, jeżeli otrzyma gwarancje bezpieczeństwa i zapewnienie, iż nie dojdzie do kolejnych ataków na jego infrastrukturę.