Już czwartego czerwca tysiące Polaków z niepełnosprawnościami otrzyma na swoje konta bankowe znaczące wsparcie finansowe od państwa, które może radykalnie poprawić ich sytuację życiową i umożliwić większą samodzielność. System świadczeń wspierających, który wszedł w życie na początku ubiegłego roku, stopniowo rozszerza swoją działalność, obejmując coraz większą liczbę beneficjentów i oferując im regularne miesięczne wypłaty sięgające choćby ponad czterech tysięcy złotych.

Fot. Warszawa w Pigułce
Wyjątkowość tego programu społecznego polega na tym, iż wysokość przyznawanego wsparcia nie zależy w żaden sposób od dochodów osoby z niepełnosprawnością ani członków jej rodziny, co stanowi przełom w polskim systemie świadczeń społecznych. Oznacza to, iż choćby osoby osiągające przyzwoite dochody z pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej mogą jednocześnie otrzymywać pełne świadczenie wspierające, jeżeli tylko spełniają kryteria związane z poziomem potrzeby wsparcia wynikającym z ich niepełnosprawności.
Aktualne kwoty świadczenia wspierającego zostały ustalone po marcowej waloryzacji i wahają się w przedziale od siedmiuset pięćdziesięciu jeden złotych i pięćdziesięciu sześciu groszy dla osób o najniższym uprawniającym poziomie potrzeby wsparcia do maksymalnej kwoty czterech tysięcy stu trzydziestu trzech złotych i sześćdziesięciu groszy miesięcznie dla beneficjentów wymagających najintensywniejszego wsparcia. Ta znaczna rozpiętość kwot wynika z precyzyjnego systemu punktowego, który uwzględnia rzeczywiste potrzeby każdej osoby z niepełnosprawnością.
Program świadczeń wspierających jest realizowany etapowo, co pozwala na stopniowe rozszerzanie grona beneficjentów przy jednoczesnym zapewnieniu sprawnej obsługi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Pierwszy etap, który rozpoczął się styczniu dwudziestego dwudziestego czwartego roku, objął osoby z najwyższymi poziomami potrzeby wsparcia, ocenianymi na od osiemdziesięciu siedmiu do stu punktów, czyli te osoby, których niepełnosprawność wymaga najbardziej intensywnej opieki i wsparcia w codziennym funkcjonowaniu.
Drugi etap programu, który wszedł w życie na początku bieżącego roku, znacząco rozszerzył grono beneficjentów o osoby z poziomami potrzeby wsparcia od siedemdziesięciu ośmiu do osiemdziesięciu sześciu punktów. Ta grupa obejmuje tysiące Polaków z niepełnosprawnościami, którzy wcześniej nie mieli dostępu do tego rodzaju systematycznego wsparcia finansowego ze strony państwa. Ostatni, trzeci etap programu zostanie uruchomiony pierwszego stycznia przyszłego roku i obejmie pozostałe osoby z uprawniającymi poziomami potrzeby wsparcia, czyli od siedemdziesięciu do siedemdziesięciu siedmiu punktów.
Mechanizm ustalania wysokości świadczenia jest ściśle powiązany z systemem renty socjalnej, co zapewnia automatyczną waloryzację świadczeń wraz ze wzrostem kosztów życia. Osoby z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia, ocenianym na od dziewięćdziesięciu pięciu do stu punktów, otrzymują kwotę równą dwustu dwudziestu procentom aktualnej renty socjalnej. Z kolei beneficjenci z poziomem wsparcia od dziewięćdziesięciu do dziewięćdziesięciu czterech punktów mogą liczyć na sto osiemdziesiąt procent renty socjalnej.
Osoby wymagające umiarkowanego poziomu wsparcia, ocenianego na od osiemdziesięciu pięciu do osiemdziesięciu dziewięciu punktów, otrzymują świadczenie w wysokości stu dwudziestu procent renty socjalnej, co w tej chwili oznacza miesięczną wypłatę w kwocie dwóch tysięcy dwustu pięćdziesięciu trzech złotych i sześćdziesięciu groszy. Beneficjenci z poziomem wsparcia od osiemdziesięciu do osiemdziesięciu czterech punktów mogą liczyć na osiemdziesiąt procent renty socjalnej, podczas gdy osoby z oceną od siedemdziesięciu pięciu do siedemdziesięciu dziewięciu punktów otrzymują sześćdziesiąt procent tej kwoty.
Najniższe świadczenie, wynoszące czterdzieści procent renty socjalnej, przysługuje osobom z poziomem potrzeby wsparcia od siedemdziesięciu do siedemdziesięciu czterech punktów, które będą mogły skorzystać z tego programu dopiero od przyszłego roku. choćby ta minimalna kwota stanowi jednak znaczące wsparcie finansowe, które może przyczynić się do poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami i ich większej samodzielności.
System wypłat został zorganizowany w sposób maksymalnie ułatwiający beneficjentom dostęp do środków finansowych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje przelewy w dziesięciu różnych terminach każdego miesiąca, co pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia systemów bankowych i zapewnienie płynności wypłat. Konkretne daty wypłat to drugi, czwarty, siódmy, dziewiąty, dwunasty, czternasty, szesnasty, osiemnasty, dwudziesty i dwudziesty drugi dzień każdego miesiąca.
Wszystkie wypłaty świadczenia wspierającego realizowane są wyłącznie w formie bezgotówkowej, co oznacza, iż beneficjenci muszą posiadać konto bankowe wskazane we wniosku o przyznanie świadczenia. To rozwiązanie zapewnia bezpieczeństwo transferów finansowych i eliminuje ryzyko związane z obsługą gotówki, jednocześnie ułatwiając beneficjentom zarządzanie otrzymywanymi środkami.
Proces ubiegania się o świadczenie wspierające składa się z dwóch kluczowych etapów, z których pierwszy wymaga uzyskania odpowiedniej decyzji od wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Ten organ jest odpowiedzialny za przeprowadzenie szczegółowej oceny poziomu potrzeby wsparcia i wydanie decyzji, która stanowi podstawę do złożenia wniosku o przyznanie świadczenia finansowego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
Ważną cechą systemu jest jego elastyczność w zakresie aktywności zawodowej beneficjentów. Osoby otrzymujące świadczenie wspierające mogą jednocześnie pracować zawodowo, prowadzić działalność gospodarczą lub pobierać inne świadczenia emerytalno-rentowe bez jakichkolwiek ograniczeń czy pomniejszeń wypłacanej kwoty. To rozwiązanie zachęca osoby z niepełnosprawnościami do aktywności zawodowej i społecznej, nie pozbawiając ich przy tym niezbędnego wsparcia finansowego.
Skala programu świadczeń wspierających staje się coraz bardziej imponująca wraz z jego rozszerzaniem na kolejne grupy beneficjentów. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu pierwszych jedenastu miesięcy ubiegłego roku świadczenie wypłacono siedemdziesięciu tysiącom czterystu osobom, a łączna kwota wypłat osiągnęła poziom dwóch miliardów dwustu trzydziestu jeden milionów złotych. Te liczby pokazują rzeczywisty wymiar społeczny i finansowy tego programu.
Wraz z rozszerzeniem programu na kolejne grupy beneficjentów w bieżącym roku można spodziewać się znacznego wzrostu zarówno liczby osób otrzymujących świadczenie, jak i łącznych kosztów programu. Wprowadzenie trzeciego etapu w przyszłym roku dodatkowo zwiększy skalę tego przedsięwzięcia, czyniąc go jednym z największych programów wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami w historii Polski.
Regularne waloryzacje świadczenia wspierającego, powiązane z waloryzacją renty socjalnej, zapewniają beneficjentom ochronę przed inflacją i utrzymaniem realnej wartości otrzymywanego wsparcia. Marcowa waloryzacja w bieżącym roku przyniosła zwiększenie wszystkich poziomów świadczeń, co bezpośrednio przełożyło się na wyższe miesięczne kwoty trafiające na konta beneficjentów.
System świadczeń wspierających stanowi również istotny element polityki społecznej państwa w zakresie wspierania samodzielności i niezależności osób z niepełnosprawnościami. Regularne miesięczne wsparcie finansowe może przyczynić się do poprawy jakości życia beneficjentów, umożliwić im większą samodzielność w podejmowaniu decyzji życiowych oraz zmniejszyć zależność od pomocy rodziny czy instytucji pomocy społecznej.
Perspektywy rozwoju programu świadczeń wspierających wyglądają obiecująco, szczególnie w kontekście planowanego objęcia wszystkich uprawnionych grup beneficjentów do końca przyszłego roku. Pełne uruchomienie programu oznaczać będzie, iż dziesiątki tysięcy Polaków z niepełnosprawnościami otrzymają dostęp do regularnego, przewidywalnego wsparcia finansowego, które może fundamentalnie zmienić ich sytuację życiową i społeczną.