Gigantyczne kolejki i morze wniosków w urzędach. Czekają na nowe świadczenie

Nowe świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami spotkało się z ogromnym zainteresowaniem społecznym, o czym świadczy duża liczba wniosków. Nie ma jednak kolejek w samych urzędach, bo świadczenie składa się elektronicznie. To WZON przeżywa teraz oblężenie. Wsparcie, które może sięgać choćby 3920 zł miesięcznie, ma na celu pomoc osobom wymagającym szczególnej opieki w codziennym funkcjonowaniu.

Fot. Warszawa w Pigułce

Kto może ubiegać się o świadczenie wspierające?

O przyznanie świadczenia wspierającego mogą starać się osoby pełnoletnie, u których orzeczono niepełnosprawność. Kluczowym dokumentem jest orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, wydawane przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON). Orzeczenie to określa poziom potrzeby wsparcia w skali od 70 do 100 punktów.

• Etap 1 świadczenia wspierającego obejmie osoby z 87–100 pkt i działa od 2024 r.,
• Etap 2, 78–86 pkt – 2025 r.,
• Etap 3, 70–77 pkt – od 2026 r.

Kryteria przyznawania świadczenia wspierającego

Aby uzyskać świadczenie wspierające, należy spełnić następujące warunki:

1. Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności – jest to podstawa do ubiegania się o wsparcie, potwierdzająca status osoby niepełnosprawnej i stopień niepełnosprawności.
2. Odpowiedni poziom wsparcia – w zależności od liczby punktów przyznanych przez WZON, o świadczenie mogą ubiegać się:
   • od początku 2024 roku – osoby z 87-100 punktami,
   • od 2025 lub 2026 roku – osoby z niższą punktacją.
3. Prawo do innych świadczeń – osoby, które po 31 grudnia 2023 r. będą uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, mogą otrzymać świadczenie wspierające już w 2024 roku, choćby przy punktacji od 70 do 76.

Wysokość świadczenia wspierającego

Kwota świadczenia wspierającego jest uzależniona od liczby punktów przyznanych przez WZON i stanowi określony procent renty socjalnej, która od marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł.

Oto zestawienie wysokości świadczenia w zależności od punktacji:

• 95-100 pkt. – 220% renty socjalnej,
• 90-94 pkt. – 180% renty socjalnej,
• 85-89 pkt. – 120% renty socjalnej,
• 80-84 pkt. – 80% renty socjalnej,
• 75-79 pkt. – 60% renty socjalnej,
• 70-74 pkt. – 40% renty socjalnej.

Oznacza to, iż maksymalna kwota świadczenia wspierającego może wynieść aż 3920 zł miesięcznie.

Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające?

Proces ubiegania się o świadczenie wspierające składa się z dwóch etapów. Najpierw osoba z niepełnosprawnością musi uzyskać od WZON decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Następnie, na podstawie tej decyzji, należy złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wniosek o wypłatę świadczenia.

Aby ubiegać się o świadczenie wspierające, osoba z niepełnosprawnością musi złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Warunkiem koniecznym jest posiadanie statusu osoby z niepełnosprawnością potwierdzonego jednym z poniższych dokumentów:

• orzeczenie o niepełnosprawności i jej stopniu – wydane przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
• orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydane przez lekarzy orzekających w ZUS,
• orzeczenie o inwalidztwie – wydane przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.

WZON wyda decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, jednak nie dłużej niż na 7 lat.

Składanie wniosku do ZUS

Po otrzymaniu decyzji WZON i niezłożeniu od niej odwołania, osoba z niepełnosprawnością może przystąpić do drugiego etapu, czyli złożenia wniosku do ZUS o przyznanie świadczenia wspierającego.

Tutaj kolejek i odległych terminów już nie będzie, bo wniosek można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:

• Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
• Portal Emp@tia,
• Bankowość elektroniczną.

W przypadku złożenia wniosku przez bank lub portal Emp@tia przez osobę nieposiadającą profilu na PUE ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie założy taki profil na podstawie danych z wniosku.

Istnieje również możliwość złożenia wniosku do ZUS przez pełnomocnika.

Co istotne, do wniosku o świadczenie wspierające nie ma konieczności załączania decyzji wydanej przez WZON. Wszystkie niezbędne dane ZUS pozyskuje z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN), prowadzonego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS).