Góra św. Anny – skąd kult annogórski?
Pierwsza oficjalna wzmianka o kościele na szczycie Góry Chełmskiej pochodzi z 1516 r. W 1599 r. zostaje potwierdzona w dokumentach nazwa »Mons Divae Annae« (Góra św. Anny).
Jeśli wierzyć pobożne legendzie, figurę św. Anny przywiózł na Górę Chełmską wracający z wojennej wyprawy hiszpański książę. W rzeczywistości figura św. Anny trafiła tu na początku XVII wieku i nie z odległej Hiszpanii, tylko z pobliskiego Ujazdu. W uroczystej procesji kazał ją przynieść – spełniając testament zmarłej małżonki – Mikołaj von Kochtitzky, radca kamery cesarskiej i starosta w Nysie.
Jak pisze o. Chryzogon Reisch, autor wydanej na początku XX wieku „Historii Góry św. Anny na Górnym Śląsku”, prawdopodobnie rodzina wymodliła u Boga przed tą figurą jakieś ważne dla siebie dary. Przeniesienie musiało mieć miejsce pomiędzy rokiem 1611 a 1630. Figura gwałtownie zasłynęła wieloma łaskami i cudami, które udawało się przed nią wyprosić.
Franciszkanie na Górze św. Anny znaleźli się nieco później niż posążek patronki. Do ich sprowadzenia przyczynił się w czasie szwedzkiego „potopu” hetman Stefan Czarniecki. Klucze do nowego, drewnianego klasztoru na Górze św. Anny dostali 6 sierpnia 1656 r.
Góra św. Anny i kaplice kalwaryjskie
Kult św. Anny i obecność pątników w tym miejscu wzmogły się dzięki kaplicom kalwaryjskim.
Pomysłodawcą zbudowania kalwarii był Melchior Ferdynand Gaschin. Zainspirował go górzysty teren wokół sanktuarium, nadający się w sam raz na odwzorowanie świętych miejsc z Jerozolimy i okolic, a także Kalwaria Zebrzydowska, zbudowana sto lat wcześniej przez spokrewnionego z Gaschinami Mikołaja Zebrzydowskiego.
W 1700 roku podjął się budowy jego bratanek, Jerzy Adam. Od biskupa wrocławskiego dostał zgodę na zbudowanie trzech większych i trzydziestu mniejszych kaplic. Prace powierzył włoskiemu mistrzowi z Opola Dominikowi Sighno. W lipcu 1709 roku Nowa Jerozolima była gotowa.
Nabożeństwa kalwaryjskie rozpoczęły się ponad pół wieku później – w święto Podwyższenia Krzyża w 1764 roku. Brali w nich udział pątnicy z całego Śląska. Dwa lata później był gotowy schemat nabożeństw kalwaryjskich, który obowiązuje do dziś.
Pod koniec wieku XIX pobożne wędrowanie po kalwaryjskich dróżkach rozkwitło na nowo. W roku 1871 na Podwyższenie Krzyża Świętego przybyło 300 tysięcy pielgrzymów.
Także współcześnie zarówno sanktuarium jak i kalwarię nawiedzają licznie pątnicy nie tylko ze Śląska Opolskiego.
Góra św. Anny – plan pielgrzymek 2023
Całoroczny program przedstawia się następująco:
- 7 kwietnia – Wielki Piątek (obchody kalwaryjskie)
- 29 kwietnia – Pielgrzymka Przewodników Kalwaryjskich
- 30 kwietnia – Pielgrzymka Przedsiębiorców Diecezji Opolskiej
- 13 maja – Pielgrzymka Rowerzystów
- 14 maja – Pielgrzymka Strażaków
- 20 maja – Pielgrzymka Osób Konsekrowanych
- 20 maja – Diecezjalna Pielgrzymka Dzieła Modlitwy w intencji Kapłanów OREMUS
- 21 maja – Pielgrzymka Miłośników Koni i Zaprzęgów Konnych
- 28 maja – Pielgrzymka Górników, Skalników i Pracowników Zakładów Cementowo Wapiennych
- 29 maja – Pielgrzymka Franciszkańskiego Zakonu Świeckich (obchody kalwaryjskie)
- 4 czerwca – Pielgrzymka Mniejszości Narodowych
- 5 czerwca – Pielgrzymka Szkół im. św. Jana Pawła II
- 10 czerwca – Dzień modlitw Chorych i Dzieci Specjalnej Troski
- 11 czerwca – Pielgrzymka Sołtysów i Rad Sołeckich
- 17 czerwca – Pielgrzymka Róż Różańcowych Rodziców
- 17-18 czerwca – Pielgrzymka Przyjaciół Misji i Ziemi Świętej
- 24-25 czerwca – Pielgrzymka Mężczyzn i Młodzieńców
- 2 lipca – Pielgrzymka Dzieci
- 9 lipca – Dzień Osób Niewidomych
- 9 lipca – Tajemnice Kalwarii
- 16 lipca – Odpust Matki Bożej Szkaplerznej (obchody kalwaryjskie)
- 17-21 lipca – Święto Młodzieży
- 22-23 lipca – Uroczystości Odpustowe ku czci św. Anny
- 26 lipca – Odpust ku czci św. Anny
- 5-6 sierpnia – Pielgrzymka Głuchoniemych
- 6 sierpnia – Uroczystości Matki Bożej Anielskiej Odpust Porcjunkuli
- 6 sierpnia – Pielgrzymka Motocyklistów
- 11-13 sierpnia – Odpust Wniebowzięcia NMP (obchody kalwaryjskie)
- 25-27 sierpnia – Odpust Aniołów Stróżów (obchody kalwaryjskie)
- 2 września – Pielgrzymka Anien – Kobiet do św. Anny
- 3 września – Podziękowanie św. Annie z uproszenie daru potomstwa
- 10 września – Dożynki Parafialne
- 14-17 września – Odpust Podwyższenia Krzyża Świętego (obchody kalwaryjskie)
- 23 września – Pielgrzymka Związku Górnośląskiego
- 22-24 września – Pielgrzymka Marianek
- 24 września – Dożynki Diecezjalne
- 1 października – Pielgrzymka Hodowców Gołębi i Drobnego Inwentarza
- 1 października – Pielgrzymka Orkiestra Kalwaryjskich
- 6-8 października – Pielgrzymka Dzieci Maryi
- 8 października – Pielgrzymka Myśliwych
- 14 października – Pielgrzymka Żywego Różańca
- 15 października – Dzień Dziecka Utraconego
- 22 października – Uroczystości św. Piotra z Alkantary (obchody kalwaryjskie)
- 26 listopada – Pielgrzymka Pszczelarzy
- 26 grudnia – Radosne Kolędowanie dla Dzieci
- 28-31 grudnia – Ewangeliczne Rozliczenie