1 godzina temu
Miesiąc grudzień to kalendarzu czas zapowiadający zimę. Jaka ona będzie, od wieków przepowiadano, obserwując wszystkie zjawiska zachodzące w naturze. Był to też czas wielu nakazów i zakazów.
– W tradycji do dziś tylko gdzieniegdzie zachowało się na przykład granie na ligawkach. Zwyczaj popularny zwłaszcza na Lubelszczyźnie, Mazowszu i Podlasiu oraz na wschodnich krańcach ziemi świętokrzyskiej. Te drewniane trąby uważano za trąby świętego Michała, które mają zagrzmieć na Sądzie Ostatecznym. Na ligawkach grano przed wschodem słońca, przed rozpoczęciem rorat – mówi etnolog dr Alicja Trukszyn.
– Zakazana była uprawa roli w czasie Adwentu. Uważano, iż „Kto ziemię w adwenta pruje, ta mu trzy lata choruje” i „W adwenta spoczywa ziemia święta”. Oznaczało to, iż czas Adwentu powinien być czasem przerwy także w pracy na roli, a niezastosowanie się do tej zasady miało przynieść złe plony w kolejnym roku – wyjaśnia etnolog.
Inne zwyczaje obecne w czasie poprzedzającym Boże Narodzenie, to przygotowywanie ozdób choinkowych, a dzieci i młodzież przygotowywały się do wystawienia jasełek i herodów. Budowano szopki. Od św. Łucji, czyli od 13 grudnia, zaczynały się roboty w obejściu i chałupie.
Przysłowia na grudzień
Jeśli w grudniu często dmucha, w marcu, kwietniu będzie plucha.
Mroźny grudzień, wiele śniegu, żyzny roczek będzie w biegu.
Grudzień to miesiąc zawiły, czasem srogi, czasem miły.
Grudzień ziemię grudzi dla zwierząt i ludzi.
Gdy zamarznie pierwszego grudnia wyschnie niejedna studnia, gdy pierwszego pogoda służy to wczesną wiosnę i pogodną wróży.
Gdy na początku grudnia pogoda stała zima będzie długo biała.
Im więcej zimą wody, tym więcej wiosną pogody.
Grudzień jak łagodny wszędzie cała zima dzieckiem będzie.
Kiedy grzmi na lód, będzie głód.
