Sławomir Szczepanik z Hrubieszowa od wielu lat jest wędkarzem, a od siedmiu lat działa w Zarządzie Koła Polskiego Związku Wędkarskiego nr 43 HSM w tym mieście. Z roku na rok hrubieszowianin obserwuje, jak zmiany klimatu wpływają na środowisko oraz warunki wędkowania.– Jeszcze 6-7 lat temu, kiedy zimy były obfite w śnieg, podczas wiosennych roztopów występowały wylewy wody na tereny sąsiadujące z Huczwą i kanałem Ulga – mówi Sławomir Szczepanik. – W tych miejscach występowały tak zwane tarliska (miejsce, w którym ryby odbywają tarło, czyli okres godowy, podczas którego rozmnażają się). Większość ryb w Polsce może złożyć ikrę i wytrzeć się naturalnie w wodzie o temperaturze około 11-15°C. Woda w korycie rzeki nie może się nagrzać. A gdy występowały wylewy Huczwy po roztopach, woda w rozlewiskach utrzymywała się do marca, kwietnia, a choćby maja. Temperatura wody w tych małych oczkach i rowach osiągała odpowiedni poziom – ryba się wycierała, a potem odpływała. Bywało choćby tak, iż wędkarze przenosili rybki, ale część narybku zawsze naturalnie spływała. Zdarzały się też takie wylewy po roztopach, iż woda przelewała się przez ulicę Działkową. Wtedy zamykano ją z powodu nieprzejezdności. Ostatnie wiosenne wylewy Huczwy i wody z kanału Ulga wystąpiły chyba w 2019 r. Co roku tracimy narybek powstały w wyniku naturalnego rozmnażania się. A ryba, która wytrze się naturalnie, jest mocniejsza. Gdyby w tej chwili występowały takie zimy jak kiedyś, nie byłoby potrzeby zarybiania rzek i zbiorników wodnych. Dobrze byłoby pogłębić zbiornik śluzy przy ul. Działkowej, aby na dłużej utrzymać poziom wód opadowych – tłumaczy Sławomir Szczepanik.Wędkarz z Hrubieszowa zaznacza, iż miastu jak najszybciej potrzebny jest zbiornik retencyjny.– Gromadziłby wodę zbierającą się w Huczwie i kanale Ulga po wiosennych roztopach śniegu. Ale to raczej jest mało prawdopodobne, bo obecne zimy są w zasadzie bezśnieżne. Z kolei latem, gdy poziom wody w Huczwie spada wyjątkowo nisko, woda ze zbiornika zasilałaby rzekę, aby ta nie zamieniła się w wąski strumyczek – tłumaczy Sławomir Szczepanik.Sławomir Szczepanik, wędkarz z Hrubieszowa, mówi, iż zmiany klimatyczne od kilku lat zmuszają wędkarzy do zarybiania Huczwy – inaczej w rzece nie byłoby dużo świeżego narybku.Plany budowy zbiornika retencyjnego w Hrubieszowie to część zamierzeń obejmujących adaptację miasta do zmian klimatycznych.Opracowany niedawno ekspercki raport dostarczył miastu informacji koniecznych do wskazania terenów zagrożonych podtopieniami i wymagających podjęcia pilnych działań w sprawie miejskiej retencji. Konieczne było oszacowanie powierzchni terenów uszczelnionych w całym mieście i w różnych jego obszarach. Raport zawiera informacje dotyczące uszczelnienia gruntu, a także występowania tzw. niecek bezodpływowych – zagłębień terenu, gdzie po intensywnych opadach deszczu gromadzi się woda. W raporcie znajdują się również informacje o zagrożeniu powodziowym i o budynkach narażonych na to zagrożenie.Czytaj też: Właściciel borówkowej Plantacji Matcze: "Na zmiany klimatu trzeba przygotować się wcześniej"Susza i niski poziom wód gruntowych– Planowane działania są elementem programu szwajcarskiego – zaznacza zastępca burmistrza Hrubieszowa, Paweł Wojciechowski. – Mieliśmy przygotować w projekcie zestaw różnych działań związanych z ochroną środowiska, a szczególnie nawiązujących do postępujących zmian klimatycznych. Chodzi m.in. o niski poziom wód gruntowych w Hrubieszowie, a także występujące deszcze nawalne czy fale upałów, z którymi ostatnio mamy do czynienia – tłumaczy wiceburmistrz Hrubieszowa.W opracowanych analizach eksperci klimatyczni wykazali, iż w Hrubieszowie jest ponad 150 tzw. niecek bezodpływowych, natomiast brakuje zbiornika retencyjnego. w tej chwili jego rolę pełni kanał Ulga, a zagrożenie powodziowe występuje głównie od strony Huczwy. Miastu potrzebny jest zbiornik retencyjny.– W pierwszej kolejności zamierzamy pozyskać pieniądze na opracowanie niezbędnej dokumentacji. Środki finansowe na to przedsięwzięcie są elementem przygotowywanej tzw. Kompletnej Propozycji Projektu w ramach funduszy szwajcarskich – dodaje wiceburmistrz Hrubieszowa.Przeczytaj: Zmiany klimatu sprzyjały żarłocznemu szkodnikowiZbiornik wodny za Hrubieszowskim Domem Kultury jeszcze kilka lat temu przez cały rok gromadził wodę i nie wysychał tak szybko, jak dzieje się to obecnie.Temperatura wzrośnie, a opadów będzie mniejW naszej części Polski Hrubieszów wyróżnia się najmniejszą w roku liczbą dni z pogodą umiarkowanie ciepłą (122 dni), a jednocześnie z dużym zachmurzeniem (około 38 dni). Rzadziej pojawiają się dni chłodne (około 30 dni), w tym takie z opadem (około 18 dni) oraz takie z dużym zachmurzeniem i opadem (12 dni). Częściej niż w innych regionach w Hrubieszowie zdarzają się dni z pogodą bardzo ciepłą, słoneczną lub z niewielkim zachmurzeniem i opadem (około 24 dni). Dni z bardzo ciepłą aurą jest stosunkowo dużo – stwierdzono w eksperckim raporcie. Średnia temperatura roczna wzrośnie o 1°C.Klimat Hrubieszowa określono jako oceaniczny z ciepłym latem. Średnia roczna temperatura w mieście wynosi 8,8°C (dla minionej dekady, w latach 2011–2020). Przy czym najwyższa średnia temperatura występuje w lipcu i wynosi 19,5°C, a najniższa – 1,8°C – przypada na styczeń.„Zgodnie z prognozami na kolejne dziesięciolecie (2021–2030) średnia roczna temperatura wzrośnie o 0,1°C i wyniesie 8,9°C. Natomiast jeżeli chodzi o opady – tendencja jest spadkowa. W latach 2011–2022 średnia roczna suma opadów w Hrubieszowie wyniosła 722 mm. Prognozy na kolejne dziesięciolecia (lata 2021–2030) przewidują, iż roczna suma opadów zmniejszy się i będzie wynosić 720 mm” – czytamy w raporcie opracowanym przez specjalistów od klimatu dla Hrubieszowa.Potrzebny zbiornik retencyjnyW pakiecie diagnostycznym przygotowanym dla miasta nad Huczwą czytamy: „Program Ochrony Środowiska dla Hrubieszowa wskazuje na zwiększenie się prawdopodobieństwa występowania powodzi błyskawicznych, wywołanych gwałtownymi zjawiskami pogodowymi, mogących spowodować zalewanie obszarów, na których gospodarka przestrzenna prowadzona jest w sposób nieodpowiedni. Przewidywane jest również skrócenie się okresu zalegania warstwy śnieżnej. To z kolei może mieć pozytywne skutki (mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi roztopowych), jak i negatywne (niedobór wód oraz susze). Problemy miasta związane z niskim poziomem opadów atmosferycznych potwierdza plan przeciwdziałania skutkom suszy. Bardzo ważne dla Hrubieszowa jest zagrożenie suszą rolniczą, hydrologiczną i hydrogeologiczną. Na większości obszaru miasto zostało zaklasyfikowane jako silnie zagrożone suszą. Dlatego konieczne jest zwiększenie odporności miasta na negatywne skutki zmian klimatu dotyczące retencji miejskiej”.W Hrubieszowie wyróżniono trzy kategorie zagrożenia powodziowego. Pierwsza to obszary szczególnego zagrożenia powodzią (OSZP), na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi 1%, tj. prawdopodobieństwo powodzi raz na 100 lat. Drugą kategorią zagrożenia powodziowego jest obecność wspomnianych niecek bezodpływowych – zagłębień terenu pozbawionych odpływu zgromadzonej tam wody. W mieście doliczono się 425 niecek bezodpływowych – najwięcej jest na Podgórzu Wschód (150), a najmniej w Śródmieściu.Gdzie zagraża powódź?Wykonane przez specjalistów obliczenia, analizy i oceny pozwalają wyciągnąć następujące wnioski: „W Hrubieszowie zagrożenie powodziowe wynika z położenia obszarów zagrożonych powodzią względem rzeki Huczwy, obecności niecek bezodpływowych będących konsekwencją ukształtowania oraz zagospodarowania terenu, a także obszarów powtarzających się podtopień wskazanych przez miasto” – stwierdzono w eksperckim raporcie.W strefach zagrożenia powodzią znajduje się łącznie 366 budynków. Są to budynki mieszkalne, usługowe i przemysłowe.„Zaleca się zastąpienie istniejących nawierzchni nieprzepuszczalnych (beton, asfalt, bruk) konstrukcjami pozwalającymi przesiąkać wodzie. To może zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia podtopień. Rozszczelnienie nawierzchni można uzyskać, stosując nawierzchnie przepuszczalne lub półprzepuszczalne zapewniające retencję. Nawierzchnie te mogą mieć zastosowanie na placach, parkingach, drogach dojazdowych, w ciągach pieszo-jezdnych, na ścieżkach oraz w parkach i na skwerach miejskich” – podkreślają eksperci od szeroko pojętego klimatu. „Wprowadzanie błękitno-zielonej infrastruktury w Hrubieszowie jest zabiegiem pełniącym wiele funkcji jednocześnie, a to jest szczególnie istotne w kontekście adaptacji miasta do zmian klimatu” – napisano w podsumowaniu eksperckiego pakietu.Tak wygląda zadbany kanał w jednej z miejscowości na Mazurach – brzegi są zawsze wykoszone, a spiętrzenia dłużej zatrzymują wodę w korycie.
1 godzina temu
