Postępowanie spadkowe to jedna z najczęstszych spraw rozpoznawanych przez sądy cywilne. Choć z pozoru może wydawać się proste, w praktyce nierzadko wiąże się z szeregiem komplikacji – zarówno prawnych, jak i emocjonalnych. Poniżej omawiamy podstawowe kroki oraz potencjalne problemy, z jakimi może spotkać się spadkobierca.
Ustalenie kręgu spadkobierców i podstawy dziedziczenia
Pierwszym etapem każdej sprawy spadkowej powinno być ustalenie, kto wchodzi w skład kręgu spadkobierców oraz czy dziedziczenie następuje na podstawie testamentu, czy z ustawy. W przypadku testamentu niezbędna jest jego analiza pod kątem ważności i zgodności z przepisami kodeksu cywilnego (art. 941–990 k.c.).
Jeśli testament nie został sporządzony lub jest nieważny, zastosowanie mają przepisy o dziedziczeniu ustawowym – najczęściej obejmującym małżonka oraz dzieci zmarłego.
Zabezpieczenie majątku spadkowego
Zanim dojdzie do adekwatnego działu spadku, warto rozważyć zabezpieczenie składników majątku – szczególnie w przypadku nieruchomości, ruchomości o znacznej wartości lub aktywów finansowych. W tym celu można wystąpić do sądu z wnioskiem o zabezpieczenie spadku, np. poprzez ustanowienie dozoru nad majątkiem (art. 638 §1 k.p.c.).
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
Każdy spadkobierca ma prawo do złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku wprost, z dobrodziejstwem inwentarza lub o jego odrzuceniu (art. 1012 i n. k.c.). Termin na złożenie oświadczenia wynosi 6 miesięcy od chwili, gdy spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania.
Niedochowanie terminu skutkuje przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza z mocy prawa – co ogranicza odpowiedzialność za długi, ale wymaga sporządzenia spisu inwentarza.
Sądowe stwierdzenie nabycia spadku
Aby formalnie potwierdzić swoje prawa do spadku, konieczne jest uzyskanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Postępowanie to odbywa się przed sądem rejonowym adekwatnym dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy (art. 628 i n. k.p.c.). Alternatywą jest notarialny akt poświadczenia dziedziczenia – możliwy jedynie w przypadku zgodnej woli wszystkich spadkobierców.
Dział spadku – kiedy i jak go przeprowadzić?
Jeśli w skład spadku wchodzi więcej niż jeden spadkobierca, niezbędne może się okazać przeprowadzenie działu spadku. Może on nastąpić w drodze umowy (w formie aktu notarialnego, jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość) lub – w razie braku zgody – na drodze sądowej.
Dział spadku obejmuje m.in. podział nieruchomości, rozliczenie zachowków, spłatę współspadkobierców czy zaliczenia darowizn uczynionych przez spadkodawcę za życia.
Pomoc profesjonalnego pełnomocnika
Z uwagi na złożoność spraw spadkowych – zwłaszcza gdy w grę wchodzą liczne składniki majątku, długi spadkowe, spory między spadkobiercami czy wątpliwości co do ważności testamentu – warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.
Doświadczony adwokat z Łodzi może nie tylko przygotować niezbędne pisma procesowe, ale również reprezentować klienta przed sądem, zapewniając ochronę jego interesów oraz przeprowadzenie postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W takich sytuacjach warto zaufać kancelarii, która specjalizuje się w prawie spadkowym – jak np. kancelaria-kwiatkowski.pl, oferująca kompleksowe wsparcie w sprawach dziedziczenia, od pierwszego spotkania aż po zakończenie postępowania działowego.
[artykuł sponsorowany]
![Pogrzeb Michała Martena. Pożegnaliśmy "Jokę" w Bogucicach [Zdjęcia]](https://www.wkatowicach.eu/assets/pics/aktualnosci/2025-05/tn_DSC07464.jpg)
