Jaki transport w Metropolii Warszawskiej?

Transport w Metropolii Warszawskiej był tematem konferencji, która odbyła się 2 grudnia. W wydarzeniu udział wzięli przedstawiciele samorządów, Zarządu Transportu Miejskiego w Warszawie oraz przedstawiciele transportowych związków powiatowo-gminnych.

Jak zorganizować transport publiczny w metropolii, jakie mają być jej główne założenia oraz po co tak naprawdę jest nam metropolia – na te pytania próbowali odpowiedzieć dyrektor ZTM Katarzyna Strzegowska oraz Artur Zając, szef pionu przewozów.

Podczas swojego wystąpienia omówili obecne funkcjonowanie transportu publicznego w Warszawie i podwarszawskich gminach. Podkreślali konieczność niezbędnych zmian, które pozwolą na rozwój i ujednolicanie. Przedstawili także pomysły, co można zrobić już teraz, zanim powstanie oficjalna metropolia.

Teren przyszłej metropolii zamieszkuje blisko 3,5 miliona mieszkańców i ma powierzchnię ponad 6 tysięcy kilometrów kwadratowych.

W tej chwili usługi ZTM świadczone są na terenie Warszawy i 34 gmin na podstawie dobrowolnych porozumień, bez rozwiązań ustawowych. Poziom integracji jest zależny od porozumienia – na przykład nie zawsze posiadanie kolei jest równoznaczne z korzystaniem z oferty wspólnego biletu w danej gminie. Zasady rozliczania z gminami zależą od konkretnej umowy, ale należy pamiętać, iż Warszawa również partycypuje w kosztach funkcjonowania na terenach sąsiednich gmin. w tej chwili poza granice Warszawy wyjeżdża 66 linii autobusowych i 5 linii kolejowych organizowanych przez ZTM oraz funkcjonują 42 linie lokalne.

Z jakimi problemami mierzy się w tej chwili organizator transportu publicznego? Głównie z galopującymi wydatkami, za którymi nie nadążają wpływy. W ostatnich latach wzrost kosztów funkcjonowania transportu publicznego znacznie przyspieszył. Za wzrostem kosztów nie nadąża wzrost wpływów ze sprzedaży biletów, co wynika również z utrzymywania cen biletów na niezmienionym poziomie od 10 lat. Wpływy z biletów pokrywają w tej chwili około 30% kosztów funkcjonowania transportu publicznego, a resztę środków otrzymujemy z budżetu miasta, czyli z podatków mieszkańców.

Co zmieni metropolia? Zwiększy dwukrotnie obsługiwany przez ZTM obszar. Co prawda dołączy do niego teren znacznie mniej zurbanizowany i zaludniony, ale ciążenie z tego obszaru do Warszawy również jest wysokie. choćby na skraju metropolii są gminy, skąd do Warszawy dojeżdża ponad 30% pracujących mieszkańców.

Organizacja transportu publicznego w metropolii jest najdroższym i najważniejszym jej zadaniem. Uzupełnienie w tej chwili funkcjonującej oferty pozwoli na ograniczenie wykluczenia transportowego i ograniczenie presji motoryzacyjnej.

Aby ten system dobrze działał, musi się opierać na zintegrowanej i prostej taryfie biletowej oraz spójnej informacji pasażerskiej. A tam, gdzie to możliwe, będzie wykorzystywał najwydajniejszy środek transportu, czyli kolej.

– Chcemy, żeby połączenia transportowe w metropolii spełniały określone standardy. Cykliczne rozkłady jazdy, oparte o powtarzalne moduły, będą ułatwiały koordynację rozkładów jazdy ze sobą i zapewniania przesiadek z połączeń magistralnych na lokalne. Standardy powinny objąć również tabor i przystanki – nie wysadzajmy ludzi ze starego busa na przystanek bez chodnika lub wprost do przydrożnego rowu – mówił Artur Zając, Dyrektor Pionu Przewozów ZTM, dodając – wprowadźmy również jednolity system informacji pasażerskiej, aby pasażer mógł wyszukać sobie w jednym miejscu połączenie z Kulaśnicy w gminie Latowicz do Secyminka za Leoncinem.

Metropolia będziemy miała trzy rodzaje połączeń: gminne na terenie Warszawy, gminne na terenie pozostałych gmin oraz metropolitalne – które będzie przekraczały granice gmin. I tak samo będą trzy źródła finansowania – Warszawa, metropolia oraz gmina. Do tych trzech miejsc będą wpływały podatki płacone przez mieszkańców. I każdy szczebel będzie płacić na organizację transportu publicznego na swoim kawałku – gminy za połączenia gminne i metropolia za połączenia międzygminne.

Natomiast między sobą będą się dodatkowo rozliczać – Warszawa metropolii za realizację zadań lokalnych przez połączenia metropolitalne, oraz metropolia gminom za honorowanie taryfy metropolitalnej w swoich lokalnych przewozach.

Spotkanie było okazją do rozpoczęcia współpracy nad elementami, które możemy zrobić bez czekania na ustawę, takimi jak określenie ramy planu transportowego, standardu informacji pasażerskiej oraz standardu wyposażenia taboru. W najbliższym czasie ma powstać zespół zajmujący się tematyką transportową.

W drugiej części konferencji przedstawiono m.in. Warszawskie Badanie Ruchu, analizę parkingów P+R w metropolii oraz działań wynikających z SUMP.

Konferencję zakończyła dyskusja na temat celów transportowych dla metropolii.