Jakie są najpopularniejsze nazwiska w powiecie cieszyńskim?

Jakie są najpopularniejsze nazwiska w poszczególnych rejonach powiatu cieszyńskiego? Poprosiliśmy o dane z urzędów miast i gmin, a następnie przyjrzeliśmy się zestawieniom, z których wynika wiele ciekawych wniosków.

Zgromadziliśmy dane dotyczące kilku najczęściej występujących nazwisk w danym samorządzie. Z małymi wyjątkami podajemy po pięć najbardziej popularnych w miastach i po trzy w gminach. Nie otrzymaliśmy niestety danych ze Skoczowa. Jak przekazali nam tamtejsi urzędnicy, ich system informatyczny nie pozwala na wygenerowanie akurat takich danych.

Ciekawostki

Spośród 3-5 najpopularniejszych nazwisk w poszczególnych miastach i gminach powiatu cieszyńskiego, tylko w jednym przypadku jest to nazwisko uznawane za typowo polskie, czyli z końcówką „-ski”, „-cki”, czyli Legierski/Legierska w gminie Istebna.
Według danych z krajowego rejestru PESEL najpopularniejszymi nazwiskami w Polsce wciąż są: Nowak, Kowalski, Wiśniewski. Z tej grupy w powiecie cieszyńskim w czołówce występuje jedno z nich, i tylko raz. To nazwisko Nowak, na drugim miejscu w Cieszynie.

Powtarzające się w różnych miastach i gminach naszego powiatu nazwiska to: Cieślar – jest popularne w czterech samorządach (w tym w dwóch z nich znajduje się na pierwszym miejscu), Sikora – popularne również w czterech samorządach, a także Czyż, Foltyn i Pilch – każde z nich jest popularne w dwóch samorządach i pojawia się w czołówce zestawień. Jak łatwo się domyśleć, najwięcej zbieżności występuje pomiędzy Ustroniem i Wisłą. W tych sąsiadujących ze sobą miejscowościach w pierwszej piątce pojawiają się te same trzy nazwiska, w tym to samo na pierwszym miejscu.

Góry się opierają

Z zestawień, jakie uzyskaliśmy z urzędów miast i gmin, wynika, iż największa powtarzalność nazwisk występuje w części powiatu położonej bardziej w górach. Jak wyjaśnił nam Michał Kawulok, kierownik Muzeum Beskidzkiego im. A. Podżorskiego w Wiśle, źródłem takiej tendencji historycznie był fakt, iż miejscowości położonych między górami w mniejszym stopniu dotyczyły migracje ludności, które mogły przekładać się na większe zróżnicowanie nazwisk. w tej chwili już tak nie jest, ale w samych statystykach personaliów może to być jeszcze widoczne. I tak, dla przykładu, najpopularniejsze nazwisko w Wiśle noszą 852 osoby, co stanowi 8 proc. całej społeczności. W Istebnej to 6 proc., w Brennej 4,7 proc., ale już w gminie Dębowiec 1,1 proc., a w Cieszynie 0,5 proc. Istebna i Wisła w omawianym temacie skądinąd są bardzo charakterystyczne. Najpopularniejsze nazwiska w obu tych gminach to liderzy całego powiatu, znacznie wyprzedzający choćby wielokrotnie większy Cieszyn i jego lidera. W Wiśle nazwisko z pierwszej piątki najpopularniejszych nosi 23 proc. mieszkańców, a więc co czwarty wiślanin. W Istebnej to 18,5 proc., a w Cieszynie 2,5 proc.

Zwycięzcy

Kilkadziesiąt lat temu słyszałem powiedzenie, iż „w Wiśle gdziekolwiek nie rzuci się kamieniem, trafi się w Cieślara”. Pominąwszy drastyczność takiego ruchu, powiedzenie jest bardzo obrazowe i wygląda na to, iż można go rozciągnąć na cały powiat cieszyński. Cieślarów, według udostępnionych nam danych, jest w Wiśle 852, w Cieszynie 148, w Goleszowie 286 i w Ustroniu 253, co razem daje 1539 osób. Jest ich więc znacznie więcej niż Legierskich – 747 osób w Istebnej i Sikorów – 623 w kilku gminach.

Według danych Instytutu Języka Polskiego w Polsce, Cieślarów w naszym kraju jest ogółem 3043. Zamieszkują też Bielsko-Białą i powiat bielski oraz województwa: dolnośląskie, opolskie, łódzkie i mazowieckie. Podział Cieślarów według płci to natomiast 1548 kobiet i 1495 mężczyzn. Cieślar to nazwisko, które zajmuje w Polsce 1729. miejsce pod względem częstotliwości występowania. Według informacji zawartych w „Antroponimii Polski od XVI do końca XVIII wieku”, nazwisko to wywodzi się od zawodu cieśli, a w Polsce pojawiło się już w średniowieczu.

O tym, iż Cieślarów jest w naszym regionie sporo, przekonują też odbywające się co roku w czerwcu w Wiśle zjazdy Cieślarów, gromadzące naprawdę wielu uczestników (na zdjęciu).

Oni rządzą

Poniżej prezentujemy najpopularniejsze nazwiska w poszczególnych miastach i gminach, z wyjątkiem Skoczowa. W kilku przypadkach zapytaliśmy też o łączną liczbę nazwisk na danym obszarze.
Brenna: Greń – 539 osób, Gawlas – 240 osób, Holeksa – 231 osoby, Moskała – 225 osób.
Chybie: Krzempek – 300 osób, Strządała – 188 osób, Pisarek – 173 osoby.
Cieszyn: Sikora – 178 osób, Nowak – 175 osób, Macura – 166 osób, Cieślar – 148 osób, Dziadek – 105 osób. Ogólna liczba nazwisk w Cieszynie to 6803.
Dębowiec: Staniek – 65 osób, Sikora – 59 osób, Kałuża – 52 osoby.
Goleszów: Cieślar – 286 osób, Sikora – 247 osób, Bujok – 102 osoby, Macura – 88 osób, Nowak – 84 osoby.
Hażlach: Tomica – 132 osoby, Wawrzyczek – 117 osób, Foltyn – 110 osób, Machej – 109 osób.
Istebna: Legierski/Legierska – 747 osób, Juroszek – 632 osoby, Kukuczka – 323 osoby, Kawulok – 295 osób, Michałek – 282 osoby.
Strumień: Gabryś – 311 osób, Krzempek – 285 osób, Janota – 264 osoby, Strządała – 258 osób, Kajstura – 200 osób.
Ustroń: Cieślar – 253 osoby, Sikora – 139 osób, Pilch – 122 osoby, Czyż – 120 osób, Gomola – 89 osób. 3897 – to liczba wszystkich nazwisk w Ustroniu.
Wisła: Cieślar – 852 osoby, Pilch – 648 osób, Bujok – 372 osoby, Szalbot – 250 osób, Czyż – 248 osób, Polok – 214 osób.
Zebrzydowice: Wawrzyczek – 111 osób, Foltyn – 106 osób, Gabzdyl – 103 osoby.