Każda z postaci kolędniczych to określony symbol

Zdjęcie: Każda z postaci kolędniczych to określony symbol

Grupy kolędnicze wystawiają przedstawienia przypominając dawne zwyczaje związane z okresem świat Bożego Narodzenia.

Dawniej ten zwyczaj był bardzo popularny, szczególnie na wsiach, ale kolędowano również w miastach. Wędrujący kolędnicy przebrani za pasterzy, śmierć, diabłów, aniołów i inne postaci odgrywali jasełka, czyli przedstawienia o narodzeniu Chrystusa, śpiewali kolędy i robili psikusy.

Jak podkreśla Iwona Łukawska, etnograf w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu, każda z postaci kolędniczych miała swoje symboliczne znaczenie.

Turoń, była to maszkara przedstawiająca rogate, czarne i włochate zwierzę z kłapiącą paszczą. Osoba odgrywająca turonia przykrywała się derką, płachtą lub skórą baranią, przed sobą trzymając zamontowany na długim patyku drewniany łeb byka z kłapiącą szczęką i rogami. Turoń był symbolem siły i płodności. Kolędowano również z koniem i w przebraniu niedźwiedzia, co również oznaczało siłę. Kolędnicy przebierali się także za Żyda, śmierć, diabła, za chłopa i babę.

– Nie obawiano się kolędniczej śmierci, bo ścięcie przez nią oznaczało, iż w nowym roku ta osoba uniknie prawdziwej śmierci – dodaje etnograf Iwona Łukawska.

Największe figle i harce spośród postaci kolędniczych wykonywał diabeł, potrząsał przy tym dzwoneczkami. To również miało swoje symboliczne znaczenie. Te dźwięki miały odstraszać złe moce na wypadek, gdyby znajdowały się one w którymś z domowników, których odwiedzili kolędnicy.

Grypy kolędnicze mogły się także składać z Trzech Króli ,Cygana, Cyganki, żołnierza, kominiarza, muzykantów.

---