Strefy czystego transportu (SCT) to wydzielone obszary w centrach miast, gdzie dostęp dla niektórych pojazdów jest ograniczony lub całkowicie zabroniony. Celem takich inicjatyw jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji i poprawa jakości powietrza. W 2025 roku takie strefy stały się obowiązkowe w miastach, które przekraczają liczbę 100 tysięcy mieszkańców i gdzie odnotowuje się średnioroczne przekroczenie poziomu dwutlenku azotu (NO2) w powietrzu - norma wynosi 40 μg/m3.
REKLAMA
Po ich wprowadzeniu na wyznaczonym przez władze terenie będą mogły pojawiać się jedynie pojazdy spełniające określone normy emisji spalin. Choć w naszym kraju wszystko zaczęło się od stolicy, wiele wskazuje na to, iż już niedługo z podobnymi ograniczeniami zmierzą się również mieszkańcy Krakowa czy Katowic.
Zobacz wideo Oblewali farbą obrazy van Gogha, dziś się zwijają
Nowe strefy czystego transportu w Polsce. Dwa miasta przekroczyły wyznaczoną normę
Pomysł wprowadzenia SCT w Polsce narodził się w 2018 roku w związku z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Pierwsza w naszym kraju strefa czystego transportu zaczęła funkcjonować 1 lipca 2024 roku w Warszawie i objęła obszar 37 kilometrów kwadratowych, czyli około 7 proc. powierzchni stolicy. W związku z tym do 2026 roku na tym terenie mogą pojawiać się wyłącznie samochody benzynowe spełniające normę Euro 2 - lub mające nie więcej niż 27 lat - oraz z silnikiem Diesla z normą Euro 4, czyli nie starsze niż 19 lat.
Pozostałe pojazdy mogą wjechać do warszawskiej SCT cztery razy w roku bez konsekwencji. Po wyczerpaniu limitu każdy kierowca, który pojawi się w strefie bez uprawnień, musi liczyć się z karą w wysokości 500 złotych. W kolejnych latach natomiast - 2026, 2028, 2030 i 2032 - będą wprowadzane coraz surowsze normy oraz ograniczenia, co wyeliminuje kolejne pojazdy. Do wprowadzenia podobnych rozwiązań przymierzają się w tej chwili także inne miasta. Średniorocznego przekroczenia zawartości NO2 w powietrzu odnotowano w Krakowie i Katowicach.
W Krakowie realizowane są konsultacje ws. strefy czystego transportu. Katowice natomiast wciąż czekają
Jak informuje serwis Autokult, według danych GIOŚ za 2024 roku średnioroczne przekroczenie zawartości dwutlenku azotu odnotowano w Krakowie i Katowicach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami takie samorządy mają obowiązek utworzenia stref czystego transportu, które powinny zacząć działać już 1 stycznia 2026 roku.
Zobacz też: To najlepsze miejsce do życia. Doceniono je za niskie koszty i miejsca pracy
Wciąż realizowane są prace nad ostatecznym kształtem przepisów dotyczących SCT, a strefa ma być uruchomiona najwcześniej 1 grudnia tego roku. jeżeli chodzi o przewidywane wymogi dotyczące pojazdów, to mają one wyglądać następująco: dla samochodów z silnikami benzynowymi planuje się wymóg spełniania normy Euro 4 (lub rok produkcji 2005 i nowsze). Dla samochodów z silnikami Diesla obecne założenia wskazują na wymóg spełniania normy Euro 6 (lub rok produkcji 2014 i nowsze)
- wyjaśnił w rozmowie z portalem Autokult Maciej Piotrowski z zespołu ds. public relations Urzędu Miasta Krakowa. Wcześniejsze ustalenia wskazują natomiast, iż opłaty za wjazd do strefy mają wynosić: 2,5 złotych za godzinę, 20 złotych dziennie lub 500 złotych miesięcznie. Nieuprawniony wjazd skutkować będzie zaś karą w wysokości pół tysiąca złotych.
W Katowicach sprawa jest jednak nieco bardziej skomplikowana. Miasto wciąż nie otrzymało zawiadomienia od GIOŚ, które powinno wpłynąć do Wydziału Transportu Urzędu Miasta Katowice. Ponadto Sandra Hajduk, rzecznik prasowy z Urzędu Miasta Katowice, zauważa, iż jeden z czujników znajdował się w pobliżu autostrady A4, co mogło mieć istotny wpływ na ostateczny pomiar.
Zatem ewentualne przekroczenia norm jakości powietrza są miarodajne dla terenu autostrady, a nie terenu śródmieścia. Stacja została przeniesiona w pierwszym kwartale tego roku i w tej chwili znajduje się przy ul. Dudy-Gracza
- skomentowała rzeczniczka. Portal zaznacza jednak, iż może to nie mieć większego znaczenia, ponieważ "przepisy nie przewidują tu jednak żadnych odstępstw". Warto dodać, iż rozmowy dotyczące SCT prowadzone są również między innymi we Wrocławiu.
Dziękuje my, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł.Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.