Kwalifikacja wojskowa 2026. MON uruchamia największą akcję od lat, wezwania trafią do 235 tysięcy osób

Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało rozporządzenie, które od lutego 2026 roku rozpocznie szeroko zakrojoną kwalifikację wojskową w całym kraju. Według planu przed komisjami lekarskimi ma stanąć około 235 tysięcy obywateli. To nie będą wyłącznie młodzi mężczyźni z rocznika poborowego. Na listach znajdą się też osoby, które do tej pory nie miały uregulowanego stosunku do służby wojskowej, w tym mężczyźni w wieku ponad 50 lat, a także wybrane grupy kobiet z konkretnymi kwalifikacjami zawodowymi.

Fot. Warszawa w Pigułce

Informacja została opublikowana w Dzienniku Ustaw, a skala przedsięwzięcia wywołuje pytania, czy to oznacza powrót obowiązkowej służby. Najważniejsze jest jedno: kwalifikacja to procedura ewidencyjna i zdrowotna, a nie automatyczne wcielenie do wojska.

Kto musi się stawić w 2026 roku

Podstawową grupą są mężczyźni urodzeni w 2007 roku, czyli osoby, które w 2026 roku wejdą w wiek objęty standardową kwalifikacją. Oprócz nich wezwania mogą otrzymać mężczyźni z roczników 2002 do 2006, którzy z różnych powodów nie przeszli kwalifikacji wcześniej i nie mają przypisanej kategorii zdolności. Dotyczy to między innymi osób, które były za granicą, miały przerwy w zameldowaniu, albo po prostu nie stawiły się w poprzednich latach.

Rozporządzenie obejmuje także osoby, które w latach 2024 i 2025 otrzymały kategorię czasowej niezdolności do służby. jeżeli termin tej niezdolności upływa przed końcem kwalifikacji w 2026 roku, możliwe jest ponowne wezwanie. Ponowna kwalifikacja może dotyczyć również tych, którzy wystąpili o zmianę przyznanej wcześniej kategorii.

Najwięcej emocji budzi zapis o osobach, które nie mają uregulowanego stosunku do służby wojskowej aż do końca roku, w którym kończą 60 lat. W praktyce oznacza to, iż wezwanie mogą dostać także osoby w wieku 50 plus, o ile nigdy nie przeszły kwalifikacji.

Kobiety również mogą dostać wezwanie, ale nie wszystkie

Kwalifikacja obejmie także kobiety urodzone w latach 1999 do 2007, ale tylko te, które mają kwalifikacje uznawane za przydatne dla obronności lub kończą wskazane kierunki studiów. Najczęściej chodzi o zawody medyczne i okołomedyczne, takie jak lekarki, pielęgniarki, ratowniczki medyczne, psycholożki czy fizjoterapeutki. Wśród kierunków i specjalizacji, które zwykle znajdują się w takich wykazach, pojawiają się też obszary techniczne i analityczne, na przykład IT, łączność, logistyka, inżynieria czy wybrane kompetencje językowe.

Jeśli ktoś pracuje lub studiuje w takim obszarze i mieści się w podanych rocznikach, powinien liczyć się z tym, iż wezwanie może dotrzeć.

Terminy i przebieg procedury

Formalne ogłoszenie kwalifikacji ma nastąpić w połowie stycznia 2026 roku. Komisje lekarskie w powiatach mają rozpocząć pracę od 2 lutego i działać do 30 kwietnia 2026 roku. Wezwania będą imienne, z konkretną datą, godziną i adresem stawiennictwa. Harmonogram organizują wojewodowie we współpracy z samorządami, a za dopilnowanie stawiennictwa odpowiadają władze gminy lub miasta.

Sama kwalifikacja zwykle obejmuje badanie lekarskie oraz czynności ewidencyjne, w tym analizę dokumentów i rozmowę dotyczącą wykształcenia oraz kwalifikacji.

Jakie kategorie zdolności można otrzymać

Komisja przyznaje kategorię określającą zdolność do służby:
A, pełna zdolność do służby
B, czasowa niezdolność i konieczność ponownej oceny po czasie
D, niezdolność w czasie pokoju z możliwością uwzględnienia w szczególnych sytuacjach
E, trwała i całkowita niezdolność

Ważne: sama kategoria, choćby A, nie oznacza automatycznego powołania. Oznacza tylko wynik oceny i ujęcie w ewidencji.

Co grozi za zignorowanie wezwania

Nieobecność bez usprawiedliwienia jest wykroczeniem i może skutkować grzywną. Przy dalszym uchylaniu się możliwe jest przymusowe doprowadzenie. W praktyce wezwania nie warto ignorować, choćby jeżeli ktoś uważa, iż sprawa go nie dotyczy. jeżeli termin jest niemożliwy do zrealizowania, trzeba zgłosić to odpowiednio wcześnie i udokumentować przyczynę.

Usprawiedliwieniem mogą być między innymi choroba, pobyt w szpitalu, zdarzenia losowe lub inne ważne okoliczności, ale najważniejsze jest formalne zgłoszenie i dokumenty.

Co to oznacza dla Ciebie

Jeżeli należysz do wskazanych roczników lub masz kwalifikacje wymieniane w przepisach, w pierwszych miesiącach 2026 roku możesz dostać wezwanie. To nie jest automatyczny powrót poboru. To procedura, która ma ustalić stan zdrowia i dane ewidencyjne na potrzeby systemu obronnego.

Praktyczny poradnik: co zrobić, gdy przyjdzie wezwanie

1. Sprawdź, czy wezwanie jest do Ciebie
   Porównaj rocznik urodzenia, płeć oraz sytuację. jeżeli jesteś mężczyzną z rocznika 2007 albo nie masz uregulowanej kwalifikacji z lat wcześniejszych, szansa jest duża. jeżeli jesteś kobietą i masz kwalifikacje medyczne lub pokrewne, też warto to zweryfikować.

2. Nie ignoruj terminu, choćby jeżeli mieszkasz za granicą
   Jeżeli masz polskie obywatelstwo i formalne dane w Polsce, korespondencja może trafić na adres w kraju. W razie realnej przeszkody skontaktuj się z adekwatnym urzędem lub konsulatem i poproś o instrukcję działania. Brak reakcji zwykle pogarsza sytuację.

3. Przygotuj dokumenty przed wizytą
   Najczęściej potrzebne są: dowód osobisty, dokumenty potwierdzające wykształcenie i kwalifikacje oraz dokumentacja medyczna, jeżeli masz przewlekłe schorzenia, historię hospitalizacji lub leczenie specjalistyczne. Im lepiej udokumentowane, tym mniejsze ryzyko błędnej oceny.

4. Jeśli masz chorobę lub istotną przeszkodę, zgłoś to szybko
   Nie czekaj do dnia komisji. Zgłoś przyczynę i dołącz potwierdzenia. Wtedy zwykle można otrzymać nowy termin.

5. Pamiętaj o najważniejszym
   Kwalifikacja to nie wcielenie. To ocena zdrowia i formalne uporządkowanie statusu. Powołanie do służby jest odrębną decyzją i w przypadku większości osób nie następuje automatycznie po komisji.