W najkrótszą noc w roku, gdy słońce żegna się z horyzontem najpóźniej, a natura tętni pełnią życia, w chorzowskim skansenie ponownie ożyją pradawne słowiańskie obrzędy. Noc Świętojańska – znana także jako Noc Kupały – to jedno z najstarszych świąt pogańskich, obchodzone ku czci natury, miłości i oczyszczenia.
Wydarzenie rozpocznie się o godz. 16:00 warsztatami dla najmłodszych. Znana popularyzatorka kultury śląskiej, Izolda Czmok-Nowak, zabierze uczestników w świat regionalnego języka i ludowych legend. Spotkanie poświęcone będzie śląskim duchom, zjawiom i „straszkom” – czyli istotom z opowieści przekazywanych przez pokolenia.
O 17:00 zaplanowano spektakl „Ballady i romanse” w wykonaniu Teatru TRIP. Przedstawienie, oparte na utworach Adama Mickiewicza, łączy teatr lalek, grę aktorską, muzykę ludową i tradycyjny biały śpiew. To teatralna interpretacja romantycznych ballad, pokazująca ich związki z ludowymi wierzeniami i tematami natury, tajemnicy oraz moralnych wyborów. Bilet na spektakl umożliwia również udział w pozostałych atrakcjach wydarzenia „Na św. Jana”.

Wieczór pełen rytuałów i symboliki
Od godziny 18:00 ruszą główne obchody Nocy Świętojańskiej. Na dużej łące odbędą się warsztaty wyplatania wianków z kwiatów i ziół, które uczestnicy wypuszczą później na wodę – zgodnie z pradawnym zwyczajem wróżenia miłości i szczęścia.
Krzysztof Borda poprowadzi wieczorne obrzędy, w których nie zabraknie tradycyjnego skakania przez ogień – rytuału oczyszczenia i odwagi. Zaplanowano także wróżby miłosne oraz wspólne poszukiwanie legendarnego kwiatu paproci – symbolu spełnienia marzeń i przemiany duchowej.
Równocześnie Kapela Fedaków poprowadzi warsztaty śpiewu i tańca ludowego. Uczestnicy nauczą się dawnych pieśni sobótkowych oraz prostych tańców regionalnych – radosnych i stworzonych z myślą o wspólnym byciu razem.
Kulminacją wieczoru będzie romantyczny rytuał nad wodą: dziewczęta puszczą swoje wianki na fale, a chłopcy spróbują je wyłowić – symbolicznie tworząc pary na ten magiczny wieczór.
Spotkanie z duchem przodków
Noc Świętojańska w skansenie to nie tylko widowisko i zabawa, ale również forma powrotu do korzeni – do świata, w którym człowiek żył w rytmie natury, a każde święto miało głębokie znaczenie duchowe. Ogień, woda i zioła – trzy żywioły obecne w tej nocy – miały moc oczyszczenia, uzdrawiania i wróżenia przyszłości. Dziś, choć świat się zmienił, te symbole wciąż poruszają naszą wyobraźnię i pozwalają poczuć jedność z dawnymi pokoleniami.
Noc Świętojańska przypada w najkrótszą noc w roku, z 23 na 24 czerwca, tuż po letnim przesileniu. To święto związane z dawnymi słowiańskimi tradycjami ognia, wody, ziół i miłości. Chorzowski skansen zaprasza na obchody tego święta 21 czerwca.