Naukowcy odkryli małża, którego wiek szacowano na 507 lat. Przez przypadek go zabili

W 2006 roku naukowcy z Bangor University w Wielkiej Brytanii dokonali niezwykłego odkrycia na dnie Oceanu Atlantyckiego. Podczas rutynowych badań biologicznych wyłowili pozornie niepozornego małża oceanicznego z gatunku Arctica islandica. Jak się później okazało, stworzenie to nie było zwyczajne – miał ponad 500 lat, co czyniło go najstarszym znanym zwierzęciem na Ziemi. Otrzymał imię Ming, na cześć dynastii panującej w Chinach w roku jego narodzin. Niestety, odkrycie to było równocześnie końcem życia niezwykłego organizmu – małż nie przetrwał usunięcia ze swojego naturalnego środowiska.

Odkrycie na głębokości i tragiczny finał

Zespół badaczy z Bangor University prowadził projekt mający na celu analizę długowieczności i warunków życia organizmów morskich. Małż, który trafił do ich badań, został wyłowiony z głębokości około 80 metrów u wybrzeży Islandii. Początkowo nie zdawano sobie sprawy ze znaczenia tego konkretnego okazu. Dopiero szczegółowa analiza pierścieni wzrostu na muszli ujawniła jego szacunkowy wiek – 507 lat.

Zgodnie z przyjętą metodologią, małże Arctica islandica liczy się podobnie jak drzewa – na podstawie rocznych pierścieni odkładających się na ich muszlach. Jednak aby to dokładnie zbadać, konieczne było otwarcie muszli, co niestety doprowadziło do śmierci organizmu. Dla naukowców była to gorzka ironia – największe odkrycie ich kariery stało się możliwe dopiero po nieodwracalnym zniszczeniu unikalnego życia.

Imię, które mówi wszystko

Małż otrzymał imię Ming, co nie było przypadkowe. Według wstępnych obliczeń zwierzę przyszło na świat około 1499 roku, czyli w czasie panowania dynastii Ming w Chinach. W 2013 roku, po ponownym przeliczeniu i weryfikacji danych, wiek Ming został ostatecznie ustalony na 507 lat. Oznacza to, iż żył w czasach, gdy Mikołaj Kopernik jeszcze pracował nad swoją teorią heliocentryczną, a Leonardo da Vinci tworzył swoje ostatnie dzieła.

Dla porównania – inne długowieczne gatunki zwierząt, jak żółwie olbrzymie, osiągają wiek około 150–200 lat, a najstarszy znany człowiek, Jeanne Calment, żyła 122 lata. Ming znacznie przewyższał wszystkie te rekordy.

Znaczenie odkrycia dla nauki

Choć śmierć Ming była niefortunna, jego istnienie dostarczyło cennych danych na temat długowieczności organizmów morskich, zmian klimatycznych oraz historii środowiska oceanicznego. Z jego muszli odczytano nie tylko wiek, ale też informacje o składzie chemicznym wód w poszczególnych okresach historycznych, co pozwoliło lepiej zrozumieć cykle klimatyczne i zmiany środowiskowe w ciągu ostatnich 500 lat.

Małże Arctica islandica znane są z wyjątkowo powolnego metabolizmu, odporności na choroby oraz niesamowitej zdolności adaptacji do zmian temperatury i zasolenia wody. To czyni je idealnym obiektem badań dla biologów i klimatologów. Współczesne badania nad ich DNA mogą w przyszłości pomóc w terapiach antystarzeniowych i opracowywaniu biomarkerów długowieczności.

Naukowa refleksja i etyczne pytania

Odkrycie Ming wywołało szeroką debatę nie tylko w środowisku naukowym, ale także w mediach i społeczeństwie. Pojawiły się pytania o etykę badań biologicznych, granice interwencji człowieka w świat naturalny oraz sposoby ochrony unikalnych gatunków przed przypadkowym zniszczeniem.

Choć naukowcy nie mogli przewidzieć, iż mają do czynienia z tak niezwykłym organizmem, przypadek Ming przypomina, jak łatwo można nieświadomie przekroczyć granicę, której nie da się cofnąć. Od tamtej pory podejście do badań nad długowiecznymi organizmami uległo zmianie – coraz częściej stosuje się nieinwazyjne techniki badawcze, a wyłowione okazy są identyfikowane i klasyfikowane z większą ostrożnością.

Dziedzictwo Ming i przyszłość badań

Historia Ming nie poszła na marne. Dziś jego muszla jest przechowywana w celach badawczych, a dane, jakie udało się z niej pozyskać, wykorzystywane są w analizach zmian klimatycznych i badań nad ewolucją gatunków. Naukowcy uczą się na błędach, jednocześnie szukając nowych sposobów badania świata przyrody z poszanowaniem dla życia, które badają.

Odkrycie Ming przypomina, iż największe tajemnice natury mogą kryć się tam, gdzie się ich najmniej spodziewamy – w cichych głębinach oceanów, wśród stworzeń, które przetrwały setki lat, nie niepokojone przez człowieka.