Nadchodzi długo oczekiwana zmiana w systemie emerytalnym. Od lipca 2025 roku wdowy i wdowcy będą mogli łączyć własną emeryturę z rentą po zmarłym małżonku, otrzymując choćby do 5342,88 złotych miesięcznie. To koniec trudnych wyborów między świadczeniami, które często prowadziły do pogorszenia sytuacji finansowej po stracie współmałżonka.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
System jest prosty i elastyczny – można zatrzymać 100% własnego świadczenia i otrzymać dodatkowo 15% renty po zmarłym małżonku lub odwrotnie. Od 2027 roku wysokość dodatkowego świadczenia wzrośnie choćby do 25%. Warunki są jasne: ukończone 60 lat dla kobiet lub 65 dla mężczyzn, pozostawanie w małżeństwie do śmierci partnera i brak ponownego związku małżeńskiego.
Proces rozpocznie się już w styczniu 2025 roku, kiedy ZUS zacznie przyjmować pierwsze wnioski. najważniejsze jest wcześniejsze uzyskanie prawa do obu świadczeń – własnej emerytury i renty rodzinnej. Wypłaty ruszą od lipca 2025, dając służbom pół roku na przygotowanie systemu i rozpatrzenie wszystkich wniosków.
Potencjalne skutki społeczne:
Nowe rozwiązanie może radykalnie zmienić jakość życia setek tysięcy samotnych seniorów. Dzięki możliwości łączenia świadczeń, osoby starsze będą mogły zachować dotychczasowy standard życia, opłacić rehabilitację czy potrzebne leki, na które wcześniej często brakowało środków po śmierci współmałżonka.
Wprowadzenie warunku niepozostawania w nowym związku małżeńskim może jednak prowadzić do wzrostu liczby nieformalnych związków wśród seniorów. Część osób może świadomie rezygnować z legalizacji związku, by nie stracić prawa do podwójnego świadczenia, co może rodzić problemy prawne i społeczne w przyszłości.
Zwiększenie bezpieczeństwa finansowego starszych osób może też zmienić dynamikę rodzinną. Z jednej strony seniorzy staną się bardziej niezależni od pomocy dzieci, z drugiej – mogą częściej wspierać finansowo młodsze pokolenie, szczególnie w obliczu rosnących kosztów życia i problemów mieszkaniowych młodych rodzin. To może prowadzić do nowego modelu wzajemnego wsparcia międzypokoleniowego.