Po kilkumiesięcznej przerwie program „Czyste Powietrze” powraca w nowej odsłonie, wprowadzając najważniejsze zmiany dla właścicieli domów jednorodzinnych. Od końca marca 2025 roku, osoby ubiegające się o dofinansowanie na wymianę źródła ciepła i termomodernizację, będą musiały spełnić dodatkowy warunek: trwałe odłączenie kominków od przewodów kominowych. Potwierdzenie tej zmiany wymagać będzie oficjalnego protokołu kominiarskiego.
![](https://static.warszawawpigulce.pl/wp-content/uploads/2024/12/Polska-mapa-wazne3.webp)
Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce, wygenerowany w DALL·E 3.
Nowe zasady – koniec kominków jako alternatywnego źródła ciepła?
Nowe regulacje oznaczają, iż właściciele domów, którzy zdecydują się na udział w programie, będą musieli zlikwidować kominek jako dodatkowe źródło ciepła. Dotychczas wiele osób traktowało kominek jako awaryjne zabezpieczenie w razie problemów z głównym systemem ogrzewania. Teraz ten element wyposażenia domu może stać się przeszkodą w uzyskaniu dotacji.
Zmiana budzi duże emocje, zwłaszcza wśród mieszkańców terenów podmiejskich i wiejskich, gdzie kominki często stanowią istotne źródło ciepła w okresach awaryjnych.
Branża alarmuje: ograniczenie kominków to zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego
Przedstawiciele branży grzewczej i producenci kominków zwracają uwagę, iż nowe przepisy stoją w sprzeczności z niektórymi unijnymi dyrektywami. Wojciech Perek z kampanii „Drewno Pozytywna Energia” podkreśla, iż rezygnacja z alternatywnych źródeł ciepła może zwiększyć ryzyko kryzysu energetycznego.
W sytuacji przerw w dostawie energii elektrycznej lub awarii głównego systemu ogrzewania, domy pozbawione kominków mogą zostać całkowicie odcięte od ciepła.
Surowe kary za niespełnienie wymogów
Zmiany w programie „Czyste Powietrze” są częścią szerszej strategii walki ze smogiem. Od 2025 roku w Polsce będzie można używać wyłącznie kominków spełniających normy Ekoprojektu, wyposażonych w nowoczesne filtry ograniczające emisję zanieczyszczeń.
Za korzystanie z niespełniających norm kominków grożą surowe kary finansowe:
- Mandaty w wysokości 500 zł,
- Grzywny sięgające choćby 5000 zł,
- Kary mogą być nakładane wielokrotnie, jeżeli właściciel nie dostosuje instalacji do nowych wymogów.
Niektóre województwa już wdrażają zakazy
Warto podkreślić, iż przepisy antysmogowe różnią się w zależności od regionu. Kraków jako pierwsze miasto w Polsce wprowadził całkowity zakaz używania kominków, a inne województwa również podejmują podobne kroki.
Obecnie jedynie województwa warmińsko-mazurskie i podlaskie nie mają jeszcze przyjętych lokalnych uchwał antysmogowych, jednak sytuacja może się zmienić w najbliższych latach.
Sprzeczność z przepisami budowlanymi?
Eksperci zwracają uwagę, iż nowe wymagania mogą budzić wątpliwości prawne. Prawo budowlane nie zakazuje rekreacyjnego korzystania z kominków, jednak nakazuje, by nie stanowiły one głównego źródła ogrzewania domu.
Teraz wymóg całkowitego odłączenia kominka może doprowadzić do niejasności w interpretacji przepisów, a choćby do sporów prawnych między właścicielami domów a organami egzekwującymi nowe regulacje.
Czy nowe przepisy są konieczne?
Główne założenie programu „Czyste Powietrze” polega na zmniejszeniu emisji zanieczyszczeń i poprawie jakości powietrza w Polsce. Jednak tak radykalne ograniczenia budzą kontrowersje – zwłaszcza iż nowoczesne kominki spełniające normy Ekoprojektu są uznawane za niskoemisyjne.
Właściciele domów stają więc przed trudnym wyborem:
- Czy zachować kominek jako dodatkowe źródło ciepła, ale zrezygnować z dofinansowania?
- Czy całkowicie odłączyć kominek, by otrzymać wsparcie finansowe na termomodernizację?
- Od końca marca 2025 roku w programie „Czyste Powietrze” obowiązują nowe zasady – właściciele domów muszą trwale odłączyć kominki, aby uzyskać dofinansowanie.
- Za używanie niespełniających norm kominków grożą mandaty i grzywny, sięgające choćby 5000 zł.
- Nowe regulacje budzą kontrowersje, ponieważ kominki od lat stanowią alternatywne źródło ogrzewania.
- Eksperci ostrzegają, iż ograniczenie kominków może wpłynąć na bezpieczeństwo energetyczne domów.
- Niektóre województwa już wdrażają zakazy palenia drewnem, inne dają mieszkańcom więcej czasu w dostosowanie się do nowych przepisów.
Nowe regulacje mogą stać się jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów walki ze smogiem, zmuszając właścicieli domów do podejmowania trudnych decyzji. Warto śledzić rozwój sytuacji, ponieważ przepisy mogą jeszcze ulec zmianie pod wpływem opinii ekspertów i protestów społecznych.