W tym roku dokumenty musi wymienić kilka milionów Polaków. Zwlekanie na ostatnią chwilę może skończyć się długimi kolejkami. Największe są przed weekendami i dłuższymi dniami wolnymi. Eksperci przewidują, iż prawdziwe oblężenie nadejdzie dopiero przed wakacjami.

Fot. Shutterstock
Posiadanie ważnego dowodu osobistego jest niezbędne do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Dokument ten jest wymagany podczas załatwiania spraw bankowych, urzędowych i zdrowotnych. Brak ważnego dokumentu tożsamości może skutecznie sparaliżować wiele aspektów codziennego życia.
Szczególnie problematyczne mogą okazać się podróże zagraniczne. Choć w strefie Schengen możemy poruszać się bez paszportu, to właśnie istotny dowód osobisty służy jako podstawowy dokument podróży. Jego brak może uniemożliwić przekroczenie granicy lub powrót do kraju.
Jak wymienić dowód osobisty – dwie drogi do wyboru
Procedura wymiany dowodu osobistego została w ostatnich latach znacząco uproszczona. Obywatele mogą wybrać jedną z trzech metod, ale i tak obie zakończą się w urzędzie. Pierwsza to po prostu pójście do dowolnego urzędu gminy czy dzielnicy. Nie trzeba już odwiedzać urzędu w miejscu zameldowania, można to zrobić w każdej gminie na terenie Polski.
Druga to Online przez platformę ePUAP – w tym przypadku wymagane jest posiadanie profilu zaufanego lub e-dowodu. Ponieważ jednak do dowodu potrzebny jest m.in. odcisk palca i tak będziemy musieli stawić się w urzędzie. Proces jest jednak uproszczony, bo urząd będzie miał już nasze dane. Niezależnie od wybranej metody, proces wydania nowego dokumentu może potrwać do 30 dni, choć w praktyce często trwa krócej. „Jeśli składasz wniosek przez internet, musisz uzupełnić go o odciski palców i wzór podpisu. Dane te zostaną pobrane w urzędzie i umieszczone w dowodzie osobistym. Na wizytę w urzędzie masz 30 dni od złożenia wniosku przez internet. Po tym terminie twój wniosek nie zostanie zrealizowany (pozostanie bez rozpoznania)” – czytamy na gov.pl.
Trzecia to wizyta urzędnika w domu. Jest przeznaczona dla osób, które są przewlekle chore lub mają problem z poruszaniem się. Dowód odbierze pełnomocnik lub przyniesie go urzędnik.
Nie odkładaj na ostatnią chwilę
Eksperci stanowczo zalecają, by nie odkładać wymiany dowodu osobistego na ostatnią chwilę. Doświadczenia z poprzednich lat wyraźnie pokazują, iż w miarę zbliżania się terminu utraty ważności dokumentów z danego rocznika, kolejki w urzędach znacząco się wydłużają.
Warto więc zaplanować wymianę z odpowiednim wyprzedzeniem, zwłaszcza jeżeli w najbliższym czasie planujemy ważne wydarzenia wymagające ważnego dokumentu tożsamości, takie jak podróże zagraniczne czy transakcje finansowe.
Praktyczne wskazówki dla sprawnej wymiany
Aby proces wymiany przebiegł sprawnie, warto skorzystać z kilku praktycznych porad:
- Skorzystaj z systemu rezerwacji wizyt online, który oferuje wiele urzędów
- Przygotuj wcześniej odpowiednie zdjęcie spełniające wymogi techniczne
- Unikaj okresów wzmożonego ruchu w urzędach – poniedziałków i dni po świętach
- Najkrótsze kolejki są zwykle w środku tygodnia w godzinach przedpołudniowych
Konsekwencje braku ważnego dowodu
Konsekwencje niedopełnienia obowiązku wymiany dowodu osobistego mogą być bardzo poważne. Poza karą grzywny, która może wynieść choćby 5000 złotych, brak ważnego dokumentu uniemożliwi załatwienie wielu spraw urzędowych i formalnych.
Dotyczy to między innymi złożenia wniosku o paszport, zawarcia umowy najmu czy zakupu niektórych usług finansowych. Chociaż aplikacja mDowód zyskuje na popularności, nie pozostało powszechnie akceptowana jako pełnoprawny zamiennik fizycznego dokumentu i w wielu sytuacjach nie zastąpi tradycyjnego dowodu osobistego.
Nowe funkcje dowodów osobistych
Warto podkreślić, iż nowe dowody osobiste są wyposażone w dodatkowe zabezpieczenia i funkcje. Warstwa elektroniczna umożliwia logowanie do platform administracyjnych czy podpisywanie dokumentów online. Dzięki temu nowy dowód może znacząco ułatwić załatwianie codziennych spraw i zwiększyć bezpieczeństwo danych osobowych.
Wymiana dowodu osobistego w 2025 roku to istotny obowiązek, którego nie należy lekceważyć ani odkładać na później. Odpowiednie zaplanowanie całego procesu pozwoli uniknąć stresu i potencjalnych problemów związanych z brakiem ważnego dokumentu tożsamości.