Obowiązkowe przerwy, zimne napoje i krótszy czas pracy. Od 2026 roku nowe przepisy!

Szykują się nowe przepisy chroniące pracowników przed nadmiernym upałem w miejscu pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło drugą wersję projektu nowelizacji rozporządzenia. Przepisy miałyby wejść w życie z początkiem 2026 roku.

Fot. Shutterstock

Co zakładają nowe przepisy?

Zgodnie z projektem, pracodawcy zostaną zobowiązani do podjęcia działań, gdy temperatura w pomieszczeniu pracy przekroczy określone progi. W przypadku standardowych warunków limit wyniesie 28°C, natomiast przy pracach ciężkich granica zostanie obniżona do 25°C. Po przekroczeniu tych wartości pracodawca będzie musiał wdrożyć odpowiednie rozwiązania.

Projekt nakłada na pracodawców dwa rodzaje obowiązków. Pierwszym z nich jest zapewnienie rozwiązań technicznych obniżających temperaturę w pomieszczeniach pracy. Ten wymóg nie będzie jednak bezwzględny – pracodawca może z niego zrezygnować, jeżeli względy technologiczne na to nie pozwalają.

W sytuacji, gdy obniżenie temperatury nie jest możliwe, pojawia się drugi obowiązek – wdrożenie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych minimalizujących wpływ wysokiej temperatury na zdrowie pracowników. Co istotne, te rozwiązania mają być dostosowane do warunków i specyfiki pracy w danym przedsiębiorstwie.

Konsultacje z pracownikami obowiązkowe

Ważnym elementem nowych przepisów jest wymóg konsultowania rozwiązań organizacyjnych z pracownikami. Zgodnie z projektem, pracodawca będzie zobowiązany ustalić te rozwiązania po konsultacji z zatrudnionymi w ramach komisji BHP, o której mowa w art. 23712 Kodeksu pracy.

To rozwiązanie ma zapewnić, iż wdrażane środki będą faktycznie odpowiadały na potrzeby pracowników i uwzględniały specyfikę pracy w danym zakładzie. Konsultacje mogą również przyczynić się do zwiększenia akceptacji nowych rozwiązań wśród załogi.

Kto nie będzie objęty nowymi przepisami?

Projekt przewiduje szereg wyjątków od obowiązku zapewnienia maksymalnej dopuszczalnej temperatury. Z nowych regulacji wyłączone zostaną m.in.:

• Prace w transporcie i komunikacji
• Prace w jednostkach gospodarki komunalnej
• Prace w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej
• Prace w jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę
• Prace w instytucjach opieki nad dziećmi do lat 3 (żłobkach)

Wyłączenie tych obszarów wynika ze specyfiki pracy w tych sektorach, gdzie często trudno jest kontrolować temperaturę otoczenia lub gdzie wprowadzenie takich rozwiązań mogłoby zakłócić świadczenie kluczowych usług publicznych.

Zmiany w stosunku do pierwszej wersji projektu

Przedstawiony projekt jest już drugą wersją proponowanych zmian. W porównaniu z pierwotną propozycją, ministerstwo zrezygnowało z zapisów dotyczących dostosowania warunków pracy do tempa metabolizmu pracownika. Eksperci uznali te przepisy za zbyt skomplikowane do powszechnego zastosowania.

Uproszczenie przepisów ma ułatwić ich wdrożenie w praktyce i zapewnić, iż będą one rzeczywiście stosowane przez pracodawców. Koncentracja na konkretnych progach temperaturowych i jasno określonych obowiązkach powinna przyczynić się do większej skuteczności nowych regulacji.

Czas na dostosowanie

Resort planuje, iż nowe przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku, co daje pracodawcom ponad rok na przygotowanie się do nadchodzących zmian. Ten okres przejściowy powinien pozwolić na zaplanowanie i wdrożenie niezbędnych modyfikacji w miejscach pracy.

Warto podkreślić, iż nowy projekt rozporządzenia został już pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, co zwiększa szanse na jego ostateczne przyjęcie w zaproponowanym kształcie.

Znaczenie nowych przepisów

Wprowadzenie regulacji dotyczących pracy w wysokich temperaturach jest odpowiedzią na coraz częstsze i intensywniejsze fale upałów, które nawiedzają Polskę w ostatnich latach. Zmiany klimatyczne sprawiają, iż problem pracy w warunkach wysokiej temperatury staje się coraz bardziej istotny z punktu widzenia zdrowia publicznego.

Nowe przepisy mają na celu nie tylko poprawę komfortu pracy, ale przede wszystkim ochronę zdrowia pracowników. Praca w wysokich temperaturach może prowadzić do odwodnienia, wyczerpania cieplnego, a choćby udaru cieplnego. Długotrwałe narażenie na upał w miejscu pracy może również przyczyniać się do rozwoju chorób układu krążenia i innych problemów zdrowotnych.

Dla pracodawców oznacza to konieczność przemyślenia organizacji pracy w okresach letnich i potencjalnie inwestycji w rozwiązania techniczne obniżające temperaturę w pomieszczeniach. Może to obejmować instalację klimatyzacji, systemów wentylacyjnych czy żaluzji zewnętrznych.