6 godzin temu
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotowuje się do wprowadzenia przełomowych zmian, które znacząco poprawią sytuację finansową tysięcy polskich seniorów. Nowe regulacje, które wejdą w życie już pierwszego lipca 2025 roku, umożliwią wdowom i wdowcom otrzymywanie dodatkowego świadczenia finansowego, które może istotnie zwiększyć ich miesięczne dochody. Zmiana ta stanowi odpowiedź na wieloletnie postulaty organizacji społecznych oraz samych zainteresowanych, którzy od lat wskazywali na niesprawiedliwość istniejącego systemu.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Dotychczasowe przepisy zmuszały osoby, które straciły współmałżonka, do dokonywania trudnego wyboru między własną emeryturą a rentą rodzinną po zmarłym partnerze życiowym. W praktyce oznaczało to, iż wdowy i wdowcy musieli rezygnować z jednego ze świadczeń, co często prowadziło do znaczącego pogorszenia ich sytuacji materialnej w najważniejszym momencie życia, gdy potrzebowali wsparcia najbardziej. Nowy system pozwoli na łączenie obu świadczeń, choć w ograniczonym zakresie.
Wdowia renta stanowi dodatkowy element zabezpieczenia społecznego, który będzie wypłacany jako uzupełnienie do podstawowego świadczenia emerytalnego lub rentowego. W pierwszych dwóch latach obowiązywania nowych przepisów, czyli w 2025 i 2026 roku, wysokość tego świadczenia wyniesie piętnaście procent renty rodzinnej przysługującej po zmarłym małżonku. Oznacza to, iż osoby uprawnione będą mogły zwiększyć swoje miesięczne dochody o kwotę stanowiącą określony procent świadczenia, które otrzymywałyby w przypadku wyboru wyłącznie renty rodzinnej.
Istotną informacją dla wszystkich potencjalnych beneficjentów jest fakt, iż wysokość wdowiej renty ulegnie zwiększeniu już od pierwszego stycznia 2027 roku. Wtedy procent uzupełnienia wzrośnie z piętnastu do dwudziestu pięciu procent renty rodzinnej, co oznacza znaczące poprawienie sytuacji finansowej osób korzystających z tego świadczenia. Taki mechanik stopniowego wprowadzania pełnej wysokości świadczenia pozwoli systemowi ubezpieczeń społecznych na stopniowe dostosowanie się do zwiększonych wydatków.
Aby skorzystać z nowego świadczenia, zainteresowane osoby muszą spełnić szereg precyzyjnie określonych warunków, które zostały ustalone w celu zapewnienia, iż pomoc trafi do osób rzeczywiście potrzebujących wsparcia. Pierwszy z warunków dotyczy wieku uprawnionej osoby, która musi ukończyć co najmniej sześćdziesiąt lat w przypadku kobiet lub sześćdziesiąt pięć lat w przypadku mężczyzn. Ten wymóg wiekowy został ustalony w nawiązaniu do standardowego wieku emerytalnego obowiązującego w Polsce.
Drugi warunek odnosi się do momentu nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Prawo to musi zostać nabyte nie wcześniej niż po ukończeniu pięćdziesięciu pięciu lat przez kobiety lub sześćdziesięciu lat przez mężczyzn. Regulacja ta ma na celu zapewnienie, iż świadczenie trafi do osób, które rzeczywiście znajdują się w wieku przedemerytalnym lub emerytalnym, gdy możliwości podjęcia nowego zatrudnienia są ograniczone.
Trzeci wymóg dotyczy ciągłości związku małżeńskiego i stanowi, iż wnioskodawca musiał pozostawać we wspólnocie małżeńskiej ze zmarłym małżonkiem aż do dnia jego śmierci. Przepis ten ma na celu wykluczenie sytuacji, w których osoby pozostające w separacji faktycznej lub prawnej mogłyby skorzystać ze świadczenia, mimo iż ich związek faktycznie już się zakończył przed śmiercią współmałżonka.
Czwarty i ostatni warunek stanowi o tym, iż osoba wnioskująca o wdowią rentę nie może pozostawać w nowym związku małżeńskim. Regulacja ta jest logiczną konsekwencją charakteru świadczenia, które ma wspierać osoby, które straciły współmałżonka i nie mogą liczyć na wsparcie finansowe nowego partnera życiowego w ramach instytucji małżeństwa.
Proces składania wniosków o przyznanie wdowiej renty został zaprojektowany tak, aby być jak najbardziej dostępnym dla wszystkich uprawnionych osób. Zainteresowani mogą skorzystać z tradycyjnej formy składania wniosków poprzez osobiste udanie się do najbliższej placówki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdzie pracownicy udzielą niezbędnej pomocy w wypełnieniu formularza oraz sprawdzeniu kompletności dokumentacji. Ta forma jest szczególnie polecana osobom starszym, które mogą mieć trudności z nowoczesnymi technologiami.
Alternatywą dla wizyty osobistej jest przesłanie wypełnionego wniosku drogą pocztową, najlepiej za potwierdzeniem odbioru, co zapewni pewność, iż dokumenty dotrą do odpowiedniej jednostki ZUS w terminie. Dla osób preferujących nowoczesne rozwiązania dostępna jest również opcja złożenia wniosku drogą elektroniczną poprzez Platformę Usług Elektronicznych ZUS lub aplikację eZUS, które umożliwiają załatwienie formalności bez wychodzenia z domu.
Kluczowym aspektem nowego systemu są terminy związane z wypłatami świadczenia. Osoby, które zdążą złożyć kompletny wniosek przed pierwszym lipca 2025 roku, otrzymają pierwsze wypłaty już w tym miesiącu wraz z wyrównaniem za okres wsteczny, co może oznaczać jednorazową wypłatę większej kwoty obejmującej kilka miesięcy. Natomiast ci, którzy złożą wnioski do końca lipca 2025 roku, otrzymają świadczenie od tego miesiąca bez wyrównania za wcześniejszy okres.
Wprowadzenie wdowiej renty stanowi znaczący krok w kierunku modernizacji polskiego systemu zabezpieczenia społecznego i dostosowania go do współczesnych potrzeb demograficznych oraz społecznych. Starzejące się społeczeństwo oraz rosnąca liczba osób owdowiałych wymagają odpowiednich mechanizmów wsparcia finansowego, które pozwolą na godne funkcjonowanie w trudnym okresie życia.
Szacuje się, iż z nowego świadczenia będzie mogło skorzystać kilkaset tysięcy osób w całej Polsce, co oznacza znaczące obciążenie budżetu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale jednocześnie realną poprawę jakości życia dla tysięcy polskich rodzin. Wprowadzenie wdowiej renty jest również elementem szerszej strategii rządowej mającej na celu wzmocnienie systemu opieki społecznej oraz zapewnienie większego bezpieczeństwa socjalnego dla najstarszych obywateli.
Osoby, które planują skorzystać z nowego świadczenia, powinny już teraz przygotować niezbędną dokumentację oraz sprawdzić, czy spełniają wszystkie wymagane warunki. Warto również skonsultować się z pracownikami ZUS w celu uzyskania szczegółowych informacji dostosowanych do indywidualnej sytuacji życiowej oraz finansowej.
