Polski system wsparcia osób z niepełnosprawnościami wkracza w nową erę wraz z planowaną na marzec 2025 roku znaczącą waloryzacją świadczeń. W zależności od przyjętego wskaźnika waloryzacji, który może wynieść 5,82% lub choćby 8,55%, osoby najbardziej potrzebujące wsparcia mogą otrzymać od 4146 do 4253 złotych miesięcznie. Ta bezprecedensowa zmiana jest częścią szerszej strategii państwa mającej na celu realną poprawę jakości życia osób z niepełnosprawnościami.
Fot. Shutterstock
System świadczeń został zaprojektowany w sposób progresywny, uzależniający wysokość wsparcia od indywidualnie ocenionego poziomu potrzeb. Osoby z najwyższym poziomem potrzeb (95-100 punktów) otrzymają aż 220% renty socjalnej, podczas gdy osoby z niższą punktacją (78-79 punktów) otrzymają 40% tej kwoty. Co istotne, świadczenie to jest przyznawane niezależnie od dochodów czy aktywności zawodowej beneficjenta.
Rok 2025 przyniesie rozszerzenie grona beneficjentów o osoby z poziomem wsparcia od 78 do 86 punktów, kontynuując stopniowe wdrażanie programu rozpoczętego w 2024 roku. To kolejny etap w harmonogramie, który docelowo ma objąć wszystkie osoby z poziomem potrzeb powyżej 70 punktów do 2026 roku.
Z perspektywy społecznej, nowy system świadczeń może fundamentalnie zmienić sytuację osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin. Znaczące kwoty wsparcia finansowego mogą umożliwić dostęp do lepszej jakości opieki, rehabilitacji czy sprzętu wspomagającego, co przekłada się na większą niezależność i godność życia beneficjentów.
Program świadczeń wspierających może również wpłynąć na rozwój rynku usług opiekuńczych i rehabilitacyjnych. Zwiększona siła nabywcza beneficjentów może stymulować powstawanie nowych placówek i usług dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, co z kolei może przyczynić się do tworzenia nowych miejsc pracy w sektorze opieki.
Szczególnie istotny jest fakt, iż nowy system nie wyklucza korzystania z innych form wsparcia, takich jak renta socjalna czy dodatki pielęgnacyjne. Ta kompleksowość pomocy może realnie wpłynąć na zmniejszenie wykluczenia społecznego osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin.
Wprowadzenie tak znaczącego wsparcia finansowego może również przyczynić się do zmiany postrzegania niepełnosprawności w społeczeństwie. Większa niezależność finansowa beneficjentów może prowadzić do ich aktywniejszego uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym, co jest najważniejsze dla budowania inkluzywnego społeczeństwa.
System może również stymulować rozwój technologii asystujących i innowacji społecznych. Zwiększona dostępność środków finansowych może zachęcić firmy do inwestowania w rozwój rozwiązań ułatwiających codzienne funkcjonowanie osobom z niepełnosprawnościami.
Warto podkreślić rolę wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności w całym procesie. Ich precyzyjna ocena potrzeb każdego wnioskodawcy jest kluczowa dla sprawiedliwego przyznawania świadczeń i zapewnienia, iż pomoc trafia do osób najbardziej jej potrzebujących.
Z ekonomicznego punktu widzenia, program może przynieść długoterminowe korzyści dla całego społeczeństwa poprzez zwiększenie aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnościami i zmniejszenie obciążenia ich rodzin, które często muszą rezygnować z pracy zawodowej, aby sprawować opiekę nad bliskimi.