Ostrzeżenie hydrogeologiczne: niżówka w całej Polsce. Październik 2025 z rekordowo niskim poziomem wód

Ostrzeżenie hydrogeologiczne: niżówka w całej Polsce. Październik 2025 z rekordowo niskim poziomem wód

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Geologiczna (PIG-PSG) wydał ostrzeżenie o niżówce hydrogeologicznej, czyli niebezpiecznym obniżeniu poziomu wód podziemnych. Zjawisko to może utrzymywać się w całym kraju od 1 do 31 października 2025 roku, obejmując zarówno tereny rolnicze, jak i obszary zurbanizowane.

Według ekspertów, aktualne warunki hydrologiczne są efektem długotrwałego braku opadów, wysokich temperatur we wrześniu oraz coraz częstszych anomalii pogodowych. PIG ostrzega, iż spadki poziomu wód gruntowych mogą prowadzić do problemów z zaopatrzeniem w wodę pitną, szczególnie na terenach wiejskich oraz w mniejszych miejscowościach, gdzie ujęcia korzystają z płytkich warstw wodonośnych.

Co oznacza niżówka hydrogeologiczna?

Niżówka hydrogeologiczna to stan, w którym poziom zwierciadła wód podziemnych utrzymuje się poniżej wartości średnich dla danego okresu wieloletniego. Oznacza to, iż w studniach, rowach melioracyjnych i rzekach obserwuje się znaczne ubytki wody, a gleba staje się przesuszona.

Zjawisko to ma poważne konsekwencje:

• utrudnienia w funkcjonowaniu przydomowych studni,

• problemy w rolnictwie (susza glebowa),

• ryzyko lokalnych pożarów lasów i łąk,

• negatywny wpływ na ekosystemy i zwierzęta wodne.

Gdzie sytuacja jest najgorsza?

Instytut wskazuje, iż najniższe poziomy wód podziemnych występują w tej chwili w:

• środkowej i wschodniej Polsce – Mazowsze, Lubelszczyzna, Podlasie,

• zachodniej części kraju – zwłaszcza w rejonie woj. lubuskiego i zachodniopomorskiego,

• na wybrzeżu Bałtyku, w tym w okolicach Świnoujścia, Kołobrzegu i Słupska, gdzie susza hydrogeologiczna może utrudnić regenerację warstw wodonośnych po letnich upałach.

Możliwe skutki dla mieszkańców

Październikowa niżówka może skutkować spadkiem wydajności ujęć wody, koniecznością oszczędzania zasobów oraz okresowym obniżeniem ciśnienia w sieciach wodociągowych. W niektórych gminach mogą pojawić się lokalne ograniczenia w zużyciu wody, szczególnie przy podlewaniu ogrodów czy napełnianiu basenów.

Eksperci apelują o racjonalne gospodarowanie wodą i unikanie jej marnowania, ponieważ naturalna odbudowa poziomu wód gruntowych może potrwać wiele miesięcy, szczególnie jeżeli jesień okaże się sucha i ciepła.

Długofalowe skutki

PIG-PSG podkreśla, iż niżówki hydrogeologiczne w Polsce stają się coraz częstsze, co wskazuje na postępujące zmiany klimatyczne. Zmniejszają się naturalne zasoby wód podziemnych, które są podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę dla 70% mieszkańców kraju.

Zalecenia dla samorządów i mieszkańców

• monitorowanie poziomu wód w studniach,

• ograniczenie zużycia wody w gospodarstwach domowych,

• dostosowanie gospodarki rolnej (np. podlewanie w godzinach wieczornych),

• działania edukacyjne w gminach dotyczące ochrony zasobów wodnych.

Podsumowanie

Państwowy Instytut Geologiczny ostrzega, iż niżówka hydrogeologiczna potrwa co najmniej do końca października 2025 roku. jeżeli prognozy pogodowe się potwierdzą, może to być najpoważniejszy deficyt wód podziemnych od kilku lat.

Aktualne dane i mapy zagrożenia hydrogeologicznego można śledzić na stronie: www.pgi.gov.pl