Pamięć o bitwie pod Małogoszczem jest przez cały czas żywa

4 godzin temu

Mieszkańcy Małogoszcza pamiętają o bohaterach. W trakcie obchodów 162. rocznicy bitwy pod Małogoszczem na cmentarzu parafialnym oddano hołd powstańcom styczniowym, którzy polegli w starciu z wojskami carskimi 25 lutego 1863 roku.

Ponad 160 lat temu niemal trzytysięczny oddział gen. Mariana Langiewicza i gen. Antoniego Jeziorańskiego starł się z wojskami carskimi dowodzonymi przez mjr. Gołubowa, płk Czengierego i ppłk Dobrowolskiego. Według przekazów historycznych, w walkach zginęło lub zostało rannych około 800 powstańców. W efekcie, zaborcy spalili Małogoszcz i odebrali mu prawa miejskie.

Burmistrz Paweł Król podkreślił, iż obchody bitwy pod Małogoszczem są niezwykle ważne dla lokalnej społeczności. Dodał, iż uroczystości co roku przyciągają liczne grono najmłodszych mieszkańców gminy.

– Jestem zaskoczony, iż ta uroczystość tak wygląda. Patriotyzm w młodych ludziach żyje, co zresztą widać. Jest ich tu naprawdę dużo, m.in. w ramach grup rekonstrukcyjnych, które z każdym rokiem powiększają się. Bez wątpienia historia przedstawiana w taki sposób zostanie z nami na dłużej – stwierdza.

Z kolei Mariusz Bazylewicz, mieszkaniec Małogoszcza oraz badacz historii miasta i jego okolicy przyznaje, iż dzieje powstania styczniowego na tym terenie przez cały czas pod wieloma względami pozostają tajemnicą. Zwrócił uwagę, iż jedną z ciekawszych kwestii jest symboliczna mogiła, w której pochowano około 175 poległych powstańców.

– Traumatyczne doświadczenia do jakich doszło w Małogoszczu przyczyniły się do tego, iż zapamiętano miejsce lokalizacji powstańczej mogiły. To z kolei zostało udokumentowane dopiero w 1917 roku. Natomiast pomnik, przy którym się spotykamy wykonano w 1937 roku. Przy czym w żaden sposób nie sprecyzowano na nim czy są tu pochowani powstańcy, którzy zginęli podczas pierwszej bitwy pod Małogoszczem, czy w czasie drugiego starcia, do którego doszło we wrześniu 1863 roku. Tę bitwę, z inicjatywy małogoskich patriotów, symbolicznie upamiętniono w 2017 roku – tłumaczy.

W uroczystościach od kilku lat bierze udział m.in. Elżbieta Rzewuska-Ilczuk, praprawnuczka powstańca styczniowego Napoleona Zygmunta Rzewuskiego, który pochodził z Kozłowa w okolicach Małogoszcza. Nie brał on udziału w bitwie, jednak w czasie powstania styczniowego dowodził około 120 kawalerzystami.

– Walczyli i ukrywali się w okolicznych lasach, a pomoc otrzymywali od miejscowej ludności. Mój przodek przetrwał powstanie, a gdy nie było już nadziei na zwycięstwo, rozpuścił swój oddział i sam uciekł na emigrację do Szwajcarii, a później do Francji. Tam podjął studia. Najpierw w Paryżu, a następnie w Gandawie. Powrócił do Polski, ale osiadł w Stryju, na terenie zaboru austro-węgierskiego. Tam też jest pochowany – opowiada.

Elżbieta Rzewuska-Ilczuk wyjaśnia, iż w uroczystościach wzięła udział po raz czwarty. Do Małogoszcza trafiła dzięki Annie Błachuckiej, polskiej literatce i regionalistce.

– Ona tak samo jak mój przodek pochodzi z Kozłowa. Anna Błachucka zainteresowała się jego postacią, ponieważ pozostawił on pamiętniki obozowe, w których szczegółowo opisywał przebieg walk oraz powroty do domu. Na ich podstawie Anna Błachucka rozpoczęła badania, w wyniku których dotarła do mojej rodziny. My natomiast mogliśmy jej pomóc w pracach nad książką, m.in. dlatego, iż posiadamy szereg listów i fotografii z epoki. Najpierw powstała książka „Tułacze losy”, a następnie „Rodem z Kozłowa”, która jest w całości oparta na faktach i opowiada o życiu Napoleona Zygmunta Rzewuskiego – wyjaśnia.

Niedzielne (23 lutego) uroczystości rozpoczęły się na placu Kościuszki. Następnie ich uczestnicy przeszli do kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, gdzie została odprawiona msza. Po jej zakończeniu, na grobach powstańczych na miejscowym cmentarzu zapalono znicze i złożono kwiaty.