Plan Porodu, czyli jak przygotować się do porodu

Z danych z ankiety „Głos matek” Fundacji Rodzić po Ludzku wynika, iż 60% kobiet, które urodziły w latach 2022-2024, miało przygotowany Plan Porodu. Spośród nich tylko 66% twierdzi, iż był on respektowany w całości lub z uzasadnionymi wyjątkami.

Czym jest Plan Porodu?

Plan Porodu to dokument wprowadzony rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 16 sierpnia 2018 roku w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, który obejmuje wszystkie elementy postępowania medycznego podczas porodu i określenie miejsca porodu.

W Planie Porodu kobieta w ciąży zawiera swoje preferencje, potrzeby i oczekiwania wobec przebiegu porodu i opieki okołoporodowej w placówce. Zgodnie z zapisami standardu, Plan Porodu powinien być dołączony jako część dokumentacji medycznej, omówiony przy przyjęciu do szpitala, a osoby z personelu medycznego sprawujące opiekę w porodzie powinny się z nim zapoznać.

Co powinien zawierać Plan Porodu?

Nie ma odgórnie narzuconego szablonu planu porodu. Ważne jest, żeby odnosił się do preferencji takich jak:

• • miejsce i warunki porodu,
• • obecność osoby/osób towarzyszących,
• • oczekiwania wobec łagodzenia bólu,
• • zgoda lub brak zgody na wykonywanie różnych zabiegów medycznych.

Plan Porodu to indywidualna lista oczekiwań i potrzeb skierowana do personelu medycznego, która pomaga zapoznać się z preferencjami kobiety dotyczącymi przebiegu porodu. Obejmuje on wszystkie okresy porodu, w szczególności kobieta może określić w nim czy np. chce być aktywna i przyjmować pozycje wertykalne, jakie preferuje sposoby łagodzenia bólu porodowego, czy zależy jej szczególnie na ochronie krocza itp.

Kobieta przygotowująca się do porodu może dziś z łatwością znaleźć w internecie przykładowe plany porodu. Może z nich skorzystać w całości, potraktować jako inspirację do napisania własnego, wybrać punkty najważniejsze dla niej lub może skorzystać z kreatora Planu Porodu na stronie Fundacji Rodzić po Ludzku.

W czym Plan Porodu może pomóc kobiecie?

Wypełnianie Planu Porodu może być niezwykle pomocne dla kobiety, ponieważ pozwala na uporządkowanie jej preferencji, potrzeb i oczekiwań względem różnych etapów porodu. Możliwość stworzenia własnego scenariusza porodu może zwiększyć poczucie sprawczości, decyzyjności i kompetencji kobiety. To daje jej większe poczucie kontroli nad sytuacją, co może pomóc zmniejszyć stres i obawy związane z porodem. Poprzez możliwość wyrażenia swoich potrzeb w Planie Porodu wspiera autonomię kobiety w procesie porodu.

Z kim tworzyć Plan Porodu?

Plan Porodu warto tworzyć we współpracy z osobami, które będą mogły wspierać kobietę zarówno w przygotowaniach, jak i w samym porodzie. Położna jest kluczową osobą, która pomoże zrozumieć, jakie opcje są dostępne w szpitalu, w którym kobieta planuje urodzić. Może doradzić rozwiązania odpowiednie dla sytuacji zdrowotnej kobiety i tego, jakie są realne możliwości na danym oddziale położniczym, np. w zakresie dostępności znieczulenia zewnątrzoponowego czy możliwości porodu w wodzie. Położna zna procedury medyczne, standardy opieki i może pomóc lepiej zrozumieć, jak wygląda zwykle przebieg porodu.

Warto omówić opcje zawarte w planie z osobą towarzyszącą kobiecie w porodzie. Może to być partner, osoba bliska czy doula. Taka osoba powinna znać potrzeby przyszłej mamy, aby móc ją wspierać w trakcie porodu, m.in dotyczące znieczulenia, pozycji porodowych, aby także wspierać komunikację z personelem medycznym.

Osobą, z którą należy również omówić medyczne aspekty Planu Porodu, jest lekarka/lekarz prowadząca ciążę, która ma wiedzę o stanie zdrowia kobiety. Podczas takiej wizyty kobieta powinna otrzymać informacje, zgodne z aktualną wiedzą, dotyczące interwencji medycznych, które mogą być konieczne w jej przypadku, np. komplikacje związane z cukrzycą ciążową czy nadciśnieniem.

Respektowanie Planu Porodu

Z Planem Porodu powinien zapoznać się personel medyczny w momencie przyjęcia kobiety na oddział porodowy. Omówienie go z położną lub lekarzem daje obu stronom możliwość poznania się i okazję do zbudowania partnerskiej relacji. Jest to też dobry moment na ustalenie planu alternatywnego.

Warto pamiętać, iż poród to wydarzenie, w którym nie wszystko można przewidzieć. Zdarza się, iż niektórych zapisów Planu Porodu nie uda się zrealizować. o ile z powodów medycznych lub organizacyjnych opieka będzie odbiegać od zapisów w planie porodu, kobieta rodząca powinna zostać szczegółowo o tym poinformowana.

100% Planu Porodu

Plan Porodu to istotny element przygotowania do porodu kobiety w ciąży i doskonała okazja do uzyskania wsparcia od położnej w ramach edukacji przedporodowej. Właśnie dlatego warto skorzystać z pomocy położnej POZ, do której kobieta powinna zostać skierowana od 24. tygodnia ciąży. Z kolei podczas porodu omówienie planu z położną to dobry pretekst do bliższego poznania się, co wpłynie na lepszą komunikację i poczucie bezpieczeństwa kobiety. Zamieńmy 60% kobiet z Planem Porodu na 100%!

Artykuł powstał w ramach Konkursu Anioły Rodzić po Ludzku https://gdzierodzic.info/anioly-rodzic-po-ludzku-2024/, w którym Fundacja Rodzić po Ludzku zachęca wszystkie kobiety, które spotkały się z profesjonalną a jednocześnie uważną na jej potrzeby położną oraz doświadczyły jej troskliwej opieki, do oddania na nią głosu! Głosowanie trwa do 15 października 2024 roku.

Partnerami strategicznymi konkursu są Lidl Polska i marka Lupilu.

Autor: Fundacja Rodzić po Ludzku