Podkarpacie uczci 45-lecie NSZZ „Solidarność”. Gramy dla Wolności!

Graf. Mat. organizatora

NSZZ „Solidarność” Region Rzeszowski zaprasza w w ten weekend na uroczystości upamiętniających 45. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność”. Wydarzenie będzie miało charakter patriotyczno-historyczny i kulturalny, łącząc elementy modlitwy, artystycznej celebracji oraz wspólnotowego świętowania idei wolności. Także w innych miastach regionu nie zabraknie rocznicowych wydarzeń.

29 sierpnia 2025 r. obchody odbędą się w Przemyślu

Integralną częścią obchodów będzie wystawa „45 lat «Solidarności». Województwo przemyskie 1980 – 1990”, stanowiąca świadectwo odwagi, solidarności i determinacji mieszkańców naszego regionu w walce o wolną Polskę.

Program uroczystości:
– godz. 11:00 – Msza święta w Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu pod przewodnictwem abp. Józefa Michalika
– po zakończeniu Mszy św. złożenie wiązanek kwiatów pod pomnikiem bł. ks. Jerzego Popiełuszki, patrona NSZZ „Solidarność”
– godz. 11:30 – spotkanie w Przemyskiej Bibliotece Pedagogicznej im. Ignacego Krasickiego, ul. Grodzka 8, gdzie okolicznościową prelekcję wygłosi dr Artur Brożyniak historyk z IPN Oddział w Rzeszowie.

Po prelekcji odbędzie się wernisaż wystawy pod tytułem „45 lat «Solidarności». Województwo przemyskie 1980 – 1990”.

Od 2 września do 16 września 2025 r. powyższa wystawa prezentowana będzie
w budynku głównym Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, pl. płk. Berka Joselewicza 1.

Organizatorami jubileuszu organizowanego w Przemyślu są: Przemyskie Towarzystwo Kulturalne, partnerami wydarzenia są: NSZZ „Solidarność” Region Ziemia Przemyska, Muzeum Ziemi Przemyskiej, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, Estrada Rzeszowska, Podkarpackie Przestrzeń Otwarta.

W sobotę obchody 45. rocznicy powstania „Solidarności” w Krośnie

Program obchodów:
30 sierpnia 2025
– godz. 16:00 – Kamienica „Zgoda”, ul. Józefa Piłsudskiego 14
– Początki Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” w Regionie Podkarpacie – wykład dr . Artura Brożyniaka z IPN Rzeszów
– Moja droga w „Solidarności” – wspomnienia Marii Szałankiewicz- Skoczyńskiej, Grażyny Zagrobelny, Ireny Wawrzkowicz
– godz. 18:00 – Bazylika Kolegiacka (Fara) w Krośnie, Msza święta w intencji Ojczyzny i członków NSZZ „Solidarność”
– złożenie kwiatów pod tablicą Bohaterom Sierpnia 1980 na Murze Pamięci przy kościele.

Asystę honorową z pocztem sztandarowym wystawia harcerze Hufca ZHP Krosno.

Organizatorami obchodów organizowanych w Krośnie są: Zarząd Regionu Podkarpacie NSZZ „Solidarność” w Krośnie, Krośnieńskie Stowarzyszenie Działaczy Opozycji Antykomunistycznej i Osób Represjonowanych, Parafia Fara Krosno, współorganizatorzy: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, Muzeum Podkarpackie w Krośnie. Wydarzenie dofinansowane ze środków Województwa Podkarpackiego Podkarpackie Przestrzeń Otwarta.

Weekendowe obchody 45. rocznicy powstania „Solidarności” w Rzeszowie

Program obchodów:
30 sierpnia 2025
– godz. 18:45 – Rynek miejski, złożenie kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki
– godz. 19:00 – Jubileuszowy koncerty plenerowy pod hasłem „Solidarność – gramy dla Wolności”. Wystąpią zespoły The Freeborn Brothers i Yellow Horse.

31 sierpnia 2025
– godz. 9:30 – Kościół Farny pw. św. Wojciecha i św. Stanisława
– Msza Święta
– złożenie kwiatów pod krzyżem misyjnym
Przejście do Wojewódzkiego Domu Kultury, ul. Okrzei 7
– wręczenie odznaczeń państwowych tytułu „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”
– wręczenie odznaczeń związkowych
– Minirecital piosenek solidarnościowych

„TU rodziła się Solidarność”

Aktualnie Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie na placu przed kościołem farnym pw. św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie prezentuje okolicznościową wystawę „TU rodziła się Solidarność”, która przedstawia ogólnopolskie masowe strajki z lipca, sierpnia i września 1980 r. Składa się z części ogólnopolskiej oraz części regionalnych, lokalnych, ukazujących powstawanie „Solidarności” w niemal każdym zakątku naszego kraju. Teksty są prezentowane w języku polskim i angielskim.

Organizatorami jubileuszu organizowanego w Rzeszowie są: Region Rzeszowski NSZZ „Solidarność”, partnerami wydarzenia są: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, Marszałek Województwa Podkarpackiego, Wojewódzki Dom Kultury
w Rzeszowie, Estrada Rzeszowska, Podkarpackie Przestrzeń Otwarta.

W sierpniu 1980 r. fala protestów przeciwko niesprawiedliwej władzy objęła cały kraj. Strajkowało ponad 700 zakładów pracy i ponad 700 tys. odważnych ludzi w całej Polsce, także na Podkarpaciu. To oni 45 lat temu walczyli o lepsze warunki pracy, o godność i prawo do decydowania o swojej Ojczyźnie.

Porozumienia sierpniowo-wrześniowe otworzyły drogę do utworzenia wolnych związków zawodowych. Dzięki nieustępliwej walce, negocjacjom i wreszcie podpisaniu porozumień – przełamano monopol władzy i utworzono pierwszą po II wojnie światowej niezależną reprezentację pracowniczą w Polsce. Wielu ludzi miało udział w tych przemianach, tworzyło i wspierało rodzącą się Solidarność. Później miliony pracowników zaangażowały się w działania Związku jako uczestnicy pokojowej rewolucji, która wyzwoliła nasz kraj spod jarzma totalitarnej władzy.
Porozumienie Gdańskie podpisane 31 sierpnia 1980 r. po trwającym dwa tygodnie strajku w Stoczni im. Lenina było jednym z czterech porozumień sierpniowo-wrześniowych. Wcześniej porozumienie z władzami PRL zawarto 30 sierpnia
w Szczecinie, a później – 3 września w Jastrzębiu-Zdroju i 11 września w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej. Wynikiem zawartych porozumień było powstanie ogólnokrajowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, który oficjalnie zarejestrowano 10 listopada 1980 r. Fala protestów w 1980 r. doprowadziła do podpisania Porozumień Sierpniowych i powstania NSZZ „Solidarność” – pierwszej niezależnej od władz komunistycznych organizacji związkowej.

Aktywności Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie w związku obchodami powstania NSZZ „Solidarności”:

W związku z 45. rocznicą utworzenia NSZZ „Solidarności” Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie przygotował dodatek prasowy zawierający wątki regionalne związane z powstaniem i działalnością „Solidarności” w Polsce południowo-wschodniej. Dodatek Historyczny ukazał się 27 sierpnia w „Życiu Podkarpackim”

29 VIII 2025 r., dr Artur Brożyniak z OBBH Rzeszów wygłosi referat NSZZ „Solidarność” i inne ugrupowania niezależne w województwie przemyskim w latach 1977–1990 oraz zaprezentuje wystawę Działalność opozycyjna w województwie przemyskim w latach 1980–1989, podczas uroczystości 45. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”
w Przemyskiej Bibliotece Publicznej. Organizatorzy: NSZZ „Solidarność” Region Ziemia Przemyska, Przemyskie Towarzystwo Kulturalne, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.

30 VIII 2025 r., dr Artur Brożyniak z OBBH Rzeszów wygłosi wykład Powstanie NSZZ „Solidarność” w Krośnie, Jaśle i Sanoku, podczas uroczystości 45. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” w Krośnie. Organizatorzy: NSZZ „Solidarność” Region Podkarpacie, IPN Rzeszów.

31 sierpnia 2025 r. w Dzień Solidarności i Wolności pracownicy OBUWiM IPN w Rzeszowie złożą kwiaty pod tablicą „Znanym i Nieznanym Ludziom Solidarności w dowód dumy i pamięci” w Rzeszowie, która została ufundowana przez IPN Rzeszów i mieści się przed siedzibą Regionu Rzeszowskiego NSZZ „Solidarność”.

15 września 2025r. dr Artur Brożyniak z OBBH Rzeszów przedstawi wykład „Solidarność” w 1980 w regionie Ropczyc i Sędziszowa Małopolskiego, podczas uroczystości 45. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” o godz. 18:00 w Powiatowym Centrum Edukacji Kulturalnej w Ropczycach. Organizatorzy: NSZZ „Solidarność” Oddział Ropczyce, OBBH Rzeszów.

26 września 2025 r. Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie wraz z Regionalną Sekcją Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w Rzeszowie organizuje Grę Terenową dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych z terenu Podkarpacia ( szczegółowy plan po wakacjach).