Polski zwyczaj pielgrzymek

Latem, gdy dni są długie i pogoda sprzyja, wiele polskich miast i wsi zaczyna żyć rytmem… pielgrzymek. Z głośników słychać modlitwy, pieśni i radosne okrzyki, a przez ulice przechodzą lub przejeżdżają całe grupy pielgrzymów – pieszo, na rowerach, a choćby na motocyklach. Pielgrzymowanie to wyjątkowa forma duchowej podróży, która w Polsce ma głębokie korzenie i wyjątkowe znaczenie.

Na Jasną Górę, gdzie znajduje się najbardziej znane polskie sanktuarium, w ciągu roku przybywa setki tysięcy pielgrzymów z całej Polski oraz z różnych zakątków świata. Fot. Jasna Góra

Czym jest pielgrzymka?

Pielgrzymka to wędrówka do miejsca świętego, podejmowana z motywów religijnych – jako wyraz wiary, wdzięczności, pokuty lub prośby. Dla wielu pielgrzymów to nie tylko droga do sanktuarium, ale przede wszystkim droga do Boga i czas refleksji, modlitwy oraz spotkania z drugim człowiekiem.

Choć kojarzy się głównie z pieszym marszem, pielgrzymować można także na rowerze, konno, kajakiem czy – coraz częściej – na motocyklach. Każda z tych form łączy jedno: wspólny cel i duchowe przeżycie.

Tradycja pielgrzymowania

Pielgrzymowanie ma długą historię w chrześcijaństwie – już w średniowieczu wierni wędrowali do miejsc uznawanych za święte: Jerozolimy, Rzymu czy Santiago de Compostela.
W Polsce zwyczaj ten sięga czasów średniowiecza, a najstarsze wzmianki o pieszych pielgrzymkach do Częstochowy pochodzą z XVII wieku. Z biegiem lat pielgrzymki stały się ważnym elementem nie tylko religijnym, ale i społecznym – formą budowania wspólnoty, przekazywania wiary i tradycji z pokolenia na pokolenie.

Najważniejsze cele pielgrzymek w Polsce:

1. Jasna Góra – Częstochowa
   To bez wątpienia najważniejsze miejsce pielgrzymkowe w Polsce. Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej przyciąga setki tysięcy wiernych rocznie. Kulminacją pielgrzymek jest 15 sierpnia – Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
2. Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach (Kraków)
   Znane dzięki św. Faustynie i kultowi obrazu Jezusa Miłosiernego – popularny cel pielgrzymek pieszych i rowerowych.
3. Licheń Stary
   Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski z ogromną bazyliką. Często odwiedzane przez pielgrzymów autokarowych i rowerowych.
4. Kalwaria Zebrzydowska
   Zespół barokowych kaplic i kościołów w malowniczym terenie – idealne miejsce na pielgrzymkę pieszą z modlitwą Drogi Krzyżowej.
5. Gietrzwałd (Warmia)
   Jedno z nielicznych miejsc objawień maryjnych w Polsce zatwierdzonych przez Kościół. Coraz bardziej popularne wśród pielgrzymów.

Nie tylko pieszo

Tradycyjna pielgrzymka kojarzy się z marszem i nocowaniem w szkołach czy remizach, ale współcześnie pojawiają się też inne formy. Pielgrzymki rowerowe cieszą się dużą popularnością – szczególnie wśród rodzin i osób starszych. Są organizowane z wielu miast i często prowadzą do Jasnej Góry lub innych sanktuariów. Z kolei pielgrzymki motocyklowe, choć bardziej widowiskowe, również mają charakter modlitewny – łączą pasję z wiarą i wspólnotą.

Duchowa stolica Polonii

Choć tysiące kilometrów dzielą Polonię w Stanach Zjednoczonych od Jasnej Góry, duch pielgrzymowania wcale nie zanikł. Przeciwnie – każdego lata polscy imigranci i ich potomkowie wyruszają w drogę, by z modlitwą, pieśnią i intencjami dotrzeć do wyjątkowego miejsca: Amerykańskiej Częstochowy w Doylestown w stanie Pensylwania. To największe i najważniejsze sanktuarium maryjne dla Polonii w USA – duchowy dom z dala od domu.

Celem polonijnych pielgrzymów z USA najczęściej jest Amerykańska Częstochowa, ciesząca się mianem duchowej stolicy Polonii. Fot. Czestochowa.us

Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown, znane jako Amerykańska Częstochowa, zostało założone przez ojców paulinów w 1955 roku. Miejsce to nie tylko przypomina Jasną Górę, ale również przechowuje kopię Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, sprowadzoną z Polski.

To tu bije serce religijnej Polonii. Co roku przybywają tu dziesiątki tysięcy wiernych – nie tylko z Pensylwanii, ale także z Nowego Jorku, New Jersey, Connecticut, Massachusetts, a choćby Florydy czy Illinois.

Wspólnota drogi

Pielgrzymowanie to coś więcej niż wycieczka religijna. To forma modlitwy w drodze – czas refleksji, pokuty, wdzięczności i próśb. W przypadku Polonii – także moment wspólnoty, w którym spotykają się różne pokolenia, środowiska i parafie. Dla wielu osób, które na co dzień żyją w rozproszeniu, pielgrzymka jest jednym z niewielu momentów w roku, kiedy można poczuć polskość, duchową więź i jedność z rodakami. Bez względu na to, czy wędrujesz 4 dni pieszo, pokonujesz 100 mil rowerem, czy przyjeżdżasz z rodziną autokarem – pielgrzymka zawsze ma ten sam cel: odnaleźć Boga, odnowić się duchowo, poczuć wspólnotę. Dla wielu osób pielgrzymka to forma „rekolekcji w drodze” – czas na odłączenie się od codziennego hałasu, telefonów, obowiązków. To też okazja do spotkania ludzi podobnych duchowo, do przełamywania własnych ograniczeń i odnalezienia spokoju. Współczesne pielgrzymki, choć coraz bardziej zorganizowane, wciąż niosą w sobie ten sam sens: być bliżej Boga, bliżej ludzi, bliżej siebie. Dla Polonii to także szansa na pielęgnowanie tożsamości, języka, wiary i tradycji, które w codzienności mogą zanikać. To nie tylko droga do sanktuarium, ale też droga do siebie nawzajem.

WEM