Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Lesku, który w tym roku obchodził 55-lecie działalności, od dekad stanowi fundament edukacji specjalnej w regionie. Placówka nie tylko kształci dzieci z różnymi potrzebami edukacyjnymi, ale również wspiera ich rozwój społeczny, emocjonalny i fizyczny. Jubileusz był okazją do podsumowania osiągnięć szkoły, wspomnień o jej historii oraz przyjrzenia się przemianom, jakie zaszły w strukturze i funkcjonowaniu ośrodka, a także roli, jaką w jego codziennym życiu odgrywają rodzice i nauczyciele.
Od zakładu wychowawczego do nowoczesnego ośrodka
Początki szkolnictwa specjalnego w Lesku sięgają 1970 roku, kiedy to na podstawie orzeczenia Kuratorium Okręgu w Rzeszowie powstał Państwowy Zakład Wychowawczy. W jego skład wchodziły Szkoła Podstawowa Specjalna dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim oraz internat. Na siedzibę zakładu przeznaczono budynek po byłej Szkole Podstawowej przy ulicy Tadeusza Kościuszki, który wymagał pilnego remontu i adaptacji. W okresie od 6 września do 10 grudnia 1970 roku wykonano najważniejsze prace remontowe, przygotowując pomieszczenia do przyjęcia uczniów. Pierwsze dzieci pojawiły się w placówce na początku grudnia 1970 roku – ogółem było ich 57. Ze względu na ograniczoną przestrzeń zorganizowano tylko trzy klasy szkoły podstawowej specjalnej oraz trzy grupy wychowawcze w internacie.
Fot. Kamil Mielnikiewicz (Tadeusz Kędzior)
Obowiązki dyrektora powierzono Tadeuszowi Kędziorowi, a jego żona Maria objęła funkcję kierownika internatu. Kadra pedagogiczna tworzyli między innymi: Maria Robaszkiewicz, Maria Skałkowska, Ryszard Suwała, a wśród wychowawców byli Józef Majewski, Janina Nitkiewicz, Stanisław Sabat i Zofia Sabat.
Przełomowy dla placówki był rok szkolny 1976/1977, kiedy to przyjęto pierwsze dzieci upośledzone umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, tworząc klasę „Szkoły Życia”. Kolejne lata przyniosły przejęcie pełnej opieki nad dziećmi z głębszym stopniem niepełnosprawności. W 1985 roku Zakład zmienił siedzibę, przenosząc się do budynku przy ulicy Smolki 4. Zmiana lokalizacji umożliwiła stworzenie lepszych warunków nauki i opieki. W nowym budynku znalazły się między innymi gabinet lekarski, izolatki, magazyny, gabinety administracyjne, stołówka oraz pomieszczenia dla grup wychowawczych i klas. Liczba wychowanków wzrosła do 55, zorganizowano pięć klas „Szkoły Życia” i pięć grup wychowawczych w internacie. W tym okresie dzieci objęto także opieką lekarską, logopedyczną i psychologiczną.
Rozwój placówki i poszerzanie oferty edukacyjnej
Od 1996 roku placówka podejmowała działania zmierzające do poszerzenia działalności zgodnie z potrzebami środowiska i zmianami w systemie edukacji. W 1997 roku powstały klasy przysposabiające do pracy, umożliwiające młodzieży niepełnosprawnej kontynuowanie edukacji po ukończeniu szkoły podstawowej. Utworzono pracownię kuchni metodycznej, pracownię techniczną i szwalniczą, a wiele elementów wyposażenia pozyskano dzięki wsparciu sponsorów.
PRZECZYTAJ TEŻ: Był wojewodą wołoskim w Bieszczadach. To wydarzenie poświęcone jest jego pamięci
W 1999 roku powołano Gimnazjum Specjalne, a w latach 2003/2004 powstał Zespół Edukacyjno-Terapeutyczny dla dzieci z upośledzeniem umysłowym i cechami autystycznymi. Dzięki środkom z Akcji „Reklama Dzieciom” TVP S.A. oraz organizowanych w Ośrodku kolonii wykonano remonty przystosowujące pomieszczenia dla dzieci z autyzmem. Zakupiono nowe meble szkolne, wymieniono okna i wykładziny, a także niezbędne pomoce dydaktyczne. W latach 2004–2008 placówka pozyskała wsparcie finansowe z PFRON i MEN, na które przeznaczono 954 876 zł. Zakupiono między innymi mikrobus dla osób niepełnosprawnych, wykonano podjazdy, przystosowano łazienki i zainstalowano windę. Utworzono także specjalistyczne pracownie metodyczne, gabinety terapeutyczne oraz sale do zajęć rewalidacyjnych, co umożliwiło realizację nowoczesnych metod pracy z uczniami o różnych potrzebach.
Od 1 września 2009 roku w ośrodku funkcjonuje Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka dla dzieci w wieku 3–6 lat oraz ich rodzin, obejmujące 4–8 godzin miesięcznie zajęć dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych dziecka.
Wspólnota, sukcesy i tradycje szkoły
Obecnie Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Lesku obejmuje 38 uczniów, 44 dzieci uczestniczy w zajęciach wczesnego wspomagania rozwoju, a placówka prowadzi trzy oddziały przedszkolne, cztery klasy szkoły podstawowej i dwie klasy szkoły przysposabiającej do pracy. W ośrodku działają także indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze dla uczniów z głęboką wieloraką niepełnosprawnością. Internat zapewnia całodobową opiekę pedagogiczną w dwóch grupach wychowawczych i grupie świetlicowej. Dyrektor Monika Kruk podkreśla znaczenie współpracy z rodzicami i rolę nauczycieli w codziennej pracy ośrodka.
Fot. Kamil Mielnikiewicz (Monika Kruk)
Takie wydarzenie jak to pozwala spojrzeć wstecz na 55 lat. Dzięki obecności rodziców w życiu szkoły, podejmowaniu współpracy z kadrą pedagogiczną, wspieraniu działań statutowych placówki, tworzona jest przestrzeń do dobrej relacji i wzajemnego zaufania. W szkole bardzo istotną rolę odgrywają nauczyciele, którzy wspierają dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, uczą wzajemnego szacunku. To wszystko pozwala rozwijać szkołę, w której uczniowie czują się bezpiecznie i są doceniani. Patrząc wstecz na te 55 lat nie sposób wspomnieć o wielu wyjątkowych chwilach, które tworzą historię tej szkoły. O pierwszych rocznikach uczniów, jubileuszach, uroczystościach, konkursach, wyjazdach i projektach, które łączyły pokolenia. Każdy z tych momentów pozostawił w naszych sercach trwały ślad i buduje poczucie wspólnej tożsamości
– mówiła Monika Kruk.
Dyrektor podkreśla, iż ośrodek nieustannie rozwija swoją ofertę edukacyjną i terapeutyczną, aby sprostać potrzebom uczniów.
Obecnie nasz ośrodek prowadzi trzy oddziały przedszkolne, cztery klasy szkoły podstawowej i dwie klasy szkoły przysposabiającej do pracy. Realizujemy również indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze dla dzieci z głęboką wieloraką niepełnosprawnością. W naszym internacie funkcjonują dwie grupy wychowawcze i grupa świetlicowa. Dzięki dostosowaniu placówki do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo, posiadaniu windy, podjazdu i busa do transportu uczniów, dzieci mają zapewniony komfort edukacji i opieki. To elementy, które pozwalają im rozwijać się w pełni bezpiecznie
– dodała dyrektor placówki.
OnNetwork ID: M0NqLDlWeVUsMA==
Monika Kruk zwraca również uwagę na rolę tradycji i aktywności pozalekcyjnej.
Od 55 lat nasza szkoła stała się miejscem, gdzie rodziły się marzenia, kształtowały się charaktery i powstawały przyjaźnie na całe życie. Zmieniały się programy nauczania, technologie, metody pracy, ale duch naszej szkoły pozostał niezmienny. To duch wspólnoty, wzajemnego szacunku i troski o młodych ludzi, którzy przekraczają jej progi. W placówce działają klub sportowy w ramach Olimpiad Specjalnych, zespół taneczny „Koralik” oraz grupa teatralna „Wiercipięta”. Wszelkie działania mają na celu rozwój kompetencji społecznych, edukacyjnych i artystycznych uczniów, a jednocześnie integrację ze środowiskiem lokalnym.
Szkoła od lat odnosi sukcesy w ogólnopolskich zawodach sportowych oraz konkursach teatralnych, recytatorskich i plastycznych. W placówce działają różnorodne koła zainteresowań, w tym fotograficzne, taneczne, teatralne i rękodzielnicze. Tradycją były wojewódzkie noworoczne zabawy integracyjne, spotkania ze Świętym Mikołajem, jasełka oraz udział w imprezach gminnych i powiatowych.
Obchody jubileuszu
Uroczystość jubileuszowa w Bieszczadzkim Domu Kultury objęła część oficjalną oraz artystyczną. W imieniu burmistrza Miasta i Gminy Lesko oraz starosty leskiego głos zabrała Magdalena Mazurkiewicz. Wystąpienia uświetnili również Tadeusz Kędzior, pierwszy dyrektor SOSW w Lesku oraz Wiesław Nosek, dyrektor placówki w latach 1995–2014.
OnNetwork ID: M0NqLDlWeVgsMA==
Po części oficjalnej odbyły się prezentacje artystyczne uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Zatańczono uroczystego poloneza, odbył się spektakl Małego Księcia, a koncert uczniów Szkoły Muzycznej w Lesku dopełnił program artystyczny. Nie zabrakło tańców i dobrej zabawy.
Kadencje dyrektorów i niezmienny duch szkoły
Na przestrzeni 55 lat placówka miała ośmiu dyrektorów:
- mgr Tadeusz Kędzior (1970–1984)
- mgr Maria Kędzior (1984–1989)
- mgr Stanisław Dębiec (1989–1993)
- mgr Wiesław Pruchniak (1993–1994)
- mgr Jan Bukowski (1994–1995)
- mgr Wiesław Nosek (1995–2014)
- mgr Dorota Gier (2014–2020)
- mgr Monika Kruk (2020–obecnie)
Przez 55 lat nasza szkoła stała się miejscem, gdzie rodziły się marzenia, kształtowały się charaktery i powstawały przyjaźnie na całe życie. Zmieniały się programy nauczania, technologie, metody pracy, ale duch naszej szkoły pozostał niezmienny. To duch wspólnoty, wzajemnego szacunku i troski o młodych ludzi, którzy przekraczają jej progi
– podkreśliła dyrektor Monika Kruk.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Lesku jest dziś placówką nowoczesną, w pełni dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych, z szeroką ofertą edukacyjną i terapeutyczną. Jubileusz 55-lecia stał się nie tylko podsumowaniem osiągnięć, ale również symbolem kontynuacji misji szkoły: wspierania rozwoju, bezpieczeństwa i twórczego potencjału każdego ucznia.
