Program w Irlandii na wyczerpaniu – beneficjenci w stresie

Stwierdzono, iż bez zdecydowanych zmian systemowych sytuacja tysięcy beneficjentów ważnego programu w Irlandii będzie się jeszcze pogarszać.

Najnowsze dane od organizacji Simon Communities of Ireland ujawniają niepokojący zwrot w sprawie programu, z którego korzystają tysiące osób w Irlandii.

Nieruchomości w Irlandii

Z opublikowanego niedawno raportu wynika, iż we wrześniu liczba nieruchomości kwalifikujących się do programu HAP spadła do zaledwie 24 w całym kraju. To o 8 mniej niż w czerwcu 2025 roku.

W porównaniu do tego samego okresu w roku poprzednim, dostępność wszystkich nieruchomości na wynajem w Irlandii – niezależnie od ceny – spadła o 26%, z 1 119 do 833 ofert.

Aż 11 z 16 analizowanych obszarów – w tym duże miasta, takie jak Cork, Galway, Limerick, Sligo i Waterford – nie odnotowało ani jednej oferty lokalu mieszczącego się w ramach limitów HAP. To oznacza, iż osoby potrzebujące wsparcia mieszkaniowego są całkowicie wykluczone z rynku najmu w znacznej części kraju.

Z 24 mieszkań dostępnych w ramach HAP, aż 21 znajdowało się w Dublinie. Poza stolicą jedynie Dundalk i Kildare miały jakiekolwiek dostępne lokale kwalifikujące się do programu.

Tak silna koncentracja ofert w jednym mieście pokazuje, iż sytuacja w pozostałych regionach jest skrajnie trudna, a rynek najmu pozostaje tam praktycznie zamknięty dla osób o niższych dochodach.

Program HAP w Irlandii

Dublin oferuje nieco większą elastyczność w ramach programu, ponieważ dopuszcza stawkę uznaniową zwiększoną o 50% powyżej standardowego limitu (w innych regionach maksymalnie o 35%). Mimo to, choćby w stolicy liczba ofert pozostaje skromna.

Raport wykazał również, iż dostępność nieruchomości dla różnych typów gospodarstw domowych jest dramatycznie niska. Dla jednoosobowych gospodarstw domowych lub par dostępny był tylko jeden lokal w standardowym limicie HAP – w Dublinie. Dodatkowe dziewięć ofert znajdowało się w ramach stawki uznaniowej.

Jeszcze gorzej wygląda sytuacja w przypadku rodzin. Nie odnotowano ani jednej oferty dla par lub samotnych rodziców z jednym lub dwojgiem dzieci w standardowym limicie.

Tylko kilka mieszkań było dostępnych dla tej grupy w ramach podwyższonych stawek, co w praktyce oznacza, iż rodziny z dziećmi są niemal całkowicie pozbawione szansy na znalezienie zakwaterowania z pomocą HAP.

Problemy mieszkaniowe w Irlandii

Problemy ze znalezieniem mieszkania w ramach HAP nie są już tylko statystyką – to codzienność wielu osób. Brak ofert, niska rotacja mieszkań i niechęć właścicieli do akceptowania programu HAP powodują, iż choćby umówienie się na oględziny staje się ogromnym wyzwaniem.

Coraz więcej osób, mimo pracy i regularnych dochodów, pozostaje bez dachu nad głową lub zmuszonych jest do korzystania z zakwaterowania tymczasowego.

Raport pokazuje, iż bez zdecydowanych zmian systemowych sytuacja będzie się pogarszać. Konieczne jest m.in. podniesienie limitów HAP, tak aby odpowiadały realiom rynkowym, oraz zwiększenie podaży lokali socjalnych i przystępnych cenowo.

W przeciwnym razie program HAP, zamiast wspierać, będzie jedynie iluzją pomocy w obliczu pogłębiającego się kryzysu mieszkaniowego w Irlandii, jak stwierdzono.