W ostatnich miesiącach konsumenci z niepokojem obserwują gwałtowny wzrost cen masła. Rząd postanowił podjąć działania, aby złagodzić tę sytuację. W październiku 2024 roku średnia cena za kostkę masła o wadze 200 gramów wynosiła 8,75 zł, co oznacza wzrost o 34,8% w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. Eksperci wskazują na kilka czynników odpowiedzialnych za ten skok cen.
Jednym z kluczowych powodów jest spadek produkcji mleka, wynikający z trudnych warunków pogodowych, w tym suszy we wschodniej Polsce, która obniżyła wydajność krów mlecznych. W efekcie mleczarnie zmuszone są do korzystania z droższego mleka przerzutowego. Sytuację pogarsza zmniejszająca się liczba hodowców krów mlecznych, co jest związane z epidemiami chorób zwierząt.
Dodatkowo, mleczarnie coraz częściej rezygnują z produkcji masła na rzecz bardziej opłacalnych inwestycji w białko, co wpływa na zmniejszenie podaży. Na ceny wpływają także spekulacje rynkowe – inwestorzy celowo wstrzymują sprzedaż masła, aby później osiągnąć większe zyski.
Rządowa interwencja
Aby złagodzić napiętą sytuację, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych (RARS) podjęła działania interwencyjne. 19 grudnia 2024 roku otwarte zostaną oferty na zakup 1000 ton mrożonego masła w blokach po 25 kg, które pochodzi z rezerw żywnościowych.
Minimalna cena sprzedaży ustalona została na 28,38 zł za kilogram (bez VAT). Masło podzielono na trzy partie: 497 ton dostarczy Mlekovita, 300 ton Lacpol, a 200 ton Polmlek Grudziądz. Te działania mają na celu ograniczenie wzrostu cen, choć ich wpływ będzie widoczny dopiero w nadchodzących miesiącach.
Kiedy ceny spadną?
Eksperci prognozują, iż do końca 2024 roku ceny masła mogą dalej rosnąć. W pierwszym kwartale 2025 roku ceny prawdopodobnie utrzymają się na wysokim poziomie, wynoszącym około 8 tys. euro za tonę. Wyraźniejszy spadek cen spodziewany jest dopiero w drugiej połowie 2025 roku.
Przed świętami Bożego Narodzenia trudno jednak oczekiwać obniżek – w tym okresie popyt na masło znacząco wzrasta ze względu na wzmożone przygotowania do świątecznych wypieków.