Renta wdowia. Komu przysługuje i w jakiej wysokości? Sprawdzamy!

W 2025 roku ruszy nabór wniosków o przyznanie tzw. renty wdowiej, czyli zbiegu dwóch świadczeń, z którego jedno dotyczy renty rodzinnej po zmarłym małżonku, a drugie – innego świadczenia emerytalno-rentowego przyznanego osobie wnioskującej. Świadczenia te można będzie łączyć od lipca 2025 r., o ile spełnione będą wszystkie wymagane warunki.

Nabór wniosków o tzw. rentę wdowią rozpocznie się 1 stycznia 2025 r. Nie ma jednak powodu, by wniosek składać w pierwszych dniach stycznia, bo osoby, które już spełniają warunki do przyznania renty wdowiej, mają na złożenie wniosku czas do końca lipca 2025 r.

– Tzw. renta wdowia będzie przyznawana od lipca 2025 r. Na złożenie wniosku jest więc czas od 1 stycznia do końca lipca 2025 roku. Nie ma znaczenia, czy wniosek zostanie złożony w styczniu, lutym czy maju. Świadczenie zostanie przyznane od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. Nie trzeba więc spieszyć się ze składaniem wniosku w pierwszych dniach stycznia. Można sobie wybrać dogodny czas na złożenie wniosku, a choćby skorzystać z możliwości rezerwacji wizyty w ZUS-ie, w konkretnym dniu i o konkretnej godzinie – informuje Monika Kiełczyńska z ZUS.

Zbieg dwóch świadczeń

Renta wdowia to zbieg dwóch świadczeń, w tym jedno dotyczy renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Osoby, które do tej pory nie ubiegały się o przyznanie renty rodzinnej, ponieważ świadczenie po współmałżonku byłoby mniej korzystne od np. ich własnej emerytury, powinny złożyć taki wniosek na formularzu ERR i następnie wnioskować o rentę wdowią.

– Pamiętajmy, iż jeżeli klient w przyszłym roku złoży od razu wniosek o rentę wdowią, a nie będzie miał ustalonego prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ZUS odmówi przyznania świadczenia w zbiegu z powodu braku prawa do drugiego świadczenia – wyjaśnia Monika Kiełczyńska. – jeżeli natomiast uprawniony do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wnioskował o ustalenie np. własnej emerytury, mając na względzie, iż będzie ona niższa od renty rodzinnej, również powinien ustalić to prawo, zanim złoży wniosek o rentę wdowią.

Wysokość renty wdowiej

Na początkowym etapie będzie to 15 proc. własnego świadczenia oraz cała renta rodzinna, która dla jednej osoby wynosi 85 proc. świadczenia, jakie przysługiwałaby osobie zmarłej, lub 15 proc. ustalonej dla wdowy lub wdowca renty rodzinnej i 100 proc. wypracowanego świadczenia. Wybór opcji będzie zależał od decyzji wnioskodawcy lub od możliwości dokonania wyboru przez instytucję emerytalno-rentową, która na prośbę seniora podejmie najkorzystniejszą decyzję. Aby decyzję za wnioskodawcę podjął ZUS, we wniosku, w punkcie dotyczącym wysokości świadczenia, należy wskazać wybór wyższego świadczenia.

Od 1 stycznia 2027 roku wysokość drugiego świadczenia wypłacanego w zbiegu ulegnie podwyższeniu z urzędu do 25 proc. Należy jednak pamiętać, iż łączna suma obu świadczeń nie może przekroczyć trzykrotnej wysokości najniższej emerytury, czyli w tej chwili kwoty 5.342,88 zł brutto. W przypadku, gdy suma świadczeń w zbiegu przekroczy tę kwotę, świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przekroczenia.

Taki wybór będą miały również osoby, które mają prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, czy renty szkoleniowej.

Kryterium wieku i nie tylko

Prawo do tzw. renty wdowiej jest uzależnione od łącznego spełnienia przez wdowę lub wdowca następujących warunków: posiadania ustalonego prawa do co najmniej dwóch różnych świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka, nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę.

To ważne, bo ustalenie prawa do renty rodzinnej zależy od faktycznego wieku wdowy lub wdowca w chwili śmierci męża czy żony. W związku z tym osoba, która owdowiała w wieku 50 lat, spełnia warunek wieku uprawniający do renty rodzinnej, jednak nie nabywa prawa do tzw. renty wdowiej. Wnioskujący o rentę wdowią nie może też pozostawać w nowym związku małżeńskim.

Wypełnij ankietę i sprawdź

Aby przekonać się, czy spełnione są warunki do przyznania prawa do renty wdowiej, można wypełnić specjalną ankietę, którą ZUS opublikował na swojej stronie internetowej (zus.pl). To niezwykle pomocne narzędzie, które umożliwia seniorom sprawdzenie, czy będą mogli pobierać połączone świadczenia. Wystarczy wejść na stronę ZUS-u i odpowiedzieć na kilka pytań.