3 godzin temu
System kaucyjny, czyli mechanizm zwrotu opakowań w zamian za niewielką kwotę kaucji, to rozwiązanie znane w wielu krajach już od dekad. W Niemczech funkcjonuje od 2003 roku, obejmując butelki plastikowe, szklane i puszki, przy czym konsumenci mogą wracać opakowania do automatów lub punktów odbioru w sklepach.
For. Shutterstock
W Szwecji system działa jeszcze dłużej — tam kaucja została wprowadzona już w latach 80. XX wieku, najpierw obejmując puszki, a potem także różne typy butelek. W Holandii kaucja za opakowania napojowe również działa od dłuższego czasu i jest powszechnie akceptowana przez konsumentów.
Kraje te osiągnęły znakomite rezultaty – wysoki poziom zbierania opakowań, niemal pełne odzyskiwanie surowców i zmiany w nawykach obywateli, którzy traktują zwrot butelek i puszek jako element codziennego życia. System kaucyjny stał się filarem polityki zero-waste i walki z zaśmieceniem środowiska.
W Azji również istnieją długo działające systemy kaucyjne — w Korei Południowej mechanizmy te działają od wielu lat. Tamtejsze regulacje zachęcają obywateli do zwracania opakowań po napojach, stosując kaucję jako instrument motywacyjny. Dzięki temu kraj ten osiągnął wysoki poziom selektywnej zbiórki i recyklingu opakowań.
Polska dołącza do grona państw, które opierają się na sprawdzonym doświadczeniu. Nowela ustawy o gospodarce opakowaniami zakłada, iż system kaucyjny będzie obowiązywać od 1 października 2025 roku. W każdym powiecie zostanie zapewniony choćby jeden punkt odbioru opakowań, a większe sklepy będą zobowiązane do przyjmowania pustych opakowań i zwracania kaucji.
W praktyce system działa na prostej zasadzie: konsument przy zakupie napoju płaci dodatkową opłatę, którą odzyskuje, gdy odda opakowanie. Im większa sieć punktów odbioru i automatyczny zwrot, tym większa wygoda i większa skuteczność całego mechanizmu.
Dzięki wcześniejszemu wdrożeniu w Niemczech, Szwecji, Holandii i Korei Południowej Polska ma szansę skorzystać z rozwiązań, które przeszły próby czasu. jeżeli reforma zostanie dobrze przeprowadzona, możemy osiągnąć wysoki poziom recyklingu i ograniczyć ilość odpadów plastikowych i opakowaniowych.
Źródło: PAP/warszawawpigulce.pl
